Μιχάλης Στούκας

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή οι Πανελλαδικές εξετάσεις συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον εκατοντάδων χιλιάδων Ελληνίδων και Ελλήνων, που εμπλέκονται άμεσα (μαθήτριες και μαθητές) ή έμμεσα (γονείς, συγγενείς, εκπαιδευτικοί, που μπορεί να πει κάποιος ότι εμπλέκονται κατά κάποιο τρόπο και άμεσα κ.ά.) σε αυτές. Και βέβαια, η κοινή γνώμη πάντα ασχολείται με τις πανελλαδικές, που κατά κάποιο τρόπο, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των εφήβων.

Σημαντικό ρόλο στη διαδικασία των πανελλαδικών «παίζουν» η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων(ΚΕΕ) και οι θεματοθέτες. Πρόκειται για μια απρόσωπη επιτροπή, όπου επισήμως κανείς δεν γνωρίζει (πλην του Υπουργού Παιδείας και κάποιων λίγων ακόμα βέβαια) από ποιες ή ποιους απαρτίζεται.

Για πολλά χρόνια υπήρξε επικεφαλής της Επιτροπής (είναι γνωστό το όνομά του από δημοσιεύματα και διαρροές), ένας από τους κορυφαίους Έλληνες μαθηματικούς, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής παραμένουν άγνωστα, καθώς απαγορεύεται να αποκαλύψουν αυτή τους την ιδιότητα. Είναι αυτονόητο, ότι έτσι πρέπει να γίνεται πριν τις Εξετάσεις. Μετά από αυτές όμως, δεν θα έπρεπε να πληροφορηθεί η κοινή γνώμη για ποιες και ποιους πρόκειται; Και καθώς τα μέλη της Επιτροπής δεν είναι ισόβια, τον επόμενο χρόνο να αλλάζουν οι θεματοθέτες/-τριες. Έτσι, κάποιοι άνθρωποι που παίζουν σημαντικότατο ρόλο στις ζωές χιλιάδων νέων παραμένουν άγνωστοι. Δεν είναι η περιέργεια που μας κάνει να ζητάμε τη δημοσίευση των ονομάτων των συγκεκριμένων, αλλά το γεγονός ότι υποπίπτουν σε τραγικά και απαράδεκτα λάθη, που οδηγούν σε ολέθρια αποτελέσματα. Το μάθημα δε, όπου σημειώνονται σχεδόν κάθε χρόνο σοβαρά προβλήματα είναι τα μαθηματικά.

Φέτος το κακό ξεκίνησε από το περασμένο Σάββατο, με τα μαθηματικά των Επαγγελματικών Λυκείων. Δόθηκε θέμα ακριβώς ίδιο με θέμα του 2006 και με δεδομένα που δεν είναι συμβατά μεταξύ τους! Συγγνώμη, οι θεματοθέτες έχουν εντολή να αντιγράφουν παλαιότερα θέματα και μάλιστα χωρίς να τα ελέγξουν; Χρειάζονται εξειδικευμένοι και ειδικά επιλεγμένοι καθηγητές για να το κάνουν αυτό; Υποτίθεται, ότι τα θέματα πρέπει να είναι πρωτότυπα και, σίγουρα να μην έχουν «μπει» στο παρελθόν. Αλλιώς την όλη διαδικασία μπορούν να την αναλάβουν απλοί υπάλληλοι του Υπουργείου παίρνοντας σκόρπια θέματα από το παρελθόν…

Την προηγούμενη Τρίτη, 4/6, όταν είδαμε τα θέματα των μαθηματικών καταλάβαμε ότι ξεπερνούν κατά πολύ σε βαθμό δυσκολίας τα θέματα των προηγούμενων χρόνων και ότι οι υποψήφιες και οι υποψήφιοι πολύ δύσκολα θα «πιάσουν» το «εκατό», το άριστα δηλαδή. Πραγματικά, μαθηματικοί γνώστες της όλης κατάστασης, μας είπαν ότι πρόκειται για τα δυσκολότερα θέματα της τελευταίας δεκαετίας τουλάχιστον. Και εδώ βέβαια, δεν έλειψε η επανάληψη. Το Β2 θέμα, ήταν οι ίδιο με θέμα των επαναληπτικών εξετάσεων του περασμένου Σεπτεμβρίου (9ης Σεπτεμβρίου για την ακρίβεια). Πάγια άποψή μας είναι, ότι όποιος δεν ξέρει, δεν θέλει ή δεν μπορεί, δεν αναλαμβάνει κάποια εργασία, όσο δελεαστική κι αν είναι. Εξαντλήθηκαν τα θέματα των μαθηματικών και επαναλαμβάνονται;

Δυστυχώς με το να μένουν στο απυρόβλητο κάποιοι, το κακό διαιωνίζεται. Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία, που είναι η καθ’ ύλην αρμόδια να παρέμβει, αρκείται σε λάιτ ανακοινώσεις. Συχνά πυκνά βλέπουμε και στα Μ.Μ.Ε. τον κλισέ τίτλο: «Για καλά διαβασμένους τα σημερινά θέματα». Πρόκειται περί άγνοιας και άστοχης διατύπωσης. Ένας καλά διαβασμένος μαθητής, που γνωρίζει άριστα τη θεωρία και μπορεί να λύσει όλες τις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου των μαθηματικών, θα είναι θαύμα αν «πιάσει» τη βάση. Κακώς δίνονται εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για να εκτυπώνονται βιβλία, έτσι κι αλλιώς τα παιδιά θα καταφύγουν στη λύση των φροντιστηρίων (ιδιαίτερων ή ομαδικών…).

