Αναζητώντας την χαμένη νιότη

 Όσο όμως και αν ψάξαμε το αποτέλεσμα το ίδιο: χωρίς γεύση. Δεν πολυκαταλάβαινες τι τρως. Αλλά και όπου συναντάς, συνήθως σε κήπους, τα αφήνουν να μαραίνονται και να λερώνουν το έδαφος.

Μία κορομηλιά κοντά στο σπίτι μου με κάτι μικρά υπέροχα κορόμηλα με χρώμα κεχριμπαρένιο ή κόκκινο μου θύμισαν το παρελθόν μου. Έκοψα όσα έφθανα. Ήταν η κορομηλιά που ήξερα από μικρός και ανεβαίναμε και τα κόβαμε. Και μας κυνηγούσαν, τώρα ακόμα και τα σύκα, μας έλεγαν στο χωριό, ότι δεν απλώνουν το χέρι να τα κόψουν. Ούτε βέβαια τα τζίτζιφα, τις μέσπολες, τα μούρα, άσπρα και μαύρα, που είναι τόσο γευστικά, τόσο γλυκά και με τόσες βιταμίνες. Αυτά τα έχουν υποτιμήσει πολύ. Μάθανε να τρώνε από το οπωροπωλείο ό,τι τους πλασάρουν, που συνήθως δεν είναι και ντόπια.

Σε όλη την περιοχή ίσως ο μοναδικός που ξέρει να μπολιάζει είναι ο ξάδερφός μου ο Κώστας. Χρόνια στα καράβια και τα τελευταία χρόνια σε κότερα διάφορων βιομηχάνων, είδε πολλά και καλά και κακά. Γι’ αυτό και αποσύρθηκε στο χωριό του καλλιεργώντας και απολαμβάνοντας τον όμορφο κήπο του με όλα τα καλά του Θεού και μάλιστα με σπόρο δικό του. Μοσχοβολάει το περιβόλι, μοσχοβολάει η φύση γύρω του και όλα είναι χαρούμενα και λάμπουν. Μπολιάζει άγρια δέντρα στο δρόμο και καλεί τους γείτονες να τα απολαύσουν. Αμ δε. Ο κήπος του γεμάτος οπωροκηπευτικά κάθε είδους. Ευλογία. Γεμίζεις σακούλες και φεύγεις. Όρεξη να έχεις να τα μαγειρεύεις και να τα απολαύσεις. Πρωί πρωί, χαράματα, σηκώνεται και αρχίζει τις εργασίες. Ξανά το απόγευμα. Η μέρα περνά πολύ γρήγορα και ευχάριστα. Και χαίρεται τη φύση. Είναι όμως μοναδικός.

Οι κάτοικοι, αυτοί που έχουν απομείνει, παίρνουν ακόμη τις κοινοτικές επιδοτήσεις καπνού. Από αυτές ζουν και περνάνε μια χαρά… σπίτια έχουν κατασκευαστεί ωραία. Ίσως και υπερπολυτελή, με την υπερβολή που χαρακτηρίζει τον νεοέλληνα και πάντως αυτό είναι παράλογο χωρίς κήπους, χωρίς τα χρειώδη. Περνούν από τα χωριά κάθε τόσο πραγματευτάδες και αγοράζουν ντόπιοι ακόμα και τα οπωροκηπευτικά τους. Χάθηκαν ακόμη και οι κτίστες. Και αυτούς που βρίσκεις σου κάνουν μισή δουλειά. Και πώς να επιβιώσει αυτή η χώρα; Παρασιτικά σε μεγάλο βαθμό. Από τον τουρισμό και τα περί τον τουρισμό. Αλλά για τον τουρισμό δεν αρκεί ο ήλιος και η θάλασσα. Ούτε τα αρχαιολογικά μνημεία που ελκύουν πολυταξιδευμένους και πρωτίστως με ευρύτερη καλλιέργεια ανθρώπους. Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας και σ’ αυτά, παρά την πρόοδο που έχουμε κάνει.

Μην ξεχνάμε ότι παλιά οι ξένοι έρχονταν και χωρίς να αναζητούν πολλές ανέσεις απολάμβαναν μαζί με τη θάλασσα και τη σωστή και ανθρώπινη φιλοξενία των ντόπιων. Παρασύρθηκα όμως και ίσως είμαι πολύ παρωχημένος σε όλα αυτά, ιδέες, απόψεις κ.λπ. Η εποχή άλλαξε δραματικά από την εποχή του Ιππήλατου φτάσαμε στην εποχή της προηγμένης τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Υποκαθιστά έτσι την νοημοσύνη μας, τον εγκέφαλό μας, την ψυχή μας. Γιατί να σκεφτόμαστε άλλωστε, αφού άλλοι σκέφτονται για μας και εμείς θεοποιούμε την τεχνολογία, η οποία προχωρεί με ταχύτατους ρυθμούς.

Όμως η ανθρώπινη σκέψη υποχωρεί, φθίνει και υποκαθίσταται από εξωγενείς, αόρατους παράγοντες σε όλους τους τομείς. Άρα και επικίνδυνους. Και όπου εκουσίως με μεγάλη προθυμία παραχωρούμε, εκχωρούμε την προσωπικότητά μας, τις ατομικές μας ελευθερίες και σκέψεις, τι άλλο έχουμε να παραδώσουμε εκτός από την ψυχή μας. Όλα τα δημιουργήματα της φύσης, τα θαυμαστά και ανεξήγητα είτε είναι φυτά, είτε ζώα, είτε άνθρωποι, όταν παύουμε να τα καλλιεργούμε και να τα φροντίζουμε σαν ζωντανούς οργανισμούς, δηλαδή την φύση, τότε έρχεται η στιγμή που η σωματική και πνευματική φθορά έχει συντελεσθεί σε βαθμό ανεπανόρθωτο.

*Πρώην πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών