Μιχάλης Στούκας

Με ιδιαίτερη έκπληξη και ικανοποίηση διαβάσαμε σε ρεπορτάζ του protothema.gr στις 3/10/2024, ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την επίσκεψή του στον Έβρο την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων για τον ακριτικό νομό, ιδιαίτερα για το κεντρικό και βόρειο τμήμα του, συγκεκριμένα τους Δήμους Ορεστιάδας, Σουφλίου και Διδυμοτείχου.

Από τα μέτρα αυτά ξεχωρίζουμε την κάλυψη εξόδων εγκατάστασης με 10.000€ για 1.000 ωφελούμενους που θα μεταφέρουν την κύρια κατοικία τους στους παραπάνω Δήμους, την αντιμετώπιση ως τρίτεκνων, των δίτεκνων οικογενειών που θα αποκτήσουν πρώτη κατοικία σε αυτούς, την οικονομική ενίσχυση επιχειρήσεων σε ορισμένες περιοχές του Έβρου, προγράμματα της ΔΥΠΑ για ανέργους κ.λπ. Ο ίδιος ο κύριος Μητσοτάκης παραδέχτηκε ότι η Αλεξανδρούπολη έχει αναπτυχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και έχει «ξεφύγει» από τις υπόλοιπες περιοχές του νομού.

Έχουμε γράψει επανειλημμένα, άρθρα για όλες τις ακριτικές περιοχές της χώρας μας, χερσαίες και νησιωτικές. Τόσο για την ιστορία τους, όσο και για τη μεγάλη σημασία που έχουν για τη χώρα μας σε ένα ευμετάβλητο και επικίνδυνο περιβάλλον. Μεγαλύτερος εξωτερικός κίνδυνος για την Ελλάδα είναι ασφαλώς η Τουρκία. Μεγαλύτερος εσωτερικός κίνδυνος, η πληθυσμιακή συρρίκνωση. Ακολουθούν οι, γνωστοί κι από σχόλια σε άρθρα μας, πεμπτοφαλαγγίτες (εσωτερικοί εχθροί, υπονομευτές) και η αλλοίωση του πληθυσμού της Ελλάδας από τις ανεξέλεγκτες ροές (λαθρο)μεταναστών που όπως βλέπουμε τελευταία έχουν βρει καινούργιες θαλάσσιες διαδρομές που καταλήγουν στη Γαύδο και την Κρήτη.

Αναμφίβολα η πρώτη προτεραιότητα για κάθε ελληνική κυβέρνηση είναι και θα πρέπει να είναι τα σύνορα με την Τουρκία, που παρά τα όντως ηρεμότερα νερά στο Αιγαίο συνεχίζει να προκαλεί με διάφορες ενέργειες όπως π.χ. με τη διδασκαλία των μικρών μαθητών και μαθητριών της για τη «Γαλάζια Πατρίδα» που έχει συμπεριληφθεί στα σχολικά βιβλία . Αν στα ελληνικά σχολικά βιβλία υπήρχαν χάρτες π.χ. για την Ελλάδα της Ανατολής ή κάτι παρόμοιο που θα περιλάμβαναν την Κωνσταντινούπολη και όλα τα μικρασιατικά παράλια, η Τουρκία θα είχε γυρίσει τη Γη ανάποδα… Εμείς δεν αντιδρούμε για να μην προκαλούμε… «Κάνε ότι κοιμάσαι» που έλεγε κι ένας Υπουργός του ενιαίου, τότε, ΣΥΡΙΖΑ…

Σε κάθε περίπτωση, για να επανέλθουμε στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, τα μέτρα ενίσχυσης του κεντρικού και βόρειου Έβρου, που πλήγηκε το 2023 από μεγάλες πυρκαγιές είναι θετικά. Σίγουρα θα μπορούσαν να είναι πιο γενναία, προφανώς τα δημόσια ταμεία δεν αντέχουν περισσότερα. Άλλωστε οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους ανικανοποίητοι και ζητούν πάντα πιο πολλά ,ενώ κάποιοι, αντιδραστικοί εκ γενετής θεωρούν ότι τίποτα δεν είναι αρκετό και μονίμως ζητάνε…

Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας δεν τελειώνουν στον Έβρο. Συνεχίζονται από τη Ροδόπη μέχρι τη Θεσπρωτία, στις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Δυστυχώς σε όλη αυτή την έκταση υπάρχουν εκατοντάδες χωριά που έχουν ελάχιστους κατοίκους και ο πληθυσμός τους «ακολουθεί» φθίνουσα πορεία. Πρέπει να αφεθούν τα χωριά αυτά να ερημώσουν τελείως; Η Πολιτεία θεωρεί ότι με τα μέτρα για τον Έβρο έκανε το καθήκον της;

Θα πουν κάποιοι ότι η μεν Βουλγαρία είναι πλέον μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ και οι σχέσεις της με την Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες είναι εξαιρετική ενώ η, λεγόμενη, «Βόρεια Μακεδονία» και η Αλβανία δεν μπορούν να θεωρηθούν απειλές για την Ελλάδα. Συμφωνούμε μαζί τους, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκαταλειφθούν οι άλλοι νομοί της Θράκης, οι παραμεθόριες περιοχές της Μακεδονίας και οι νομοί Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας. Σαφώς και δεν είναι εφικτό να ληφθούν παντού τα ίδια μέτρα με αυτά που ανακοινώθηκαν για τον Έβρο. Όμως σίγουρα η κατάσταση που επικρατεί σ’ αυτές τις περιοχές δεν μπορεί να παραμείνει η ίδια.

Η Ήπειρος και η Ανατολική Μακεδονία-Θράκη είναι προτελευταίες στην κατάταξη των περιφερειών της χώρας μας ως προς το Α.Ε.Π. με την τελευταία θέση να καταλαμβάνει το Βόρειο Αιγαίο, το κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. του οποίου φτάνει μόλις το 41% του μ.ό. της Ε.Ε. Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και Ήπειρος αγγίζουν το 47% του μ.ό. της Ε.Ε.

Για πολλά χρόνια η Ήπειρος ήταν η φτωχότερη περιφέρεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η θέση της στην κατάταξη βελτιώθηκε χάρη στη διεύρυνση της Ε.Ε., καθώς εντάχθηκαν σ’ αυτή πιο φτωχές περιοχές. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 2020 η Ήπειρος ήταν πιο φτωχή από το 2015 όταν βρισκόμασταν στην καρδιά των μνημονίων. Το Α.Ε.Π. της Ηπείρου μειώθηκε στην πενταετία αυτή (με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 ως το 2019) κατά 5,35%. Μεταξύ 2019 και 2020 η μείωση εκτοξεύτηκε στο 8,7%. Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται από το 2020-21 όταν το Α.Ε.Π. αυξήθηκε σ’ αυτή κατά 10,6%.

Η αύξηση συνεχίστηκε μεταξύ 2021-23 με χαμηλότερους ρυθμούς όμως (4%-6%). Το εντυπωσιακότερο όλων είναι ότι το 50% του Α.Ε.Π. της Ηπείρου «παράγεται» από τον νομό Ιωαννίνων. 19% από τον νομό Άρτας, 16% από τον νομό Πρεβέζης και μόλις 15% από τον νομό Θεσπρωτίας. Και το πιο θλιβερό, ότι αποτελεί την πιο «γερασμένη» περιφέρεια της χώρας με τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων να ξεπερνά σε ηλικία τα 65 χρόνια. Και οι δύο ακριτικοί Δήμοι του νομού Ιωαννίνων παρουσίασαν μείωση πληθυσμού την τελευταία δεκαετία: ο Δήμος Κόνιτσας από 6.362 το 2011, σε 5.296 το 2021 και ο Δήμος Πωγωνίου από 8.960 το 2011, σε 6.848 το 2021. Το ίδιο και ο ακριτικός Δήμος Φιλιατών του νομού Θεσπρωτίας: από 7.909 κατοίκους το 2011, σε 6.347 το 2021.

