Oι 11 προκλήσεις για τον Μητσοτάκη

Κάθε ημέρα που περνάει είναι εξαιρετικά πυκνή σε ειδήσεις. Μόλις την Τετάρτη ορκίστηκε ο Τζο Μπάιντεν και στην τόσο ανθρώπινη και ενωτική ομιλία του δεν αναφέρθηκε σε προγράμματα και μελλοντικά σχέδια. Δύο κύριες λέξεις κυριάρχησαν: «Δημοκρατία» και «ενότητα». Ηδη την πρώτη ημέρα υπέγραψε πολύ σημαντικά προεδρικά διατάγματα με τα οποία, μεταξύ άλλων, θα επιβάλει τη χρήση μάσκας σε όλα τα δημόσια κτίρια, θα σταματήσει τη διαδικασία αποχώρησης της χώρας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ενώ θα επιταχύνει το πρόγραμμα εμβολιασμών. Ταυτόχρονα προωθεί την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και τη μεταναστευτική μεταρρύθμιση που θα επιτρέψει σε περίπου 11 εκατομμύρια μετανάστες να λάβουν νόμιμη βίζα παραμονής. Ακόμη, θα ακυρώσει την απαγόρευση εισόδου στη χώρα μουσουλμάνων από αρκετές χώρες που είχε διατάξει η προηγούμενη διακυβέρνηση και θα σταματήσει και την κατασκευή του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό. Κατά την ορκωμοσία του Μπάιντεν την παράσταση έκλεψε η Αμάντα Γκόρμαν, 22 ετών, η οποία απήγγειλε το ενωτικό ποίημα της «Ο λόφος που ανεβαίνουμε». Δήλωσε δε ότι ήταν «ίσως ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που θα κάνω ποτέ στην καριέρα μου». Σημειωτέον ότι πριν από τρία χρόνια είχε πει σε δημοσιογράφο των «Times» ότι στην πραγματικότητα έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες: «Αυτός είναι ένας μακρύς, μακρύς, μακρινός στόχος, αλλά το 2036 θέλω να είμαι υποψήφια για το αξίωμα του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών». Στην Ιταλία ο πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε παρέμεινε στην εξουσία μετά την ψήφο εμπιστοσύνης που έλαβε από 156 γερουσιαστές την Τρίτη, ενώ 140 τον καταψήφισαν και 16 απείχαν. Στην Αγγλία το Brexit έχει μεταφέρει ήδη 2.500 θέσεις εργασίας και 180 δισ. ευρώ -όσο το δικό μας ΑΕΠ- στη Γαλλία. Στη Γερμανία εξελέγη ο προοδευτικός κεντρώος πολιτικός, Αρμιν Λάσετ, ως νέος επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU), ως αντικαταστάτης της Μέρκελ που παρέμεινε στην εξουσία 14 συναπτά έτη.

Στη χώρα μας, λοιπόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει να αντιμετωπίσει τουλάχιστον 11 μεγάλες προκλήσεις. Στην Υγεία, όπου περίπου 100.000 Ελληνες έχουν ήδη εμβολιαστεί και όλοι αναμένουμε να επιταχυνθεί ο ρυθμός εμβολιασμών μόλις υπάρξει προσφορά μεγαλύτερου αριθμού εμβολίων. Στην Παιδεία, όπου οι μεταρρυθμίσεις -πάντα δύσκολες- είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Μακάρι κάποια στιγμή να επιτραπούν και στην Ελλάδα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα οποία, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, η χώρα θα μπορούσε να προσελκύσει πάνω από 100.000 ξένους φοιτητές, περιορίζοντας τις εκροές Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό, συμβάλλοντας θετικά στην οικονομία και στο ΑΕΠ της χώρας και αναδεικνυόμενη έτσι ως ένα περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης. Στον τομέα της οικονομίας προέχει η επιστροφή στην κανονικότητα και ιδιαίτερη αξία έχει ότι «μέσω των κονδυλίων του ευρωπαϊκού μέσου ανάκαμψης δίνεται η δυνατότητα να αξιοποιηθεί η κρίση ως ευκαιρία για τον εκσυγχρονισμό, την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και την υιοθέτηση ενός βιώσιμου και εξωστρεφούς προτύπου οικονομικής ανάπτυξης», όπως τονίζει ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας. Ταυτόχρονα ο τουρισμός με προσεκτικά βήματα μπορεί να αποδειχθεί μια πολύ ευχάριστη έκπληξη.

