Γιώργος Ευγενίδης

Εκ των πραγμάτων, ήταν μια συζήτηση περιορισμένη σε ένα θέμα που δεν αφορά όλους τους πολίτες που παρακολουθούν τηλεόραση το βράδυ, ενώ ορισμένοι μπορεί να σκέφτονταν ότι, με δεδομένο το ευρύ προβάδισμα του Κώστα Μπακογιάννη έναντι του Χάρη Δούκα στον πρώτο γύρο, η έκβασή του θα ήταν πολιτικά αδιάφορη. Κι όμως, το debate μας διέψευσε και, το σημαντικότερο, δημιούργησε ένα σημαντικό κεκτημένο για τον δημόσιο διάλογο.

Προφανώς το ότι έγινε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση οφείλεται στους πολιτικούς που διασταύρωναν τα ξίφη τους. Σοβαροί άνθρωποι αμφότεροι, με παραστάσεις και επίπεδο, ο κ. Μπακογιάννης και ο κ. Δούκας έδειξαν ότι μπορούν να κάνουν έναν αδιαμεσολάβητο διάλογο, διαδραστικό και να απαντούν και να δέχονται ερωτήσεις κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα.

Είμαι, δε, σίγουρο ότι, αν είχαν συμφωνήσει σε κάποιο διαφημιστικό διάλειμμα, θα μπορούσαν να έχουν καταργήσει και τους περιορισμούς που είχαν συμφωνήσει οι συνεργάτες του. Εν πάσει περιπτώσει, κανείς εκ των δύο δεν έχασε: ο κ. Μπακογιάννης που προκάλεσε το debate έδειξε ότι ξέρει καλά την Αθήνα, ο δε κ. Δούκας παρουσίασε ορισμένες ενδιαφέρουσες προτάσεις και κατοχύρωσε ένα πολιτικό κεφάλαιο σε πανελλήνια εμβέλεια.

Ενδιαφέρων, όμως, ήταν και ο ρόλος των δημοσιογράφων της τηλεμαχίας. Έβαζαν με τις ερωτήσεις του το πλαίσιο του εκάστοτε γύρου και, ομολογουμένως, ετέθησαν σχεδόν όλα τα σημαντικά θέματα της πρωτεύουσας. Δεν ήταν, όμως, οι πρωταγωνιστές της τηλεμαχίας. Καθόριζαν τους όρους και άφηναν τους δύο μονομάχους να τοποθετηθούν. Δύσκολα θα θυμάται κανείς τι ρώτησε π.χ. ο Γιώργος Κουβαράς-και αυτό δεν είναι μομφή-αλλά θα θυμάται ενδεχομένως τι απάντησε ο Μπακογιάννης ή ο Δούκας.Όχι γιατί ο Κουβαράς δεν έκανε τη δουλειά του, αλλά γιατί δουλειά του Κουβαρά είναι να αφήσει τους πολίτες να κρίνουν τον Μπακογιάννη ή τον Δούκα από τις απαντήσεις του.

Σε κάθε περίπτωση, το κέρδος αυτής της τηλεμαχίας είναι μεγάλο. Και θα μπορούσε να λειτουργήσει ως οδηγός και για επόμενες τηλεμαχίες, με δεδομένο ότι έχουμε μπροστά μας τις ευρωεκλογές. Βασικό προαπαιτούμενο, βεβαίως, είναι να περιοριστεί ο αριθμός όσων συζητούν. Ένα διαδραστικό μοντέλο debate, συνεπώς, απαιτεί δύο, το πολύ τρεις και ας γκρινιάζουν οι υπόλοιποι για το ότι μπορεί να «υποβιβαστούν» σε ένα debate «μικρών».

Και, βεβαίως, να αποδεχθούν πιο ελαστικούς κανόνες από αυτούς μιας στυλιζαρισμένη απάντησης και μιας μοναδικής «ελεύθερης ερώτησης» από τον έναν πολιτικό αρχηγό προς τον άλλον καθ’ όλη τη διάρκεια μιας ελεύθερης συζήτησης. Από την άλλη και οι δημοσιογράφοι πρέπει να κάνουν ένα βήμα πίσω, εφόσον οι πολιτικοί δέχονται ένα πιο ελεύθερο πλαίσιο συζήτησης που από μόνο του κάνει τη διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα.

Είναι όλα αυτά υλοποιήσιμα; Φοβάμαι πως όχι, καθώς όλο και κάπου θα κολλήσουμε. Πλέον, όμως, υπάρχει ένα θετικό προηγούμενο πάνω στο οποίο τα κόμματα θα μπορούσαν να χτίσουν χωρίς φόβο. Τολμούν;