Μιχάλης Στούκας

Το άρθρο αυτό είχε περισσότερα από σαράντα σχόλια στα οποία υπήρχαν διιστάμενες απόψεις αναγνωστών για το αν ισχύει αυτό που γράφαμε στον τίτλο ή όχι.

Με ένα κάπως παρόμοιο θέμα θα ασχοληθούμε σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια αργότερα. Θα μπορούσε ο τίτλος του άρθρου να είναι «Μαύρα λεφτά υπάρχουν» αλλά προτιμήσαμε το, γενικότερο, «Τα θύματα της Εφορίας».

Αφορμή για το σημερινό μας άρθρο είναι οι συλλήψεις, το τελευταίο χρονικό διάστημα, δεκάδων ατόμων, δημοσίων υπαλλήλων και ιδιωτών που εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες και αποκομίζουν τεράστια χρηματικά ποσά. Κάποιες φορές ή ΕΛ. ΑΣ. δημοσιοποιεί και φωτογραφίες από τα χρήματα που έχουν κατασχεθεί, απλωμένα πάνω σε τραπέζια. Πρόκειται, φυσικά για τεράστια ποσά, τα οποία αποτελούν ένα μέρος μόνο των χρημάτων που αποκτήθηκαν με παράνομο τρόπο.

Δυστυχώς, ενίοτε, τα κυκλώματα αυτά αποτελούνται από επίορκους δημοσίους υπαλλήλους που εκμεταλλευόμενοι τη θέση και την εξουσία που έχουν, απαιτούν χρήματα από απλούς πολίτες για να τους εξυπηρετήσουν. Κάποιες φορές, τα κυκλώματα προδίδονται από τον προκλητικό τρόπο ζωής των μελών τους, άλλες φορές από απελπισμένους πολίτες που δεν αντέχουν άλλο να δίνουν και, σε μερικές περιπτώσεις, από τυχαία γεγονότα ή μία ανώνυμη πληροφορία.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ιδιώτες, μόνο που εδώ έχουμε να κάνουμε, ως επί το πλείστον, με ανθρώπους εθισμένους στο εύκολο χρήμα που θεωρούν κορόιδα όσους εργάζονται σκληρά για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Δυστυχώς, περίπου ανάλογη άποψη έχει και η Εφορία, η οποία έχοντας ως σταθερούς «πελάτες» τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και κάποιους ελεύθερους επαγγελματίες (για παράδειγμα όσους αμείβονται με «μπλοκάκι») αντλεί από αυτούς μόνιμα το μεγαλύτερο μέρος των εισπραττόμενων φόρων. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η χώρα μας εμφανίζει ένα «χάσμα συμμόρφωσης» (δεν είμαστε κύριοι όλοι οικονομόλογοι…) στον Φ.Π.Α. που την κατατάσσει στην 23η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Πρόκειται ουσιαστικά για το ποσό Φ.Π.Α. που δεν εισπράχθηκε και φτάνει τα 2,959 δις ευρώ (13,7% επί της συνολικής φορολογικής υποχρέωσης). Η ΑΑΔΕ πανηγυρίζει γιατί το ποσοστό αυτό μειώθηκε από 25,4% το 2018 σε 13,7% το 2022.

Κάποιοι άλλοι βέβαια πανηγυρίζουν γιατί πλουτίζουν καθώς δεν αποδίδουν τον Φ.Π.Α. που πρέπει στο Κράτος. Αγαπητοί κύριοι της ΑΑΔΕ, δεν θα πρέπει να πανηγυρίζετε για τη μείωση αυτή αλλά να εξηγήσετε γιατί δεν έχετε μηδενίσει το «χάσμα συμμόρφωσης». Το ίδιο και με όσους πιάνει η Αστυνομία για παράνομες οικονομικές δραστηριότητες, καθώς υπάρχουν χιλιάδες ακόμα κυκλώματα που δρουν σε βάρος όλων μας και θησαυρίζουν… Ακόμα πιο τραγικό είναι το γεγονός ότι ενώ η Αστυνομία δίνει πανηγυρικό τόνο στην εξάρθρωση διαφόρων κυκλωμάτων, έρχεται η Δικαιοσύνη και αφήνει ελεύθερους τους συλληφθέντες με αποτέλεσμα η κοινή γνώμη να αναρωτιέται: έκανε λάθος η Αστυνομία, υπάρχει πρόβλημα στη Δικαιοσύνη, διαπομπεύονται άδικα κάποιοι άνθρωποι ή τελικά όλα «κουκουλώνονται» στην Ελλάδα;

Με τη θέσπιση τεκμηρίων στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών υπήρξε μια αύξηση των φόρων που εισπράχθηκαν από τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων. Έπρεπε να φτάσουμε στο 2024 βέβαια για να καταλάβει (;) το Κράτος ότι όσοι δήλωναν εισοδήματα 3.000-4.000€ τον χρόνο, δηλαδή 250-300€ τον χρόνο, ψεύδονταν…