Στις εξωτερικές σχέσεις με κύρια προτεραιότητα τις διαπραγματεύσεις με τους γείτονες έχοντας ενδυναμώσει την αμυντική δυνατότητα της χώρας και στο μέτωπο της ανεργίας με κύριο ζητούμενο τη δημιουργία καλών θέσεων εργασίας, για τις οποίες προϋπόθεση είναι η αυξημένη ανταγωνιστικότητα, οι επενδύσεις από ξένους και Ελληνες επιχειρηματίες, οι οποίες σιγά-σιγά εμφανίζονται στον ορίζοντα. Στον τομέα της ψηφιακής επανάστασης ήδη τα πρώτα -ταχύτατα- βήματα είναι εντυπωσιακά. Στον τομέα των μεταρρυθμίσεων σίγουρα πρέπει να επιταχυνθεί ο ρυθμός. Εμβληματικές μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό, στην Παιδεία, στην Υγεία, στη Δικαιοσύνη, στο Φορολογικό αποτελούν βασική προϋπόθεση δημιουργίας της Ελλάδας που -σχεδόν- όλοι θέλουμε.

Στον τομέα -που μας πονάει όλους- του brain gain, ιδανικό θα είναι να υπάρξει ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο με μετρήσιμους και ρεαλιστικούς στόχους επιστροφής τουλάχιστον 100.000 Ελλήνων την επόμενη δεκαετία στη χώρα μας. Πάντα δε οι θέσεις εργασίας τις οποίες οι επιστρέφοντες στην πατρίδα θα καταλαμβάνουν θα είναι νέες θέσεις εργασίας που θα έχουν δημιουργηθεί από τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη. Με έναν δε πολύ πρόχειρο υπολογισμό που έχω κάνει, θα μπορούν οι επιστρέφοντες να συνεισφέρουν στο ΑΕΠ της χώρας πάνω από 3%.

Στον τομέα του πολιτισμού υπάρχει μεγάλη ανάγκη υποστήριξης του κλάδου. Ας αναλογιστούμε τα λεγόμενα του μεγάλου Μάνου Χατζιδάκι: «Δύο είναι οι εχθροί της πολιτικής και του πολιτισμού: ο λαϊκισμός και ο ελιτισμός». Από λαϊκισμό -παγκοσμίως- είδαμε τις συνέπειες. Ας μη δούμε και τις συνέπειες του ελιτισμού. Ο πολιτισμός είναι βάλσαμο της ψυχής. Παρακολούθησα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη διαδικτυακή παρουσίαση του πρώτου βιβλίου με κείμενα ποιητικής πρόζας, «Συμπληγάδες γενεθλίων», του εξαιρετικού εδώ και 45 χρόνια ηθοποιού Δημήτρη Καταλειφού, τα οποία έγραψε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και, όπως ανέφερε, στα 66 χρόνια αισθάνθηκε την ανάγκη να γράψει και αργότερα η ανάγκη αυτή έγινε απόλαυση. Ας προβληματιστούμε όλοι με τη ρήση του Ζίγκμουντ Φρόιντ: «Ο πολιτισμός ξεκίνησε όταν για πρώτη φορά ένα θυμωμένο άτομο πέταξε μια λέξη αντί για μια πέτρα».

Η τελευταία μεγάλη πρόκληση για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι η διατήρηση -και ίσως η επιτάχυνση- του προγράμματος (keeping the momentum). Η υλοποίηση καθώς και η συνεχιζόμενη ανταπόκριση όλων στους εξουθενωτικούς ρυθμούς δεν είναι κάτι αυτονόητο. Πολλές συζητήσεις γίνονται για εκλογές και πότε αυτές θα προκηρυχθούν. Πιστεύω ότι σχεδόν κανείς δεν γνωρίζει την απάντηση, απλά είμαι πεπεισμένος ότι ο πρωθυπουργός μας θα βάλει το συμφέρον της χώρας πάνω από κάθε κομματικό συμφέρον. Οτιδήποτε άλλο θα αποτελεί ένδειξη μικροπολιτικής σκέψης - κάτι το οποίο δεν συμβαδίζει με το δείγμα γραφής του. Ας είμαστε αισιόδοξοι για το 2021. Ας μην ξεχνάμε ότι το καλύτερο αύριο συνήθως χτίζεται από ανθρώπους με δύσκολο χθες. Και όλοι μας έχουμε ζήσει πολύ δύσκολο σήμερα-χθες, αλλά και προχθές.