Σουηδία – Ελλάδα. «Και διηγώντας τα να κλαις…»

Ο λόγος για τη Σουηδία, όπου οι πολίτες ξέρουν ότι κάθε τετραετία, τη δεύτερη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, καλούνται για μια και μόνη φορά να εκλέξουν την κυβέρνηση της επιλογής τους, η οποία εξαντλεί, σε κάθε περίπτωση, τη θητεία της, ακόμη και όταν μεσολαβούν αστάθμητοι παράγοντες.

Τη ζηλευτή αυτή σταθερότητα του κοινοβουλευτικού συστήματος της σκανδιναβικής χώρας δεν στάθηκαν ικανές να την διαταράξουν ούτε συνταρακτικές πολιτικές δολοφονίες, όπως εκείνη του εμβληματικού Ούλοφ Πάλμε, ούτε οικονομικές κρίσεις, όπως αυτή που αντιμετώπισε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν βρέθηκε σε βαθειά ύφεση, δοκίμασετο πικρό ποτήρι της υψηλής ανεργίας και είδετο δημόσιο χρέος της να εκτινάσσεται στα ύψη.

Αρχής γενομένης από τους σοσιαλδημοκράτες που βρέθηκαν την περίοδο της κρίσης στην εξουσία και κατόπιν τους κεντροδεξιούς που τους διαδέχθηκαν,οι Σουηδοί πολιτικοί προχώρησαν σε μια σειρά οικονομικές μεταρρυθμίσεις που θωράκισαν τη χώρα τους, η οποία, αν και πληρούσε, πολύ περισσότερο από την Ελλάδα και άλλους εφαρμοστές της «δημιουργικής λογιστικής», τα κριτήρια, έμεινε εκτός ευρωζώνης και πέρασε σχεδόν «αβρόχοις ποσί» την παγκόσμια κρίση του 2008.

Στις ευρωεκλογές του περασμένου Μαΐου, ο κεντροδεξιός συνασπισμός βρέθηκε στη δεύτερη θέση, αλλά ουδείς διανοήθηκε να θέσει ζήτημα πρόωρης διάλυσης της Βουλής λόγω δυσαρμονίας με το εκλογικό σώμα. Περίμεναν τη δεύτερη Κυριακή του Σεπτεμβρίου για να δώσουν και πάλι πλειοψηφίαστα αντιπολιτευόμενα κόμματα της Κεντροαριστεράς που χωρίς να αυξήσουν αισθητά τη δύναμη τουςκέρδισαν την πρωτιά και ετοιμάζονται να σχηματίσουν, με διαπραγματεύσεις που ίσως κρατήσουν αρκετές εβδομάδες ή και μήνες, κυβέρνηση συνεργασίας η οποία πιθανότατα δεν θα διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.

Ο απερχόμενος κεντροδεξιός πρωθυπουργός είδε τα ποσοστά του κόμματός του να υποχωρούν εξαιτίας της επέλασης ενός ακροδεξιού κόμματος που ξεκίνησε ως φιλοναζιστικό μόρφωμα και με ξενοφοβική ατζέντα εναντίον των μεταναστών –ας όψεται η συμπατριώτισσά τους αρμόδια Επίτροπος ΣεσίλιαΜάλστομ που ήθελε να κάνει την Ελλάδα και τη Μεσόγειο στεγανή «φυλακή» για τους απελπισμένους όλης της Αφρικής και της Ασίας-υπερδιπλασίασε την απήχησή του προσελκύοντας απογοητευμένους συντηρητικούς πολίτες.

Παρά ταύτα, κανείς δεν διανοήθηκε να μετρήσει τους πρώην (;) ναζιστές ως συνιστώσα της δημοκρατικής Κεντροδεξιάς, να μιλήσει για «παραπλανημένους», να επενδύσει πολιτικά στη ρατσιστική τους ατζέντα ή να καλλιεργήσει προσδοκίες για… μελλοντική τους «σοβαρότητα». Στο περιθώριο της πολιτικής ήταν και εκεί φαίνεται ότι θα παραμείνουν.

Η πλειοψηφούσα Κεντροαριστερά –Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι και Αριστεροί- που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας έχει δεσμευθεί να αυξήσει,κατά περίπου 5 δισ. ευρώ, τις δημόσιες δαπάνες, τις οποίες μείωσαν οι προκάτοχοί της κεντροδεξιοί με περικοπές στο περίφημοσουηδικό «κράτος πρόνοιας» και ιδιωτικοποίηση διαφόρων δομών του δημοσίου που επιδείνωσαν τους δείκτες ανισότητας.

Οι δεσμεύσεις, όμως, που ανέλαβαν είναι σαφείς και δεν περιέχουν γενικόλογους αφορισμούς περί πάταξης της φοροδιαφυγής ή χρηματοδότησης από κοινοτικούς πόρους και άλλα ηχηρά παρόμοια όπως αυτά που ακούγονται διαχρονικά στην Ελλάδα από την εκάστοτε αντιπολίτευση.
Καθαρά και ξάστερα είπαν στους Σουηδούς ψηφοφόρους ότι θα αυξήσουν τη φορολογία επί των εισοδημάτων, την οποία είχαν μειώσει οι κεντροδεξιοί, καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μη διαψευστεί το προεκλογικό πρόγραμμα, όπως με μαθηματική ακρίβεια συμβαίνει με όσους εξαγγέλλουν ταυτόχρονα αύξηση δαπανών και μείωση φόρων, βαφτίζοντάς τα είτε «ισοδύναμα» είτε «μη παροχές».

Θέλετε και το καλύτερο; Ο σοσιαλδημοκράτης νέος εντολοδόχος πρωθυπουργόςΣτέφανΛεβέν δεν είναι κάποιο πρόσωπο από «τζάκι». Είναι ένας απλός οξυγονοκολλητής που διακρίθηκε ως υπεύθυνος συνδικαλιστής από εκείνους που προέρχονται από τον πραγματικό κόσμο της εργασίας και έβαλαν πλάτη όταν η χώρα τους βρέθηκε στη δεινή οικονομική κρίση.
Με αυτά και με αυτά, όπως αντιλαμβάνεται κανείς η παραμικρή σύγκριση με την Ελλάδα παραπέμπει στην παράφραση «και διηγώντας τα να κλαις…».