Στρατηγικές πολιτικές για το μέλλον της Ευρώπης

Μεγάλος αριθμός πολιτών που έχουν πληγεί βαρύτατα από την οικονομική κρίση και τη διαχείρισή της έχει σταματήσει να βλέπει την Ε.Ε. ως ευκαιρία βελτίωσης του επιπέδου ζωής του και πολλές φορές την αντιμετωπίζει ως απειλή για την ευημερία του, ατομική και συλλογική, αναζητώντας επιπλέον προστασία από τα επιμέρους κράτη. Ο ευρωσκεπτικισμός, η ξενοφοβία, η αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής προοπτικής και της κοινής πορείας και η επάνοδος του εθνικισμού παρουσίασαν τα τελευταία χρόνια σημαντική έξαρση.

Για να ξαναγίνει η Ε.Ε. ελκυστική για τους πολίτες πρέπει να υπάρξει έξοδος από την παρατεινόμενη οικονομική και κοινωνική κρίση, με την Ευρώπη καθώς και τα κράτη-μέλη της να ξαναμπούν σε τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας. Θα πρέπει η Ε.Ε. να δείξει έμπρακτα την προσήλωσή της στις ιδρυτικές αρχές και αξίες της και να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη ευρωπαϊκής συνείδησης και ταυτότητας, πέραν των εθνικών στεγανών, συμφερόντων και εγωισμών. 

Με αφορμή σημαντικές προκλήσεις, όπως θέματα ασφάλειας, Brexit, μετανάστευση, αλλά και τα 60 χρόνια από τη Συνθήκη της Ρώμης, ξεκίνησε σχετική συζήτηση γύρω από τα πέντε σενάρια της Λευκής Βίβλου για το Μέλλον της Ευρώπης. Η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των παραγωγικών τάξεων ετέθη από την πρώτη στιγμή ως επιτακτική ανάγκη. Στο πλαίσιο αυτό η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (ΟΚΕ), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ), πραγματοποίησε συζήτηση στην Αίθουσα Γερουσίας της Βουλής των Ελλήνων, όπου κατατέθηκαν οι απόψεις των παραγωγικών τάξεων και της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών παρουσία εκπροσώπων των κομμάτων. Η συζήτηση εντάσσεται στη γενικότερη πανευρωπαϊκή προσπάθεια που στοχεύει στην εξασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής στον αντίστοιχο διάλογο για το μέλλον της Ε.Ε. 

Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου διαλόγου έχουν υποβληθεί στην Ε.Ε. συγκεκριμένες προτάσεις για συλλεκτική διακυβέρνηση και πλήρη δέσμευση των κρατών-μελών όσον αφορά τους εξής πυλώνες στρατηγικής και πολιτικής: 
● Μια συντονισμένη ενωσιακή βιομηχανική πολιτική που να βασίζεται στον θεμιτό ανταγωνισμό και να αποθαρρύνει τη φοροδιαφυγή, η οποία να διασφαλίζει κοινή προσέγγιση για τη βελτίωση, πανευρωπαϊκά, των συνθηκών για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, με την ενεργό συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών και οπωσδήποτε με τη διευκόλυνση των επενδύσεων (μέσω προγραμμάτων) και τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
● Την προαγωγή της κοινωνικής σύγκλισης προς τα πάνω, παράλληλα με την οικονομική σύγκλιση, ως προς την απασχόληση και τα κοινωνικά αποτελέσματα, μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, με σεβασμό πάντα προς τις εθνικές αρμοδιότητες
● Μια ενεργειακή ένωση με κατάλληλη διακυβέρνηση η οποία είναι απαραίτητη για μια εύρυθμη κοινή αγορά και για την ενεργειακή ασφάλεια.
● Μια μακρόπνοη ευρωπαϊκή στρατηγική και ένα νομοθετικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού και τη συμβολή στις διεθνείς συμφωνίες για το κλίμα, όπως και η προώθηση της Ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλες τις πολιτικές της Ε.Ε.
● Μια ψηφιακή ενιαία αγορά ως σημαντικό στοιχείο για τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα και την προώθηση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας, με παράλληλη πρόληψη των επιπτώσεων του ψηφιακού μετασχηματισμού στην απασχόληση και την αγορά εργασίας.

● Την ενισχυμένη πανευρωπαϊκή στρατηγική για την τεχνολογία, την έρευνα και την καινοτομία.
● Την (πολυμερή) εμπορική πολιτική η οποία, στο πλαίσιο διαφανών διαπραγματεύσεων, θα διασφαλίζει ανοιχτές αγορές και κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ενώ θα προσδίδει έμφαση στις ισότιμες εμπορικές σχέσεις για την κατοχύρωση των ευρωπαϊκών συμφερόντων στο παγκόσμιο περιβάλλον.
● Μια ευρωπαϊκή πολιτική για τους καταναλωτές.
● Τη διαδικασία εκσυγχρονισμού και εμπλουτισμού του περιεχομένου της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης ως εχέγγυου τόσο για τις νέες όσο και για τις παλαιότερες γενιές.
● Την κοινή πολιτική για τη μετανάστευση που να διασφαλίζει την προστασία των προσφύγων σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, να δημιουργεί κοινό σύστημα ασύλου, να καταπολεμά την παράνομη μετανάστευση και την εμπορία ανθρώπων και να προκρίνει τις νόμιμες οδούς προς την Ευρωπαϊκή Ενωση.
● Τη θέσπιση ουσιαστικών εταιρικών σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και την επαναδρομολόγηση μιας ενισχυμένης ευρωμεσογειακής πολιτικής.
● Λόγω των αυξημένων εντάσεων στις αγορές εργασίας, εξαιτίας της ψηφιακής επανάστασης, των διαρθρωτικών αδυναμιών στις αγορές εργασίας και της παγκοσμιοποίησης, ζητείται η ευρωπαϊκή δέσμευση για επιδίωξη μεγαλύτερης σύγκλισης σχετικά με τις κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες και η παράλληλη προώθηση της δημιουργίας ποιοτικών και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας και δίκαιης κινητικότητας.

Σήμερα είμαστε πιο αισιόδοξοι ότι οι δυσκολίες αφύπνισαν τις δυνάμεις που πιστεύουν ότι η Ε.Ε. αποτελεί μονόδρομο λόγω της ιστορίας της, αλλά και της ουσιαστικής δυνατότητάς της για αντιμετώπιση των σύγχρονων αναδυόμενων προκλήσεων. Η ΟΚΕ θα συμβάλει με όλες της τις δυνάμεις για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στον διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης και τη δημιουργία συνεκτικού οδικού χάρτη για την οικονομική ευημερία, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την εδραίωση της Δημοκρατίας.