Είναι ευνοημένη ή αδικημένη η «γενιά Ζ» (όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1996 και 2012);

Συγκεκριμένα, όσες και όσοι γεννήθηκαν από το 1901 ως το 1927 ανήκουν στην Greatest Generation (ή GI Generation) και ακολουθούν: The Silent Generation (γενν. μεταξύ 1928-1945), Baby Boom Generation (γενν. μεταξύ 1946-1964), Generation X (γενν. μεταξύ 1965-1980), Millenial Generation ή Generation Y (γενν. μεταξύ 1981-1996), Generation Z ή iGen (γενν. μεταξύ 1997-2010) και τέλος η Generation Alpha (γενν. μεταξύ 2010-2024). Οι ημερομηνίες δεν είναι ίδιες σε όλες τις πηγές. Αυτές που παραθέτουμε προέρχονται από το parents.com και δημοσιεύθηκαν στις 15 Αυγούστου 2024.

Θα ασχοληθούμε σήμερα με τη γενιά Ζ, όσες και όσους δηλαδή γεννήθηκαν μεταξύ 1996 και 2010. Πρόκειται για μία γενιά για την οποία κάποιοι θεωρούν ότι είναι αδικημένη και άλλοι θεωρούν ότι είναι ευνοημένη. Για να βγάλουμε συμπεράσματα όμως, θα πρέπει να δούμε σε αδρές γραμμές και το τι έγινε με τις προηγούμενες γενιές, στην Ελλάδα βέβαια. Έχοντας πολλούς δικούς μου ανθρώπους γεννημένους από το 1927 ως το 1945, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν ζουν σήμερα γνωρίζω από «πρώτο χέρι» τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν. Η έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου και η μετέπειτα Κατοχή και ο Εμφύλιος, τους επηρέασαν σημαντικά και χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη τους όσα έζησαν. Να είσαι δέκα ετών και αντί να παίζεις, να κρύβεσαι σε ρουμάνια (πυκνά δάση) για να μην βρεθείς στην πορεία κάποιας σφαίρας, όλμου, οβίδας κ.λπ., σίγουρα δεν είναι καθόλου ευχάριστο. Αλλά και τα παιδιά των πόλεων τα δύσκολα χρόνια δεινοπάθησαν. Δεκάδες χιλιάδες πέθαναν από ασιτία. Όσες και όσοι επέζησαν κατόρθωσαν, έστω και με αρωγή ξένων χωρών, να ξαναφτιάξουν την καθημαγμένη Ελλάδα και παρά τις δυσκολίες, που αποτυπώνονται και σε ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του ’50, να ορθοποδήσουν και οι ίδιοι βάζοντας τις βάσεις για μια καλύτερη Ελλάδα.

Η επόμενη γενιά (Baby Boom Generation) έζησε μια ειρηνική περίοδο και πάλι σε δύσκολες συνθήκες, ενώ από τα επόμενα χρόνια, μετά ιδιαίτερα την πτώση της δικτατορίας άρχισε μια σαφής βελτίωση της εικόνας της Ελλάδας που έγινε φανερή τη δεκαετία του 1980, με την ένταξη της χώρας μας στην τότε Ε.Ο.Κ. και την αθρόα εισροή κοινοτικών κεφαλαίων στην Ελλάδα. Αν τα περισσότερα από τα κεφάλαια αυτά διανεμήθηκαν σε λίγους, έγιναν πανάκριβα αυτοκίνητα, αντί για επενδύσεις σε γεωργία και κτηνοτροφία ή ξοδεύτηκαν στα σκυλάδικα της εποχής, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κατηγορούνται συλλήβδην όλοι οι Έλληνες. Κάποιοι δεν πήραν ούτε μία δραχμή ως επιδότηση, κάποιοι άλλοι διαχειρίστηκαν όπως έπρεπε τα ευρωπαϊκά «πακέτα», δυστυχώς η νοοτροπία που είχε καλλιεργηθεί και η πλήρης απουσία ελεγκτικών μηχανισμών έβαλαν τις βάσεις για τη μετέπειτα οικονομική κρίση. Μια προσπάθεια συμμαζέματος έγινε επί κυβερνήσεων Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Κώστα Σημίτη, αλλά και πάλι ήταν τέτοια η δύναμη των συνδικαλιστών, που κάθε σοβαρή προσπάθεια μεταρρύθμισης, όπως το Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο Γιαννίτση (2001), προσέκρουσε πάνω σε αδιαπέραστο τείχος. Πολλοί θεωρούν ότι αυτή έβαλε την οριστική ταφόπλακα σε κάθε πιθανότητα για αποφυγή της χρεοκοπίας... Ήρθε και η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή που κατάλαβε ότι πέσανε στα βράχια, μόνο όταν η πλώρη του καραβιού «Ελλάδα» είχε τσακιστεί σ’ αυτά…