Τι σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση για τα χωριά των τριών αυτών Δήμων, τα περισσότερα από τα οποία κατοικούνται από μονοψήφιο αριθμό ατόμων τον χειμώνα; Μήπως πρέπει να δοθούν κι εδώ κίνητρα για εγκατάσταση νέων ανθρώπων; Μήπως πρέπει, εκτός από τον Βοϊδομάτη και τον Αώο να αναδειχθούν και οι άλλες φυσικές ομορφιές της περιοχής όπως έγινε με το Ζαγόρι, η πληθυσμιακή μείωση του οποίου ήταν μικρότερη (από 3.804 το 2011, σε 3.374 κατοίκους το 2021);

Δυστυχώς οι καμπάνες των χωριών του Πωγωνίου, των Φιλιατών και της Κόνιτσας τα τελευταία χρόνια χτυπούν σχεδόν μόνιμα πένθιμα για να «αναγγείλουν» έναν ακόμα θάνατο. Υπάρχουν χωριά στα οποία δεν έχει γεννηθεί παιδί εδώ και τουλάχιστον 50 χρόνια. Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου από το 2010, κύριος Αλέξανδρος Καχριμάνης και οι Δήμαρχοι Πωγωνίου, Κόνιτσας και Φιλιατών κύριοι Καψάλης, Παπασπύρου και Τζίγκος, δεν θα πρέπει να πιέσουν περισσότερο τους κυβερνώντες;

Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα σε λίγα χρόνια ,θα έχουμε στην Κόνιτσα, τους Φιλιάτες και το Πωγώνι Δημάρχους χωριών χωρίς κατοίκους… Ο Γιαννιώτης Πρόεδρος της Βουλής κύριος Τασούλας και οι άλλοι βουλευτές των νομών Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση που επικρατεί στους ακριτικούς Δήμους τους;

Η Ήπειρος κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης και της Βουλής είναι η γη των εθνικών ευεργετών. Και ένα κομμάτι της, η Βόρεια Ήπειρος θυσιάστηκε για να ενταχθούν στο ελληνικό κράτος άλλες περιοχές. Ας μην το λησμονείτε αυτό…

Το παράδειγμα των κυβερνητικών μέτρων για τον Έβρο είναι εξαιρετικός οδηγός και για τους ακριτικούς Δήμους της Ηπείρου. Ας μην βλέπουμε την Αλβανία μεμονωμένα. Είναι γνωστές οι προνομιακές σχέσεις της με την Τουρκία. Το λεγόμενο «τσάμικο» ζήτημα και άλλες ανιστόρητες διεκδικήσεις των Αλβανών μπορούν ν’ αποτελέσουν τον Δούρειο Ίππο της Τουρκίας.

Ήδη έχουμε αναφερθεί σε συγκεκριμένες ενέργειές της στην Κονίσπολη, ένα χιλιόμετρο βόρεια από τη Θεσπρωτία. Βλέποντας τα «έρημα χωριά» της μεθορίου ίσως ανοίγει η όρεξη σε κάποιους βορειοδυτικούς γείτονες. Ας φροντίσουν ενισχύοντας τα χωριά αυτά οι κυβερνώντες να τους κόψουν την όρεξη πριν βρεθούν και βρεθούμε όλες και όλοι, μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις…


ΥΓ. Το protothema.gr είναι το μόνο μεγάλο Μ.Μ.Ε. που ασχολείται συστηματικά με την Ήπειρο και τα προβλήματά της. Για τη λύση των προβλημάτων που αναδεικνύουμε εδώ, υπάρχουν αρμόδιοι, που ελπίζουμε να κάνουν αυτό που πρέπει, όσο ακόμα μπορούν…