Η απενοχοποίηση του 3-5-2 και ο «προφήτης» Ρεχάγκελ

Το βασικότερο όλων όμως είναι ότι πρόκειται για ένα από τα καλύτερα –ίσως και το καλύτερο- που έχει διεξαχθεί τα τελευταία χρόνια. Η ταχύτητα, η διάθεση για επιθετικό ποδόσφαιρο και οι απεριόριστες πρωτοβουλίες των παικτών-αστέρων των ομάδων έχουν αντικαταστήσει την σκοπιμότητα και το παιχνίδι αναμονής των θεωρητικά μικρομεσαίων ομάδων που βασίλευαν τόσο στη Γερμανία το 2006 όσο και στην Αφρική το 2010.

Σε αυτό έχει συμβάλει σημαντικά η μεγαλύτερη ποικιλία στις τακτικές: Το 2010 ήταν το αποκορύφωμα του copy-paste, όταν είχαμε παρακολουθήσει τις μεγάλες ομάδες και τους… κλώνους τους σε μια αποθέωση του 4-2-3-1. Το σύστημα που ήταν στη μόδα και το ακολουθούσαν πιστά ακόμη και ομάδες που δεν μπορούσαν να το υποστηρίξουν με τους παίκτες τους. Κι όμως. Οι προπονητές προτιμούσαν να μην παίξουν καλά ή να επιστρέψουν από  νωρίς στις πατρίδες τους, παρά να τους πουν αναχρονιστικούς! Είχαμε μπουχτίσει να βλέπουμε ομάδες να αλληλοεξουδετερώνονται επειδή πολύ απλά δεν είχαν το θάρρος να κοιτάξουν έξω από το πλαίσιο. Να παρουσιάσουν κάτι καινούργιο. Ακόμη και το χαρακτηριστικό τίκι τάκα της Εθνικής Ισπανίας ήταν ήδη δύο χρόνων, κλεμμένο από τις μοναδικές παραστάσεις της Μπαρτσελόνα.

Ίσως στον φόβο αυτό είχε παίξει τον ρόλο της και η κατάκτηση του Euro 2004 από την Ελλάδα του Ρεχάγκελ. Το 3-5-2 που οδήγησε στην μεγάλη τότε έκπληξη λοιδορήθηκε και κατηγορήθηκε τόσο πολύ από αντιπάλους και μέσα που έπρεπε να θαφτεί βαθιά ως το σύστημα που θα έφερνε την καταστροφή του ποδοσφαίρου. Δεν είχαν άδικο. Κανείς όμως δεν σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να χτίσει πάνω σ’ αυτό το σύστημα που, ναι, ήταν του αποτελέσματος, αλλά που αποδεδειγμένα έφερνε και αποτελέσματα! Να το τροποποιήσει, να το βελτιώσει ώστε να το παρουσιάσει φρέσκο, ελκυστικό απενοχοποιημένο.

 Έπρεπε να περάσουν δέκα χρόνια για να βγει από το «χρονοντούλαπο», να φτιαχτεί, να σενιαριστεί και να ξανακάνει την εμφάνισή του στις πασαρέλες των γηπέδων.  Οι ομάδες που τόλμησαν να το υιοθετήσουν βλέπουν ήδη τα αποτελέσματά του: Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα οι Ολλανδοί που κατάφεραν για πρώτη ίσως φορά να συνδυάσουν το ταλέντο και το φουλ επιθετικό ποδόσφαιρο με την τακτική προσήλωση. Ο Φαν Χάαλ δε δίστασε να βάλει τρεις κεντρικούς αμυντικούς χωρίς στην ουσία να στερήσει από την ομάδα του την επιθετική διάθεση που έρχεται μέσω αστραπιαίων αντεπιθέσεων. Στο ίδιο μοτίβο η Ιταλία του Πραντέλι, η Χιλή, το Μεξικό, από κοντά και η Αργεντινή. 

Το ανανεωμένο 3-5-2 δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στην αλλαγή θέσεων, ρόλων και διατάξεων κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Προσφέρει σιγουριά στην άμυνα, πλουραλισμό στην επίθεση και χάρη στην επικράτηση του physical game συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με το 4-4-2 ή το στάσιμο 4-2-3-1. Η χρήση του από Ολλανδούς και Ιταλούς καταρρίπτει τον μύθο ότι δεν ταιριάζει σε ομάδες πολύ υψηλού επιπέδου. Ακόμη και ο μόνιμος προβληματισμός για το πώς θα αντεπεξέλθουν στον πολυσύνθετο ρόλο τους οι -κομβικής σημασίας για την συγκεκριμένη διάταξη- πλάγιοι μπακ δείχνει να ξεπερνιέται με αλληλοβοήθειες.

Ο Ότο Ρεχάγκελ παρακολουθώντας το Παγκόσμιο Κύπελλο σίγουρα θα χαμογελά σκεπτόμενος τι του έχουν σούρει όλα αυτά τα χρόνια (μαζί και ο υποφαινόμενος) και το ότι η «επανάσταση» ήρθε αλλά αργοπορημένα. Μήπως να έπαιρνε ένα τηλέφωνο και τον Σάντος για να τον πείσει να αλλάξει; Έστω και στο τελευταίο παιχνίδι με την Ακτή Ελεφαντοστού θα ήταν χρήσιμο…