Ας έρθουμε όμως τώρα στη «γενιά Ζ». Είναι η γενιά του ίντερνετ, η γενιά του ευρώ, η γενιά των smartphones και των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων. Όσες και όσοι γεννήθηκαν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 έχουν μπει στην παραγωγική διαδικασία, εκτός από όσες και όσους σπουδάζουν σε Α.Ε.Ι. ή συνεχίζουν με μεταπτυχιακές σπουδές ή διδακτορικά. Είχαν την ατυχία βέβαια να βιώσουν την οικονομική κρίση, όπως και όλοι μας όμως. Κι επειδή, λογικά, δεν είχαν δημιουργήσει οικογένεια την προηγούμενη δεκαετία, δεν βίωσαν όσα κάποιοι μεσήλικες με παιδιά, που βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς δουλειά. Θα αντιτείνει κάποιος ότι και 500.000 νέες και νέοι έφυγαν για το εξωτερικό (brain drain), τα σκληρά χρόνια των μνημονίων. Υπήρξαν όμως και άλλες εκατοντάδες χιλιάδες που έμειναν στην Ελλάδα. Κάποιοι από αυτούς εκμεταλλευόμενοι τις άριστες σχέσεις τους με την τεχνολογία, δημιούργησαν νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups), αρκετές από τις οποίες έχουν «κατακτήσει» όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Και πάλι, η πανδημία του κορονοϊού, που ήταν επίσης κάτι που αφορούσε όλες τις ηλικιακές ομάδες, έπληξε και τη «γενιά Ζ». Όλοι μείναμε σπίτι, στερηθήκαμε τη διασκέδαση, τις συναναστροφές με φίλους κ.λπ.

Άποψή μας είναι ότι η ζωή προχωρά και γίνεται καλύτερη. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ανήσυχο ον και ψάχνει να βρει κάτι καλύτερο, ενώ ταυτόχρονα ζητά όλο και πιο πολλά. Αν δεν συνέβαινε αυτό, θα ζούσαμε ακόμα στα σπήλαια. Και ποτέ δεν είναι ικανοποιημένος. Αν χαρίσεις σε κάποιον ένα αυτοκίνητο αξίας 50.000€, θα δυσαρεστηθεί γιατί δεν του χαρίστηκε ένα ακόμα πιο ακριβό. Και με την ευκαιρία, πόσοι 18άρηδες είχαν αυτοκίνητο, έστω και αγορασμένο, με χρήματα των γονιών τους πριν από 30-40 χρόνια;

Έχοντας υπάρξει κι εγώ 15, 20 και 25 χρονών (αν ενδιαφέρει, ανήκω στην Generation X), μπορώ να διαβεβαιώσω όσες και όσους ανήκουν σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες σήμερα, ότι τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Η πανεπιστημιούπολη της Πάτρας που «φιλοξενούσε» περίπου δέκα ΙΧ αυτοκίνητα στα τέλη της δεκαετίας του 1980, σήμερα αποτελεί ένα απέραντο πάρκινγκ. Η 18μηνη στρατιωτική θητεία της δεκαετίας του 1990, δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή 12μηνη (ή και λιγότερη). Για να συναντηθούμε με μία κοπέλα, καθώς δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα καταστρώναμε ολόκληρα σχέδια… Συμφοιτητές μου στην Πάτρα, μετά το τέλος της εξεταστικής του καλοκαιριού πήγαιναν στη Βάρδα της Ηλείας για να μαζέψουν καρπούζια. Σήμερα αυτό γίνεται από ξένους εργάτες… Διακοπές σε νησί το καλοκαίρι, δεν υπήρχαν. Το χωριό, ας μην το αναφέρω πάλι, όχι μόνο για μένα, αλλά και τους συνομηλίκους μου, για 2-3 μήνες, αποτελούσε τον μόνιμο καλοκαιρινό προορισμό…

Έχετε ένα τεράστιο όπλο στα χέρια σας, το ίντερνετ, αλλά το χρησιμοποιείτε, τις περισσότερες φορές, με λάθος τρόπο. Κολλημένες και κολλημένοι στα κινητά έχετε πλουτίσει τους tattoo artists(κν. τατουατζήδες) και τις nail artists (κν. νυχούδες). Τα βιβλία είναι περιττά για σας. Και όμως σε αυτά βρίσκεται η πραγματική γνώση. Και η γνώση είναι δύναμη.

Καλά κάνετε και έχετε απαιτήσεις, τίποτα όμως δεν χαρίζεται στη ζωή, ειδικά για όσους είναι παιδιά μικρομεσαίων οικογενειών. Οι ευθύνες της Πολιτείας για πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε είναι τεράστιες. Δεν αφορούν όμως μόνο εσάς οι αστοχίες και τα λάθη του ελληνικού κράτους, αλλά όλες και όλους που ζουν σε αυτή την πανέμορφη χώρα…

Απολαύστε τη ζωή, με προσοχή και μέτρο, μορφωθείτε ακόμα περισσότερο, διασκεδάστε, ερωτευθείτε, αλλά, το κυριότερο: αδράξτε την κάθε στιγμή, είναι μοναδική, δεν θα γυρίσει ποτέ πίσω. Είστε τυχερές και τυχεροί, τα καλύτερά σας χρόνια είναι αυτά που ζείτε τώρα και όσα ακολουθήσουν. Και μην ξεχνάτε (το έχω ξαναγράψει παλαιότερα): τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή, ούτε η ίδια η ζωή…