Τα πάθη και τα λάθη του ΕΔΟΕΑΠ

Θυμάστε την περίφημη ρήση του Αλογοσκούφη – που χάθηκε αυτή η μορφή της οικονομίας- περί άπληστων χρηματιστών και άσχετων διοικήσεων,  που περιέγραφε εν πολλοίς το κλίμα μέσα στο οποίο διαδραματίστηκε το γαλάζιο σκάνδαλο των ομολόγων το 2007;

Έγιναν  εξεταστικές επιτροπές, έπεσαν πολιτικά κεφάλια, κάποιοι μπήκαν φυλακή , ανάμεσά τους και ο πρώην πρόεδρος του ΤΣΠΕΑΘ και  θεσπίστηκε αυστηρή νομοθεσία για τις συναλλαγές, με αποτέλεσμα να μην τολμήσουν ποτέ ξανά οι διοικήσεις των ταμείων – μουδιασμένες μετά το σκάνδαλο – να προβούν σε οποιαδήποτε κίνηση αγοράς η ρευστοποίησης.

Εν τω μεταξύ οι αγορές  βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση και τα ταμεία  έχασαν τη μισή τους περιουσία ( σε λογιστική αποτίμηση) .

Μετά ήρθε η ύφεση και η ανεργία που στοιχίζει απώλεια εσόδων 6 δισ. ετησίως,  ενώ τη χαριστική βολή έδωσε το PSI. Η απώλεια από τα γαλάζια ομόλογα  ( χάθηκαν περίπου 2,4 δισ) σήμερα μου φαίνεται  επιπόλαιο τραύμα μπροστά στη μεγάλη καταστροφή.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα δε φανταζόμουν ποτέ ότι οι διοικήσεις θα έκαναν και πάλι λανθασμένες κινήσεις και οι κεντρικοί τραπεζίτες δε θα προφύλασσαν , ως όφειλαν , τα αποθεματικά των ταμείων . Και όμως συνέβη στον ΕΔΟΕΑΠ, το ταμείο υγείας και επικούρησης των δημοσιογράφων.

Παρότι κατά τη γνώμη μου η Σπανοπούλου , ο Δεμερτζής , ο Τσούτσιας και η Δελβινιώτη είναι ακέραιοι συνάδελφοι , η λάθος κίνηση έγινε ..

Ίσως τα ομόλογα που ρευστοποιήθηκαν στο 20% της αξίας τους επαναγοραστούν ώστε να περιοριστεί η ζημιά που οδήγησε σε κατάρρευση ένα από τα πιο εύρωστα ταμεία της χώρας. Προς το παρόν επικρατεί αναβρασμός. Η πρόεδρος του Ταμείου κ. Ελένη Σπανοπούλου φυγαδεύτηκε  από τη γενική συνέλευση του Σαββάτου εν μέσω αποδοκιμασιών, η ΕΣΗΕΑ ( όσοι πήραν θέση, γιατί αρκετοί απέφυγαν) κάνει λόγο για παλινωδίες και εμείς οι 20.000 ασφαλισμένοι μείναμε μετέωροι να αγωνιούμε για παροχές και συντάξεις.

Ας δούμε , επιγραμματικά πως εξελίχθηκαν τα γεγονότα. Ο ΕΔΟΕΑΠ είχε ζητήσει να εξαιρεθεί από το PSI, στην πρώτη φάση και συμμετείχε υποχρεωτικά στη δεύτερη.

 Έτσι  το αρχικό κεφάλαιο ύψους 115 εκατ. ευρώ (στις 9/3/12)  μετά το κούρεμα των ομολόγων αντιστοιχούσε πλέον σε νέα ομόλογα 59 εκατ. ευρώ .Δυστυχώς όμως η  τρέχουσα τιμή των ομολόγων στις 12/3/12 ήταν 35 εκατ. ευρώ, λόγω της σημαντικά μειωμένης τιμής από την πρώτη κιόλας ημέρα διαπραγμάτευσης των νέων τίτλων.

Στη συνέχεια η διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ προχώρησε σε πέντε αναλήψεις συνολικού ποσού 25 εκατ. ευρώ από το κοινό κεφάλαιο στην Τράπεζα της Ελλάδος από τις 19 Μαρτίου έως τις 23 Απριλίου 2012 , κίνηση που είχε ως αποτέλεσμα  τη ρευστοποίηση ομολόγων, των οποίων η τρέχουσα αξία είναι απομειωμένη κατά 75%.

Σύμφωνα με την καταγγελία της προέδρου του ΕΔΟΕΑΠ κ Ελένη Σπανοπούλου  μετά το PSI, η τράπεζα ενημέρωσε πως στις 7 Ιουνίου το υπόλοιπo του ταμείου από 115 εκατ. ανέρχεται σε μόλις 5.618.934,25 ευρώ.

Όπως αναφέρει η κ. Σπανοπούλου «είμαστε μέσα στη ΄΄μαύρη τρύπα΄΄ του χάους και του χρέους που δημιούργησαν άλλοι»!

 Ο υποδιοικητής της ΤτΕ κ. Ιωάννης Παπαδάκης επιρρίπτει ευθύνες στη διοίκηση του ταμείου, επισημαίνοντας ότι «από τις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 11 ν. 2469/1997 προκύπτει σαφώς ότι τα διαθέσιμα των φορέων δεν κατατίθενται στην Τράπεζα της Ελλάδος προς φύλαξη (παρακαταθήκη), αλλά προς επένδυση σύμφωνα με τους κανόνες για το Κοινό Κεφάλαιο.

