Καλοί και κακοί τραπεζίτες

Τη στιγμή που διακυβεύονται το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης, η ριζική ανατροπή του βιοτικού επιπέδου των Ευρωπαίων, είναι πιο ορατή από ποτέ η τεράστια εξουσία που έχει περιέλθει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Μόλις προχθές ο πρόεδρός της, ο Μάριο Ντράγκι, άφησε να εννοηθεί ότι θα στηρίξει το ευρωνόμισμα, αν οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. διαμορφώσουν ένα πλαίσιο δημοσιονομικής πειθαρχίας. Δηλαδή χαμηλά έως ανύπαρκτα ελλείμματα.

Πρόκειται για πλήρη αντιστροφή ρόλων! Αντί οι κυβερνήσεις να ορίζουν τη νομισματική λειτουργία, ορίζουν οι νομισματικές αρχές την πολιτική λειτουργία. Αντί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να επιβάλλουν στην ΕΚΤ να χρηματοδοτήσει με ρευστότητα το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία, ώστε να ενισχυθούν η οικονομική δραστηριότητα και η απασχόληση, συμβαίνει το αντίστροφο. Ενας μη εκλεγμένος αξιωματούχος, ένας τεχνοκράτης, προσδιορίζει το πλαίσιο πολιτικής μέσα στο οποίο θα πρέπει να κινηθούν οι εκλεγμένοι ηγέτες των κρατών-μελών στη Σύνοδο Κορυφής.  

Το ζήτημα υπερβαίνει το (υπαρκτό) πρόβλημα της εμμονής που παρουσιάζει η σημερινή ηγεσία της Γερμανίας στις πολιτικές λιτότητας. Ξεπερνά και την (επίσης υπαρκτή) σύγκρουση ανάμεσα στο τραπεζικό λόμπι και τις κυβερνήσεις για το ποιος θα πληρώσει τη ζημιά από χρέη που είναι αδύνατον να εξοφληθούν, όπως αυτό της Ελλάδας.
Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι στη Γερμανία υπήρχε μια άλλη κυβέρνηση η οποία θα ήταν πιο «δεκτική» στο τύπωμα χρήματος (πρόκειται για μια αμφίβολη υπόθεση, διότι η δυσανεξία των Γερμανών στο πληθωριστικό χρήμα είναι βαθιά ριζωμένη και αποτελεί συνταγματική επιταγή). Ας φανταστούμε, επίσης, ότι οι πολιτικές ισορροπίες σε όλη την Ευρώπη ευνοούσαν κάτι τέτοιο. Ακόμα και τότε, όμως, με βάση τις σημερινές συνθήκες, η «ανεξάρτητη» ΕΚΤ θα μπορούσε να το αρνηθεί.

Σήμερα συμπίπτουν τρία προβλήματα μαζί: η αδιέξοδη πολιτική κατεύθυνση της λιτότητας, η επικυριαρχία των αγορών που επιβάλλονται στις κυβερνήσεις και η «ανεξαρτησία» της ΕΚΤ.

Ο συνδυασμός των τριών αυτών προβλημάτων κατέληξε σε λανθασμένες εκτιμήσεις και σε αδιέξοδες πολιτικές.
Ο ρόλος της ΕΚΤ πρέπει να αλλάξει και να τεθεί ως προτεραιότητα όχι μόνο η συγκράτηση του πληθωρισμού, αλλά και η οικονομική ανάπτυξη και η απασχόληση.

Και γι’ αυτό τον σκοπό πρέπει να διαφοροποιηθούν οι συνθήκες της Ε.Ε. Οχι όπως επιβάλλει σήμερα η γερμανική πολιτική ηγεσία, αλλά σε προοδευτική κατεύθυνση.

Αναδημοσίευση από το Πρώτο Θέμα