Μάθαμε, και δεν χωρά αμφιβολία γι’ αυτό, ότι ο Υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης ήταν έξαλλος την περασμένη Τρίτη και κάλεσε τα μέλη της ΚΕΕ για να τα επιπλήξει… Κύριε υπουργέ, οι οδηγίες δεν δίνονται από τους προπονητές στους αθλητές τους μετά τη λήξη ενός αγώνα, αλλά πριν την έναρξή του… Το αποτέλεσμα δεν αλλάζει, κάποια παιδιά κλαίνε, γιατί ορισμένοι αναζητούν, φαίνεται, τον νέο Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή μέσα στους αποφοίτους της φετινής Γ’ Λυκείου…

Ας πάμε λίγο και σ’ ένα άλλο μάθημα όπου έχουμε κάποιες παρατηρήσεις. Πρόκειται για τη «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία». Διαφωνούμε με τα θέματα που επιλέχθηκαν, για τα ταξίδια, αλλά αυτό είναι προσωπική άποψη. Το συγκεκριμένο μάθημα, η Έκθεση για τους παλαιότερους, χαρακτηρίζεται από το ότι όλες και όλοι όταν ρωτηθούν πώς έγραψαν, θα πουν «πολύ καλά». Βέβαια, όταν ανακοινώνονται οι βαθμοί, έχουμε το γνωστό «πέσιμο από τα σύννεφα»… Για να αποφύγει το αλαλούμ της δεκαετίας του 1980 με τις λέξεις «αρωγή» και «ευδοκίμηση», η ΚΕΕ φρόντισε να δώσει την ερμηνεία των λέξεων «πεμπτουσία» και «μέθεξη». Οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στο λεγόμενο «απαιτητικό λεξιλόγιο». Κακώς όμως νομίζουμε ότι δόθηκε η ερμηνεία τους. Ήταν μια καλή ευκαιρία να ξεχωρίσουν κάποιες και κάποιοι… Για τη φράση από τον Αριστοτέλη δεν το συζητάμε, σωστά δόθηκε η μετάφρασή της, καθώς είμαστε βέβαιοι ότι και φιλόλογοι θα δυσκολεύονταν να το κάνουν… 

Επανερχόμαστε στο επίπεδο δυσκολίας των θεμάτων. Όταν η ΚΕΕ θα αποφασίσει για τα θέματα π.χ. των μαθηματικών, υπάρχει κάποιος εκπαιδευτικός που θα πρέπει να τα λύσει στον μισό χρόνο απ’ αυτόν που δίνεται στους μαθητές, δηλαδή σε 1,5 ώρα. Αυτό ίσχυε σίγουρα μέχρι πριν λίγα χρόνια. Εξακολουθεί να υπάρχει αυτή η διαδικασία ή έχει σταματήσει; Και, αλήθεια, αν τα φετινά θέματα των μαθηματικών, δίνονταν σε όλους και όλες τους/τις καθηγητές/-τριες μαθηματικών στη Δημόσια Εκπαίδευση, τι ποσοστό αποτυχίας θα είχαμε; Μήπως αναπάντεχα υψηλό;

Το ότι η Παιδεία στη χώρα μας έχει πολλά και σοβαρά προβλήματα είναι πανθομολογούμενο. Όσες και όσοι πολιτικοί ανέλαβαν την Παιδεία, δεν έκαναν τίποτα σημαντικό. Σαν να πρόκειται για ένα διεκπεραιωτικό ρόλο. Χωρίς όραμα και αποφασιστικότητα για τομές, τίποτα δεν θ’ αλλάξει. Όλες και όλοι έχουν βολευτεί σε μια κατάσταση και οι όποιες κόντρες Πολιτείας-εκπαιδευτικών είναι για το «θεαθήναι». Πάνω από 100.000 άνθρωποι στη χώρα μας εργάζονται σε φροντιστήρια ή παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα. Το σύστημα Πανελλαδικών εξετάσεων έχει αποτύχει ή τέλος πάντων πρόσφερε ό,τι μπορούσε. Καιρός ν’ αλλάξει. Δεν μπορεί μια ολόκληρη ζωή να εξαρτάται από το πόσο σχετικός ή άσχετος είναι ο χ θεματοθέτης. Ούτε π.χ. ένα κορίτσι 18 ετών που διανύει τις «δύσκολες μέρες του μήνα», να αποδώσει όπως θα απέδιδε αν δεν συνέβαινε αυτό. Κυρίες και κύριοι πολιτικοί, διακυβεύεται, έτσι όπως τα έχετε κάνει, το μέλλον χιλιάδων παιδιών μέσα σε χρόνο dt. Φροντίστε να αντιμετωπίσετε τα πράγματα με μεγαλύτερη σοβαρότητα. Δεν αξίζουν τέτοια αντιμετώπιση τα νέα παιδιά. Και όσοι δεν μπορούν, ας κάνουν κάτι άλλο… Από αντιγραφείς έχουμε δεινοπαθήσει (και προσωπικά…) σ’ αυτή τη χώρα.

Υ.Γ. Και επειδή και η κακή μέρα φαίνεται από το πρωί, τα προβλήματα στις φετινές εξετάσεις ξεκίνησαν από την αριθμητική, στις «εισαγωγικές εξετάσεις» των Προτύπων Γυμνασίων. Έγινε λάθος σε μια παιδαριώδη άσκηση με ποσοστά, που δεν θα το έκανε ούτε ένας αμόρφωτος μπακαλόγατος, το θέμα έφτασε και στη Βουλή, αλλά μέχρι εκεί… Οι αδιόρθωτοι οι αρμόδιοι κωφεύουν, εκτίθενται και αδιαφορούν για τα λάθη τους, που αποτελούν τον κανόνα στην Ελλάδα άλλωστε…