Ο φασισμός ανθεί σε καταστάσεις κρίσης

Έπρεπε να επιτεθεί στη Λιάνα Κανέλλη και τη Ρένα Δούρου ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής Κασιδιάρης για να αρχίσουμε κάπως να μιλάμε για το επικίνδυνο φαινόμενο, που απειλεί την κοινωνία μας. Κρίμα, που έπρεπε να γίνει έτσι, αλλά τουλάχιστον μπορεί τώρα να μιλήσουμε πιο καλά.

Πρώτον: Η Χρυσή Αυγή και ο φασισμός είναι εδώ πριν πέσουν τα χαστούκια και τα νερά στα τηλεοπτικά στούντιο σε βάρος βουλευτών. Είναι στους δρόμους της Αθήνας και άλλων πόλεων. Με θύματα ξένους και διαφορετικούς. Με άλλοθι την «προστασία» ανυπεράσπιστων πολιτών, οι φασίστες αύξησαν την επιρροή τους, σε μία παραπαίουσα κοινωνία.  

Δεύτερον: Το θέμα μας δεν είναι η βία του φασισμού. Είναι ο ίδιος ο φασισμός και το πώς εμφιλοχώρησε τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία. Ο φασισμός είναι συνδεδεμένος με τη βία κατά των αδυνάτων και των διαφορετικών, άρα η αντίδρασή μας δεν πρέπει να αφορά στην εκδήλωση της βίας, αλλά στον ίδιο τον φασισμό. Και όχι μόνο γιατί χρησιμοποιεί βία, αλλά για όλα όσα πρεσβεύει.

Τρίτον: μία σοβαρή συζήτηση πρέπει αν αναζητήσει τα αίτια και τις ευθύνες γα το πώς φούντωσε το φαινόμενο. Ώστε να μην περιοριστεί η κουβέντα σε μία απλή ευαισθητοποίηση και εκδήλωση συμπαράστασης στα επώνυμα θύματα και σε γενικόλογες αναφορές υπεράσπισης της δημοκρατίας.

Θα επικαλεστώ τον ερευνητή Ρόμπερτ Πάξτον, ο οποίος λέει: «Οι φασιστικές ιδέες και τα φασιστικά κινήματα ανθούν σε καταστάσεις κρίσης. Η τωρινή οικονομική ύφεση προκαλεί το φόβο ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν έχουν τη δύναμη να δημιουργούν θέσεις εργασίας και ευημερία και ενθαρρύνει την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων. Την παρούσα στιγμή, όταν οι αριστερές λύσεις έχουν απαξιωθεί, κερδίζουν έδαφος δεξιές λύσεις κάθε μορφής, ανάμεσα στις οποίες και ο φασισμός».

Ο φασισμός λοιπόν είναι γέννημα της οικονομικής κρίσης. Όταν τεράστια τμήματα της κοινωνίας ρίχνονται στον Καιάδα, είναι φυσιολογικό να αναζητούν τέτοιες διεξόδους. Όπως με μίσος τους συμπεριφέρεται η κοινωνία, μέσα από τους θεσμούς της, έτσι και πολλοί απελπισμένοι απαντούν με μίσος. Μίσος προς τον ξένο, που, υποτίθεται τους παίρνει τις δουλειές ή είναι απειλή για το έθνος και τη φυλή. Μίσος προς το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα, που είναι αναποτελεσματικό και διεφθαρμένο. Μίσος προς κάθε τι διαφορετικό. Καταφυγή σε έννοιες περί καθαρότητας της φυλής, περί του αδικαίωτου και κατατρεγμένου έθνους. Και χρησιμοποίηση κάθε μέσου για την επιβολή αυτών των ιδεών.

Το φαινόμενο του φασισμού διογκώθηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, με την διάλυση κάθε κοινωνικού ιστού. Με τον ιδιότυπο εμφύλιο μεταξύ κοινωνικών ομάδων, που καλλιεργήθηκε για να επιβληθούν νεοφιλελεύθερες και άδικες πολιτικές. Και φυσικά με την οικτρή αποτυχία του αστικού πολιτικού συστήματος. Τη διαφθορά και την αναποτελεσματικότητά του. Με την εγκληματική ευθύνη και την αδιαφορία για το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης. Η κοινωνία γέμισε μίσος, φθόνο και απόγνωση.

Ας μην συγχέουμε τις εκδηλώσεις της λαϊκής δυσαρέσκειας, όσο ακραίες κι αν είναι καμιά φορά, με τις φασιστικές νοοτροπίες. Ο φασισμός δεν περιμένει νομιμοποίηση και έγκριση από κανέναν για να εκδηλωθεί. Αρκεί να του δώσεις το έδαφος να καλλιεργηθεί. Και το έδαφος είναι η ανεξέλεγκτη οικονομική κρίση και η απύθμενη κρίση του αστικού πολιτικού συστήματος.

Ας κοιτάξουμε να ξαναφτιάξουμε μία ευνομούμενη πολιτεία. Ας κάνουμε πιο δίκαια τα βάρη της οικονομικής κρίσης. Ας παρέμβουμε πιο αποφασιστικά σε θέματα ασφάλειας, χωρίς όμως να καλλιεργούμε το μίσος και την ξενοφοβία. Έτσι απομονώνεται ο φασισμός. Έτσι αντιμετωπίζεται η βία. Έτσι εξοβελίζουμε τη βαρβαρότητα.

Την πόρτα στη Χρυσή Αυγή, τους Κασιδιάρηδες και τον φασισμό την άνοιξε η κρίση- οικονομική και πολιτική - και η αδυναμία να την αντιμετωπίσουμε με κοινωνική δικαιοσύνη. Και μπορούμε να την κλείσουμε μόνο εάν αντιμετωπίσουμε τα αίτια, όχι μόνο με λεκτικές καταδίκες της βίας.