Γιώργος Δ. Ανδρέου

Αν δεν ήταν καταφανής η ποδηγέτησή τους από κόμματα και επιτήδειους που εκμεταλλεύτηκαν και μετέτρεψαν τους πολίτες που κατέβηκαν με αγνά κίνητρα και προθέσεις, σε πολιτικούς κεκράκτες, υποβάθμισαν τις συγκεντρώσεις σε οργανωμένες αντικυβερνητικές, διαδηλώσεις, συνοδευόμενες από συνθήματα αμιγώς πολιτικά - κομματικά - και ανοίκειες προσωπικές ύβρεις.

Αν δεν κυριαρχούσαν σε κάποιες, άναρθρες κραυγές, φασιστικές, που αμφισβητούσαν ευθέως τη δικαιοσύνη και τους θεσμούς, προπαγανδίζοντας την αυτοδικία, την αυθαιρεσία, το νόμο της ζούγκλας.

Είναι τραγικό, ότι στην αναζωπύρωση του θέματος πρωτοστατεί ο υπό τον κ. Φάμελο Σύριζα – πόσο εξαπατήθηκαν αυτοί που πίστεψαν σε λιγότερη φαυλότητα - που έχει το θράσος να μιλάει για δικαιοσύνη, πολιτικές και ποινικές ευθύνες με νωπά ακόμα το Μάτι και τη Μάνδρα και την συμπεριφορά των τότε κυβερνητικών αξιωματούχων, στελεχών του. Αντίθετα το Πασόκ, προς τιμήν του, επιφυλάχθηκε αναμένοντας το πόρισμα της δικαιοσύνης που έχει επιληφθεί.

Οι θεσμοί όμως, με κορωνίδα τη δικαιοσύνη, είναι θεμέλιο και ακρογωνιαίος λίθος του πολιτεύματος της αστικής κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας που έχουμε την τύχη και το προνόμιο να απολαμβάνουμε - Έλληνες και παροικούντες. Οι γραπτοί κανόνες, δομές και διαδικασίες - το Σύνταγμα και οι νόμοι - που ρυθμίζουν τη λειτουργία της κοινωνίας και της πολιτείας.
Παράλληλα με τους άτυπους - τα έθιμα, τις παραδόσεις, τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Οι θεσμοί εγγυώνται το πολίτευμα, την ασφάλεια και τα δικαιώματα των πολιτών.

Απαιτούν όμως αποδοχή, σεβασμό κι εμπιστοσύνη. Η τήρηση κανόνων και διαδικασιών που εγγυώνται τη διαφάνεια δεν συνάδει κατά κανόνα με την πρεμούρα της κοινής γνώμης, στο βωμό της οποίας είναι μέγα λάθος να θυσιάζεται η νομιμότητα.
Όσοι συνεπώς πιστεύουν στη δημοκρατία οφείλουν να εμπιστεύονται και να διαφυλάττουν τους θεσμούς ως κόρην οφθαλμού.

Ειδικά τον βασικότερο πυλώνα - εγγυητή - της λειτουργίας τους , τη δικαιοσύνη, τους δικαστές. Τους δικαστές που οφείλουν να δικάζουν δίκαια και νηφάλια, κλείνοντας τα αυτιά στις καταδίκες και τις κραυγές της «πλατείας» του «καφενείου», της «αρένας» που διψάει για εκδίκηση, ονοματίζει «ενόχους» τους οποίους απαιτεί να ριχτούν άμεσα στην πυρά, να καρατομηθούν χωρίς δίκη, εγγυήσεις, διατυπώσεις, δικαιώματα, με συνοπτικές ή ακόμα και χωρίς διαδικασίες. Νόμος του Λίντς δηλαδή.

Ας έχουν όμως κατά νου όσοι παρασύρονται από την εύκολη συνθηματολογία πως αν σήμερα δικάζεται άλλος, αύριο μπορεί να δικαζόμαστε εμείς, το παιδί μας και – ίσως, πιθανώς, σίγουρα - θα χρειαστεί να επικαλεστούμε, τις θεσμικές εγγυήσεις , τα δικαιώματά μας. Να σκέφτονται και την πιθανότητα αυτή όταν αντιδρούν δικαιολογημένα, επηρεασμένοι από έκτακτες συνθήκες και γεγονότα που προκαλούν κοινωνική αγανάκτηση. Όταν νοιώθουν την ανάγκη να «απαιτήσουν» άμεση αντίδραση των αρχών ακόμα και με υπέρβαση, παραμερισμό, καταστρατήγηση των θεσμικών κανόνων που είναι εντεταλμένες να διαφυλάττουν και να εφαρμόζουν. Θα είναι οι ίδιοι που τώρα καταδικάζουν κραυγάζοντας στην «αρένα» που θα ζητάνε τότε την προστασία των θεσμών, την τήρηση των κανόνων και των εγγυήσεων, τη νηφάλια, ψύχραιμη και αντικειμενική αντιμετώπιση της δικής τους περίπτωσης.

Οι θεσμοί είναι φυτά ευαίσθητα, απαιτούν συνεχή φροντίδα και περιποίηση – την έμπρακτη εμπιστοσύνη των πολιτών - για να ευδοκιμούν. Διαφορετικά μαραζώνουν, αδυνατίζουν γίνονται αναποτελεσματικοί και μαζί τους χάνεται η δημοκρατία, η ισοπολιτεία, η ασφάλεια δικαίου. Ειδικά όταν χρησιμοποιούνται α λα κάρτ - μπαλάκι του ping pong, – όπως βολεύει κατά περίπτωση, για την ικανοποίηση σκοπιμοτήτων και ενστίκτων. Το «άρον άρον σταύρωσον αυτόν» των καθοδηγούμενων από το ιερατείο «αγανακτισμένων» Ιουδαίων, οδήγησε στο θάνατο τον μέγα αθώο.

Είναι εγκληματικό λάθος να επαινούμε - καλή και αντικειμενική - τη δικαιοσύνη όταν δικαιώνει τις απαιτήσεις μας και να την χαρακτηρίζουμε «πιασμένη», καθοδηγούμενη, όργανο συμφερόντων και συγκάλυψης όταν αποφασίζει αντίθετα.

Και καλά οι πολίτες, συγχωρούνται που παρασύρονται από τους επιτήδειους που εκμεταλλεύονται τα ένστικτα και αντιδρούν με την ψυχολογία της μάζας. Οι πολιτικοί όμως; Είναι δυνατόν να συγχωρούνται αυτοί που υποτίθεται οφείλουν να διαφυλάττουν τους θεσμούς;

Ίσως έφτασε η ώρα να σηκωθούν από τον καναπέ και να συγκεντρωθούν στις πλατείες όσοι πιστεύουν και εμπιστεύονται τους θεσμούς. Να αντιδράσουν δυναμικά διατρανώνοντας την εμπιστοσύνη τους. Να καταδικάσουν τους θεομπαίχτες, τους αγύρτες, τους ψεύτες, τους ψυχανώμαλους – κοινοβουλευτικούς και μη - που τους παρασύρουν σε επικίνδυνα μονοπάτια αμφισβήτησης των θεσμών, ειδικά της δικαιοσύνης, το έσχατο καταφύγιό τους. Είναι θέμα άμυνας και αυτοπροστασίας της κοινωνίας. Θέμα δημοκρατίας εν τέλει.