Ή αισιόδοξοι ή προετοιμασμένοι;

Από την άλλη πλευρά, όμως, οι αισιόδοξες προβλέψεις πολλές φορές αποδεικνύονται «ευσεβείς πόθοι», κάτι που δεν βοηθάει καθόλου την οικονομία.

Δυστυχώς, φαίνεται ότι διεθνώς τα απαισιόδοξα σενάρια για την πορεία του κορωνοϊού και της οικονομίας υπερτερούν των αισιόδοξων, πάνω στα οποία έχουν βασιστεί οι προβλέψεις στον Προϋπολογισμό για ύφεση μόνο 8,2% φέτος και εκτίναξη του ΑΕΠ κατά 7,5% του χρόνου στην Ελλάδα.

Ομοίως, αισιόδοξες είναι και οι προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου, το οποίο δηλώνει ότι η κατάρρευση των εσόδων τον Σεπτέμβριο (1,9 δισ. ευρώ λιγότερα) είναι προσωρινή και θα σημειωθεί ανάκαμψη στη συνέχεια.

Μακάρι να είναι έτσι, αλλά η εμπειρία δείχνει ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση βασίστηκε σε αισιόδοξες προβλέψεις οι οποίες διαψεύστηκαν. Κάτι τέτοιο συνέβη και στις αρχές της άνοιξης, όταν, όπως όλα δείχνουν, κυριάρχησε η εσφαλμένη εκτίμηση ότι μέχρι το φθινόπωρο θα υπήρχε εμβόλιο ή κάποια άλλη σημαντική ιατρική εξέλιξη - εκτίμηση που οδήγησε και στο άνοιγμα του τουρισμού.

Η πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ πιο ζοφερή και οι ειδήσεις για σταδιακή εφαρμογή αυστηρών μέτρων περιορισμού που έρχονται από διάφορα σημεία της Ευρώπης δείχνουν ότι ο χειμώνας θα είναι δύσκολος επιδημιολογικά και οικονομικά.

Το πρόβλημα με τις αισιόδοξες προβλέψεις είναι ότι όταν δεν υφίστανται θεμελιώδεις λόγοι που να τις υποστηρίζουν έχουν ως αποτέλεσμα να υποεκτιμάται ο κίνδυνος, τα συστήματα της αγοράς και του κρατικού μηχανισμού να βρίσκονται απροετοίμαστα και, τελικά, η ζημιά να είναι μεγαλύτερη.

Κάτι τέτοιο πιθανότατα θα συμβεί με τα φορολογικά έσοδα και την αισιόδοξη εκτίμηση ότι αυτά θα επανέλθουν σύντομα σε τροχιά, η οποία οδηγεί σε ανάλογες προσαρμογές του εισπρακτικού μηχανισμού.
Ανακοινώθηκαν 12-24 δόσεις για οφειλές που έχουν μεταφερθεί λόγω κορωνοϊού, αλλά μια τέτοια διευθέτηση ταιριάζει στην περίπτωση που τελικά η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει σαν ελατήριο από την επόμενη άνοιξη, όπως προβλέπει ο Προϋπολογισμός για το 2021.

Εάν τα αισιόδοξα αυτά σενάρια δεν εκπληρωθούν, τότε δεν θα φτάνουν ούτε 120 δόσεις...

Η συγκυρία προσφέρεται για να αναθεωρηθεί συνολικά το σύστημα διαχείρισης των οφειλών προς την Εφορία, διότι έρχονται στο φως οι αγκυλώσεις και η υπερβολική αυστηρότητα που διαπνέει όλο το σύστημα πληρωμών και ρυθμίσεων.

Είναι τα κατάλοιπα των μνημονίων και των πιέσεων της τρόικας, η οποία θεωρούσε συλλήβδην κλέφτες όλους τους Ελληνες φορολογουμένους με οφειλές στην Εφορία, ανεξαρτήτως του αν αυτές προέκυπταν από αντικειμενική αδυναμία πληρωμής λόγω της κρίσης ή από διάθεση αποφυγής των υποχρεώσεων.

Ετσι, θεσπίστηκαν αυστηρές προβλέψεις όπως η ακύρωση κάθε διευθέτησης εάν μένει απλήρωτη μια οφειλή ή ακόμη η επιβολή τιμωρητικών επιτοκίων για τις πάγιες ρυθμίσεις οφειλών, μέχρι και ποινή 15% όταν ο οφειλέτης καθυστερεί μια μηνιαία δόση - που αντιστοιχεί σε ετησιοποιημένο επιτόκιο άνω του 180%.

Λόγω κορωνοϊού η κυβέρνηση επέδειξε μια απολύτως αναγκαία προσαρμοστικότητα, δημιουργώντας μια ελαστικότητα στο ασφυκτικό πλαίσιο που υπήρχε.

Είναι ευκαιρία τώρα να επανεξεταστεί συνολικά το σύστημα και να γίνει μια ρεαλιστική αναπροσαρμογή με βάση τις νέες συνθήκες, οι οποίες, όπως όλα δείχνουν, θα παραμείνουν δύσκολες για αρκετό χρόνο.