Χρήμα και δημοκρατία

Εν όψει εκλογών η λέξη «συνεργασία» χρησιμοποιείται κατά κόρον. Ο πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήμος, για παράδειγμα, αναφέρθηκε στη συνεργασία των κομμάτων της κυβέρνησής του ως θετικό παράδειγμα δράσης. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας ζήτησε τη συνεργασία των κομμάτων της Αριστεράς. Ο κ. Πάνος Καμμένος υπαινίχθηκε ότι θα μπορούσε να συνεργαστεί ακόμα και με αριστερά κόμματα. Στη συνεργασία ομνύουν, ανάμεσα σε άλλους, η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη και ο κ. Γιώργος Καρατζαφέρης.

Αποκορύφωμα: η κυρία Κριστίν Λαγκάρντ υπέδειξε τον δρόμο της συνεργασίας μεταξύ των ελληνικών κομμάτων διαπράττοντας μια ανεπίτρεπτη και επικίνδυνη παρέμβαση στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα ενός ανεξάρτητου κράτους - καθότι δεν προβλέπεται από κάποιον «νόμιμο» θεσμό ή διαδικασία.

Στην πραγματικότητα, η λέξη «συνεργασία» χρησιμοποιείται από όλους επειδή παραπέμπει σε μια θετική αφηρημένη έννοια. Ολοι όμως εννοούν κάτι διαφορετικό. Κάποιοι πολιτικοί την επικαλούνται για να δικαιολογήσουν τη συμμετοχή τους στη νομή της εξουσίας, δεδομένου ότι βλέπουν πως δύσκολα θα βγει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Κάποιοι άλλοι την αντιλαμβάνονται ως κάλυψη, ως πρόσχημα κοινωνικής συναίνεσης για να επιβληθούν μέτρα και πολιτικές που είναι δύσκολο να περάσουν.

Και κάποιοι, βέβαια, απλώς λένε ψέματα, μιλούν για συνεργασία χωρίς να το εννοούν.

Η αλήθεια, πάντως, είναι ότι η διακομματική συνεννόηση στην επόμενη Βουλή, μέσα από αντιπαραθέσεις και διαπραγματεύσεις, είναι ο μόνος δρόμος για να επιτευχθούν η σύνθεση των αντιθέσεων και η ανάδειξη της βούλησης του ελληνικού λαού, ανεξάρτητα από τις κοινοβουλευτικές ισορροπίες που θα προκύψουν μέσα από τις εκλογές. Είτε είναι δεξιές, αριστερές, μνημονιακές ή όχι είτε έχουν λαϊκιστικό είτε υπεύθυνο στίγμα. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα κόμματα θα πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, διαμορφώνοντας πολιτικές τις οποίες θα περάσουν μέσα από την κοινοβουλευτική διαδικασία. Δεν θα είναι, βέβαια, εύκολο διότι δεν έχουν παράδοση στη συνεργασία, ούτε έχουν ξεφύγει ακόμα από τη νοοτροπία του «κράτους-λάφυρου», το οποίο καταλαμβάνει ένα κόμμα με αυτοδύναμη κυβέρνηση για να μοιράσει προνόμια στους πελάτες-ψηφοφόρους. Και οι απλοί ψηφοφόροι θα πρέπει όμως να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Να διαμαρτυρηθούμε, να τιμωρήσουμε, αλλά εν τέλει να επιλέξουμε, έχοντας επίγνωση των συνεπειών.

Διότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

Η λογική της έκτακτης ανάγκης και η επιβολή με κάθε τρόπο πολιτικών από διεθνείς οργανισμούς ή οικονομικά συμφέροντα στο όνομα μιας ανωτέρας βίας καταλήγουν σε κατάργηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας - όπως γινόταν σε διάφορες «μπανανίες» στο πρόσφατο παρελθόν.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση όμως είναι ένας υπερεθνικός οργανισμός χτισμένος με βάση το δίκαιο και τους θεσμούς που ρυθμίζουν τη λειτουργία της. Ισως ο μηχανισμός να είναι ατελής, ελαττωματικός, προβληματικός. Αλλά είναι -ακόμα- δημοκρατικός. Και οφείλει να σεβαστεί τη σύνθεση και τις αποφάσεις του νέου Ελληνικού Κοινοβουλίου, όποιες κι αν είναι αυτές.

Αν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν είναι οι καλύτεροι, θα πρέπει να αλλάξουν - με όποιο οικονομικό κόστος. Διαφορετικά δεν θα καταστραφεί μόνο η -ομολογουμένως προβληματική- ελληνική οικονομία, αλλά θα τεθεί σε κρίση η ίδια η Δημοκρατία.