Ο χρόνος κυλάει σε βάρος μας

Το νέο σχέδιο για το ελληνικό χρέος στο οποίο συμφώνησαν κατ΄ αρχήν οι Ευρωπαίοι με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει πολλές αβεβαιότητες, τεχνικές και πολιτικές.

Δεν ξέρουμε, για παράδειγμα τα αποτελέσματα της επαναγοράς ομολόγων και το ακριβές ποσό του χρέους που θα διαγραφεί με τη μέθοδο αυτή. Είναι μια σημαντική παράμετρος από την οποία εξαρτάται η στάση που  θα τηρήσει τελικά το ΔΝΤ. Δεν μπορούμε επίσης να αποκλείσουμε την πιθανότητα να δημιουργηθούν προβλήματα στην έγκριση του προγράμματος από τα εθνικά κοινοβούλια κάποιων χωρών.

Υπάρχει, όμως, μια βεβαιότητα. Κι αυτή δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι ακόμα κι αν όλα όσα αποφασίστηκαν στο Eurogroup υλοποιηθούν μέχρι κεραίας, το ελληνικό πρόβλημα δεν θα λυθεί και θα παραμείνει σε εκκρεμότητα.
Ολοι γνωρίζουν ότι επιτεύχθηκε ένας προσωρινός συμβιβασμός στη διαμάχη μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας, όπως και ότι το ζήτημα θα τεθεί εκ νέου στο μέλλον.

Οι αποφάσεις δίνουν χρόνο, κυρίως στους Ευρωπαίους -κατά βάση στη γερμανική κυβέρνηση, η οποία δεν θέλει να λάβει δύσκολες αποφάσεις μέχρι τις εθνικές εκλογές που θα γίνουν στη χώρα αυτή σε περίπου 10 μήνες.
Ομως, όσο ο χρόνος περνάει, τόσο η ζημιά μεγαλώνει για την Ελλάδα. Η οικονομία βυθίζεται βαθύτερα στο αδιέξοδο, οι παραγωγικοί συντελεστές (νοικοκυριά, επιχειρήσεις, Κράτος) αποδυναμώνονται περισσότερο και η κοινωνία τραυματίζεται ανεπανόρθωτα. Δυστυχώς, οι αποφάσεις δεν δημιουργούν προϋποθέσεις εξόδου.

Είναι γεγονός, βέβαια, ότι αποφασίστηκε μια σημαντική ελάφρυνση στην αποπληρωμή των χρεών. Οι δανειστές μειώνουν τα επιτόκια και αναβάλλουν την είσπραξη τόκων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια περίοδος χάριτος 10 και 15 ετών. Μετά την περίοδο αυτή, τα χρέη θα πρέπει να εξοφληθούν, αλλά σε κάθε περίπτωση δίνεται μια σημαντική “ανάσα” στο μεσοδιάστημα.

Πρόκειται, όμως, περισσότερο για μια λογιστική διευθέτηση. Το βασικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή δεν είναι το ποσό των τόκων που θα πληρώσει το Κράτος το 2013 και το 2014, αλλά η έλλειψη εισοδήματος στην οικονομία και η γενικευμένη αβεβαιότητα που αποτρέπει κάθε είδους επένδυση.

Μπορεί, λοιπόν, η πληρωμή των τόκων να αναβάλλεται, αλλά δεν υπάρχει οτιδήποτε στον ορίζοντα που να δημιουργεί την αισιοδοξία ότι θα εισρεύσει χρήμα στην οικονομία ώστε να αναστραφεί η πορεία της ύφεσης.

Η κυβέρνηση έχει στηρίξει πολλές ελπίδες στην εξόφληση των υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου, με τα χρήματα που θα λάβουμε από τους δανειστές το επόμενο διάστημα. Ασφαλώς πρόκειται για μια ανακούφιση για κάποιες επιχειρήσεις. Ομως το συνολικό αποτέλεσμα θα είναι περιορισμένο.

Αρκετά από τα χρήματα αυτά θα διοχετευθούν σε ξένες εταιρείες οι οποίες προμηθεύουν το ελληνικό Κράτος. Δυστυχώς, αρκετές από αυτές έχουν εδώ και καιρό την τακτική να εξάγουν το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεών τους, λόγω της αβεβαιότητας. Πολλοί άλλοι προμηθευτές που περιμένουν να εξοφληθούν χρωστούν ήδη ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων στο Δημόσιο ή στις τράπεζες.

Πέρα από αυτό, όσο η “οριστική λύση” του προβλήματος παραπέμπεται στο μέλλον διατηρείται η αβεβαιότητα, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις και νοικοκυριά να αποφεύγουν επενδύσεις και καταναλωτικές δαπάνες.
Πώς, λοιπόν, θα τονωθεί με τον τρόπο αυτό η αγορά;

Κερδίσαμε χρόνο, αλλά είναι αμφίβολο ότι ο χρόνος είναι προς όφελός μας.