Γιατί οι ευρωεκλογές δεν πρέπει να γίνουν μαζί με τις εθνικές

Στη χώρα μας δυστυχώς η συζήτηση για τα ευρωπαϊκά περιορίζεται είτε σε κραυγές και αφορισμούς (τύπου go home μις Μέρκελ) είτε σε ξεπερασμένες συζητήσεις για τα ευρωπαϊκά κονδύλια και τον τρόπο αξιοποίησης ή "εκμετάλλευσης" τους από την εκάστοτε εξουσία.

Για άλλη μια φορά έχουμε χάσει την ουσία της συζήτησης, αυτή που σχετίζεται με το μέλλον της Ένωσης. Μια συζήτηση που αφορά άμεσα και το δικό μας μέλλον.

Αν δεν το βλέπουμε αυτό ούτε μετά τα όσα -τραγικά- ζήσαμε την εποχή της "περήφανης διαπραγμάτευσης" δεν ξέρω τι άλλο μπορεί να μας ανοίξει τα μάτια. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται καθορίζουν πολιτικές προτεραιότητες -επομένως και χρηματοδοτήσεις- και ορίζουν τις εξελίξεις για την επόμενη δεκαετία. Θα αναφέρω μόνο τη συζήτηση για τον ευρωπαϊκό στρατό που πρόσφατα άνοιξε ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, ανοίγοντας μάλιστα και τη συζήτηση ακόμα και για κοινό έλεγχο των πυρηνικών όπλων που βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος.
 
Στην Ελλάδα βέβαια η κυβέρνηση έχει άλλες προτεραιότητες. Αντί να ηγηθεί ενός δημιουργικού διαλόγου ενόψει των ευρωεκλογών υποτάσσει τη μόνη απευθείας συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών σε μια ευρωπαϊκή διαδικασία, στο βωμό μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων και εκλογικών τακτικισμών. Και μη μπορώντας -ευτυχώς- να μεταφέρει την ημερομηνία των ευρωπαϊκών εκλογών, έχει δημιουργήσει ένα απίστευτο γαϊτανάκι σεναρίων για την ημερομηνία τόσο των δημοτικών όσο και των εθνικών εκλογών.
 
Κατά την προσωπική μου άποψη οι ευρωπαϊκές εκλογές θα έπρεπε να είναι μια εντελώς αυτόνομη διαδικασία, με χαρακτηριστικά ευρύτερου δημοσίου διαλόγου για στρατηγικές επιλογές, αλληλεπίδραση με κόμματα και υποψηφίους από άλλες χώρες, δημιουργία ευρύτερων συναινέσεων που στη συνέχεια θα μπορούσαν να αποτυπωθούν και σε εθνικό επίπεδο.
 
Ωστόσο αντιλαμβάνομαι ότι οικονομικοί λόγοι μπορεί κάποιες φορές να επιβάλλουν "διπλές" κάλπες. Ίσως μάλιστα κάποιος να μπορούσε να επιχειρηματολογήσει ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές λειτουργούν συμπληρωματικά σε έναν τέτοιο διάλογο. Η Ευρώπη των περιφερειών δεν είναι άλλωστε κενό γράμμα, είναι η λογική στην οποία έχει βασιστεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Επιπλέον, οι συνεργασίες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο συχνά ξεπερνούν τα όρια των κομμάτων και δημιουργούν συνεργασίες όμοιες με αυτές που θα θέλαμε να δούμε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
 
Το μεγάλο λάθος θα είναι η ημερομηνία των ευρωπαϊκών εκλογών να συμπέσει με αυτή των εθνικών. Πέραν των πρακτικών προβλημάτων που θα προκληθούν, δύο είναι οι σημαντικότεροι αποτρεπτικοί λόγοι: Καταρχήν η πόλωση που θα προκληθεί από τα θέματα της εσωτερικής επικαιρότητας θα ακυρώσει σχεδόν κάθε συζήτηση για τα ευρωπαϊκά ζητήματα και κάθε ελπίδα προγραμματικών συγκλίσεων.

Κατά δεύτερον, η προεκλογική ανασφάλεια και αναταραχή δεν θα επιτρέψει στην όποια ελληνική κυβέρνηση να παρακολουθήσει την παρασκηνιακή διαβούλευση για την κατανομή των θέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και το Κοινοβούλιο, μια κατανομή που θα επηρεάσει τη θέση και την ισχύ της χώρας μας για τα επόμενα πέντε χρόνια.
 
Το διακύβευμα των ευρωπαϊκών εκλογών γίνεται με τα χρόνια όλο και πιο σημαντικό και αυτό θα πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε πλέον όλοι μας. Η επώδυνη εμπειρία της κρίσης κατέδειξε πόσο απαραίτητη είναι η ενεργός εμπλοκή μας και όχι η απλή συμμετοχή μας σε όσα αποφασίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό, ακόμα και η σημερινή κυβέρνηση θα έπρεπε να το έχει καταλάβει και να αποτρέψει πάση θυσία τη διενέργεια τριπλών εκλογών. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υποστεί ήττες σε δυο διαφορετικούς χρόνους.

Γρηγόρης Λέων
Πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας και Αν. Γραμματέας Επιστημονικών Φορέων της ΝΔ.