«Η διοίκηση του Ταμείου προφανώς δεν κατάλαβε - σημειώνει ο κ. Παπαδάκης - πως ακριβώς λειτουργεί η διαδικασία του κοινού κεφαλαίου των ταμείων. Έτσι η διοίκηση του ταμείου νόμιζε ότι πρόκειται για προθεσμιακές καταθέσεις, ενώ στην ουσία ήταν ομόλογα του ελληνικού δημοσίου».

Ο ΕΟΔΕΑΠ προσέφυγε νομικά κατά του Διοικητή κ. Γιώργου Προβόπουλου ( ήδη εξουσιοδότησε το νομικό του εκπρόσωπο Νίκο Κωνσταντόπουλο ) ενώ παρενέβη και ο οικονομικός εισαγγελέας Γρηγόρης Πεπόνης, εξετάζοντας εξονυχιστικά λάθη και παραλήψεις και των δύο πλευρών .

Δύο παρατηρήσεις προς τη διοίκηση του ταμείου...

Αν η... απανταχούσα με τη συρρίκνωση των αποθεματικών έφτασε στις 7 Iουνίου γιατί έγινε γνωστό στις 20; Υπήρξε πρόθεση συγκάλυψης; Δεύτερον , άγνοια νόμου δε δικαιολογείται. Ποιος σας συμβουλεύει;

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΕΔΟΕΑΠ ζήτησε μέρος του αποθεματικού του και για να διασώσει ότι μπορέσει φοβούμενο ένα δεύτερο υποχρεωτικό PSI που θα του «εξανέμιζε» την υπόλοιπη περιουσία.

Μια αντίστοιχη κίνηση  πρόλαβε να  κάνει το ΤΣΜΕΔΕ – το ταμείο με τη μεγαλύτερη περιουσία αξίας  2,5 δισ.  ευρώ – και «διέσωσε» από το κούρεμα  350 εκατ. ευρώ, τα οποία μετέφερε από την τράπεζα της Ελλάδος σε προθεσμιακό λογαριασμό. Η πρόθεση καλή, αλλά το αποτέλεσμα για τον ΕΔΟΕΑΠ καταστροφικό...

Ερωτήσεις όμως που δεν έχουν απαντηθεί έως τώρα, μπορούν να υποβληθούν και προς την τράπεζα της Ελλάδος.

-          Λίγο πριν την έναρξη της διαδικασίας ανταλλαγής ομολόγων ανώτατο κλιμάκιο της ΤτΕ είχε ενημερώσει τις διοικήσεις των ταμείων, παρουσία αρμοδίων υπουργών,  ότι το 83% των αποθεματικών τους είχε υποχρεωτικά επενδυθεί σε ομόλογα, έντοκα γραμμάτια και ρέπος, ενώ το 17% θα παρέμενε διαθέσιμο για αναλήψεις ώστε να μη χρειαστεί να ρευστοποιηθούν ομόλογα.

-          Μήπως επενδύθηκαν και τα τελευταία διαθέσιμα υπό το κράτος του πανικού για την ενίσχυση του PSI και η απόφαση ελήφθη κρυφά χωρίς να ζητηθεί η εξουσιοδότηση των δικαιούχων;

Ένα δεύτερο λάθος ή παράληψη που αναγνωρίζει και η τράπεζα στην επιστολή της, είναι ότι στα ενημερωτικά σημειώματα  (extraits) που στέλνονται  και περιοδικά στους φορείς που συμμετέχουν στο Κοινό Κεφάλαιο αναφορικά με τη μερίδα τους σ' αυτό δεν αναγραφόταν η τρέχουσα αξία της μερίδας των φορέων στο Κοινό Κεφάλαιο, αλλά μόνο η ονομαστική αξία – δηλαδή η αξία που θα έχουν τα ομόλογα στη λήξη τους αν διακρατηθούν . Η ΤτΕ σημειώνει ότι στο εξής θα φροντίσει να αναγράφεται και η τρέχουσα αξία στα ενημερωτικά σημειώματα για την αποφυγή παρανοήσεων.

Ευλόγως προκύπτει και ένα τρίτο ερώτημα για το ρόλο της ΤτΕ, η οποία ως διαχειριστής και θεματοφύλακας του «Κοινού Ασφαλιστικού Κεφαλαίου» όφειλε  να προειδοποιήσει  το ταμείο ότι  η απόφασή του να προχωρήσει σε πέντε αναλήψεις συνολικού ποσού 25 εκατ. ευρώ, θα σήμανε ρευστοποίηση ομολόγων με «μηδενική» αξία.

Φταίει η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία που βάζει σε εκκίνηση πάντα τον αυτόματο πιλότο η κρύβεται κάτι άλλο;

Προφανώς το θέμα έχει προκαλέσει την αγανάκτηση του δημοσιογραφικού κλάδου αλλά έχει σημάνει συναγερμό και στα άλλα ταμεία τα οποία πλέον βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο, καθώς λόγω έλλειψης ρευστότητας και υστέρησης εσόδων, θα υποχρεωθούν να ρευστοποιήσουν ομόλογα με τεράστια ζημιά, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για την τήρηση της υπόσχεση Βενιζέλου για κάλυψη των απωλειών από το PSI. Αλλιώς δε θα καταβάλουν συντάξεις και παροχές. Προς γκρεμός και πίσω ρέμα..