Αδιέξοδο

Οι νέοι αναζητούν καταφύγιο σε αστυνομικές και στρατιωτικές σχολές. Άλλοι βγαίνουν στην παρανομία. Γίνονται αναρχικοί, τρομοκράτες, συμμετέχουν σε συμμορίες του κοινού ποινικού. Οι περισσότεροι είναι άνεργοι ή αμείβονται ελάχιστα. Και όσοι έχουν δουλειά εκβιάζονται να δουλεύουν περισσότερο για λιγότερα. Καλά νέα έχουν να ακούσουν πολύ καιρό.

Το κράτος υποτίθεται ότι αλλάζει. Εκσυγχρονίζεται. Αλλά, δε μπορεί να προσφέρει υγεία, δε μπορεί να προσφέρει παιδεία, μόνο ζητά φόρους. Δε μπορεί ούτε μία επιχείρηση που παρανομεί να κλείσει. Κοτζάμ υπουργός έδωσε εντολή να κλείσουν οι επιχειρήσεις στην Πάρο που απασχολούσαν παράνομους αλλοδαπούς, ορθάνοιχτες αυτές.

Τι να περιμένει ο κόσμος; Σε τι να προσδοκά ο πολίτης; Η αίσθηση της ματαιότητας απειλεί την κοινωνία.

Πολλοί φαίνεται να ποντάρουν στην καταστροφή. Ή να αποδέχονται την έλευσή της. Ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης ήταν προ των εκλογών υπέρ της δραχμής. Τουλάχιστον, δεν έδειχνε να ενοχλείται από αυτή την προοπτική. Και άλλοι στρέφονται στα άκρα. Ψηφίζουν Χρυσή Αυγή και το φωνάζουν. Ως τιμωρία σε όσους δεν ανταποκρίθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στις προσδοκίες τους.

Αδιέξοδο. Έχουμε μπει σε αδιέξοδο και δεν κάνουμε ούτε προσπάθεια να το σπάσουμε, ούτε πίσω. Χτυπάμε το κεφάλι μας. Δεν παίρνουμε αξίνες να γκρεμίσουμε τον τοίχο. Προσπαθούμε να τον τρυπήσουμε ξύνοντάς τον. Η στρατηγική μας είναι αδιέξοδη. Δεν έχει νόημα να τιμωρούμε ούτε τους εαυτούς μας, ούτε τους άλλους.

Πρέπει να κάνουμε μία νέα αρχή. Να θέσουμε στο δημόσιο διάλογο τα αιτήματα, η ικανοποίηση των οποίων θα οδηγήσει σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Η κρίση προσφέρεται για τέτοιες κουβέντες. Αρκεί όλοι να προσέλθουν έτοιμοι να δώσουν και να πάρουν. Μια καλή συμφωνία, έλεγαν παλιά οι εβραίοι έμποροι, είναι αυτή από την οποία και τα δύο μέρη αισθάνονται πως κάτι έχουν χάσει.

Εμείς ήδη έχουμε χάσει πολλά. Αλλά μπορεί να χάσουμε κι άλλα αν γρήγορα δεν αντιδράσουμε και δε δούμε πως μπορεί να μπούμε ξανά σε κερδοφόρο πορεία. Η κοινωνία έχει διχαστεί. Τα φθηνά ενοικιαζόμενα δωμάτια είναι άδεια και οι σουίτες στα πεντάστερα είναι γεμάτες.

Οι μισοί έχουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό και οι υπόλοιποι κρατούν στα χέρια τα κεφάλια τους βλέποντας τους λογαριασμούς να σωρεύονται. Πήραν δάνεια, αγόρασαν σπίτι και αυτοκίνητο. Πίσω δε μπορούν να κάνουν. Δε μπορούν να πουλήσουν γιατί δεν υπάρχει αγορά.

Η οπισθοχώρηση, λοιπόν, ενώπιον του αδιεξόδου δεν είναι επιλογή. Πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά. Πρέπει να σπάσουμε τον τοίχο που μας απαγορεύει να προχωρήσουμε. Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο να γίνει αν οι μισοί κοιτούν από εδώ και οι άλλοι μισοί από την άλλη.

Ή θα πάμε μπροστά ως κοινωνία, ή ο καθένας θα τραβήξει τον δρόμο του και ο Θεός βοηθός.