Ο στραβός γιαλός

Η Ελλάδα είναι σε δύσκολη θέση και ο χρόνος κυλά σε βάρος μας. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα τα δύο τελευταία χρόνια, όπου κάθε καλό σενάριο διαψεύδεται και κάθε κακό επιβεβαιώνεται. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ευρώπη. Με την ίδια νομοτέλεια. Είναι στραβός ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε; Το πιθανότερο είναι ότι συμβαίνουν και τα δύο. Τα προβλήματα είναι υπαρκτά και μεγάλα, αλλά και οι λύσεις καθυστερούν και, όταν έρχονται, δεν είναι... λύσεις αλλά προσωρινές διευθετήσεις. Αυτό φαίνεται σε όλα τα επίπεδα.

Οι χρόνιες αδυναμίες της Ελλάδας (δημοσιονομικό, θεσμικό και παραγωγικό έλλειμμα) κορυφώθηκαν στη χειρότερη στιγμή: την ώρα που σε ευρωπαϊκό επίπεδο εκδηλώθηκαν οι αρχιτεκτονικές αδυναμίες του κοινού νομίσματος, όπως η έλλειψη οικονομικής και πολιτικής οργάνωσης μαζί με την έλλειψη αποφασιστικότητας από τις πολιτικές ηγεσίες. Και τούτο πέρα από τα -υπαρκτά- δικά μας λάθη εκτίμησης, τακτικής και στρατηγικής. Ομοίως, το ευρωπαϊκό πρόβλημα έγινε δυσκολότερο από το γεγονός ότι παγκοσμίως άρχισε να σκάει η φούσκα των χρεών, τα οποία διογκώθηκαν τόσο πολύ τις τελευταίες δεκαετίες που έγιναν «ασήκωτα». Τα κράτη φορτώθηκαν ένα μεγάλο κομμάτι για να στηρίξουν την οικονομία και τις τράπεζες μετά το 2008 και τώρα πλέον όσοι έχουν λαμβάνειν από αυτά (είναι κάτοχοι ομολόγων) βλέπουν ότι ορισμένες χώρες δύσκολα θα μπορέσουν να τους εξοφλήσουν.

Ετσι, αρχίζουν να ξεπουλάνε τα ομόλογα. Οι κυβερνήσεις (κυρίως η Γερμανία) δεν θέλουν να πληρώσουν το μάρμαρο οι φορολογούμενοι πολίτες και επιδιώκουν να επιμερίσουν τμήμα της ζημιάς στους κεφαλαιούχους με το λεγόμενο «κούρεμα». Υπό τον φόβο του «κουρέματος», όμως, οι κεφαλαιούχοι ξεφορτώνονται πιο έντονα τα ομόλογα. Φαύλος κύκλος. Η δυναμική, σωστή και «συνολική» λύση που υπόσχονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες εδώ και ενάμιση χρόνο όλο καθυστερεί, σκοντάφτοντας είτε στα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα κάθε χώρας είτε στις πληθωριστικές φοβίες της Γερμανίας είτε στη γενικότερη πολιτική ατολμία και ασυμφωνία. Επιπλέον, όλα αυτά συμβαίνουν υπό το καθεστώς μιας αντιαναπτυξιακής πολιτικής λιτότητας σε όλη την Ευρώπη, που απειλεί πλέον να βυθίσει ολόκληρη τη Γηραιά Ηπειρο στην ύφεση.

Αρχίζουν πλέον και δημιουργούνται ευρύτερες αμφιβολίες για το κατά πόσον θα αντέξει το ευρώ. Μπορεί ουδείς να επιδιώκει να ρίξει το καράβι στα βράχια, αλλά ουδείς μπορεί και να αποκλείσει ένα ατύχημα όσο δεν υπάρχει σύστημα στιβαρής  αλλά και δημοκρατικής διακυβέρνησης και σαφής πορεία. Ετσι, η Ελλάδα μέχρι στιγμής είναι αναγκασμένη να κερδίζει χρόνο υπομένοντας τις συνέπειες μιας λανθασμένης και αδιέξοδης πολιτικής λιτότητας, ώστε να παραμείνει στο «καράβι» του ευρώ μέχρι αυτό να διορθώσει πορεία, να τα βγάλει πέρα με τη φουρτούνα των αγορών, να στηρίξει τα μέλη του και να διαμορφώσει μια νέα αναπτυξιακή πολιτική. Το κατά πόσον θα γίνουν όλα αυτά και με ποιους όρους θα ξεκαθαρίσει τους επόμενους μήνες

Αναδημοσίευση από το Πρώτο Θέμα