Παρά τις διάφορες προσπάθειες που κάνει η κυβέρνηση, κάποιες από τις οποίες δεν έχουν και σπουδαία αποτελέσματα, η παραοικονομία οργιάζει και το «μαύρο χρήμα» κυκλοφορεί αφορολόγητο… κάτω από τη μύτη των αρμόδιων Αρχών. Άλλο παράδειγμα αδυναμίας εισπράξεων φόρων; Αυτοκίνητα και δίκυκλα που κυκλοφορούσαν τα προηγούμενα χρόνια χωρίς να έχουν πληρώσει τέλη κυκλοφορίας ή τα ασφάλιστρα που πρέπει. Θεωρούμε αδιανόητο για παράδειγμα η Εφορία, η ΑΑΔΕ ή κάποια άλλη Αρχή στην εποχή που οι υπολογιστές κάνουν θαύματα, να μην μπορεί να εντοπίσει π.χ. ότι ο κύριος Χ δεν έχει πληρώσει τα τέλη κυκλοφορίας για το 2017 και το 2018 και η κυρία Ζ δεν πλήρωσε τα ασφάλιστρα για το 2020. Άλλη πονεμένη ιστορία είναι τα ΚΤΕΟ. Όσοι κυκλοφορούμε στους δρόμους, επανειλημμένα τρίβουμε τα μάτια μας με οχήματα που κυκλοφορούν ενώ δεν διαφέρουν και πολύ από τροπέτα, από αυτά δηλαδή που μόνο για ανταλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλέον…

Κι αν κάποιοι και κάποιες θα πουν ότι υπερβάλλουμε, υπάρχουν οι αμείλικτοι αριθμοί. Το 2020 το μέγεθος της παραοικονομίας στην Ελλάδα έφτασε το 26% του Α.Ε.Π. Από το 1980 ως το 2020 το ποσοστό αυτό ήταν γύρω στο 28,5% και παρουσίασε μια μικρή μείωση τα τελευταία χρόνια. Εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό (26%) θα παραμείνει σταθερό τουλάχιστον ως το 2027! Είναι ικανοποιημένοι όσοι κυβέρνησαν τη χώρα τα τελευταία 45 χρόνια από αυτά τα στοιχεία; Μάλλον όχι…

Δυστυχώς, όλες οι κυβερνήσεις, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό γνωρίζουν τους μεγάλους φοροφυγάδες. Δεν τολμούν, δεν θέλουν ή δεν μπορούν όμως να τα βάλουν με αυτούς. Έτσι στρέφονται στα μόνιμα θύματα που αναφέραμε παραπάνω. Τα οποία πλήρωσαν σε μεγάλο βαθμό τις συνέπειες της κρίσης, οι συνταξιούχοι έχασαν τα δώρα (Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας), για τα οποία οι περισσότεροι είχαν καταβάλει τις ανάλογες εισφορές, ενώ οι χαμηλοσυνταξιούχοι έχασαν και το ΕΚΑΣ. Πριν λίγες μέρες ακούσαμε τον πρωθυπουργό να εξαγγέλλει μηδενική συμμετοχή στην αγορά των φαρμάκων όσων έπαιρναν ΕΚΑΣ από 1/1/2025. Αν δεν κάνουμε λάθος, ο πρώτος που είχε κάνει σχετική αναφορά ήταν ο, τότε πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας (το 2018 ή 2019). Και επί Ν.Δ. έγιναν σχετικές εξαγγελίες τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς όμως να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό. Θα γίνει τουλάχιστον τώρα;

Εκτός από την Εφορία, όμως, οι καλοί «πελάτες» της έχουν να αντιμετωπίσουν την απίστευτη ακρίβεια, τους λογαριασμούς ρεύματος (τη φαεινή ιδέα να γίνεται καταμέτρηση της κατανάλωσης κάθε μήνα και πλέον οι λογαριασμοί ρεύματος να έχουν γίνει εφιάλτης, ποιος την είχε και ποιοι την ενέκριναν;), τηλεφώνου, νερού, τα φροντιστήρια, όσοι έχουν παιδιά κ.λπ. Τελικά, σε κάθε κοινωνία υπάρχουν οι έξυπνοι και οι χαζοί. Δυστυχώς, στην Ελλάδα η λέξη τίμιος ταυτίζεται με τη λέξη χαζός και, κατ’ επέκταση, με τη γνωστή ελληνική (και με διεθνή χρήση) λέξη με τα τρία άλφα…

Είναι μια παρηγοριά πάντως να είσαι χρήσιμος ηλίθιος (και κατατάσσω και τον εαυτό μου σε αυτή την κατηγορία). Θα υπάρχει πάντα κάποιος που θα σε σκέφτεται, για να σου πάρει βέβαια, αυτό όμως είναι δευτερεύον. Φυσικά αυτός που σε σκέφτεται είναι το Κράτος. Δυστυχώς όμως, όταν εσύ έχεις το Κράτος ανάγκη, αυτό συνήθως απουσιάζει… Μάλλον ασχολείται με κάποιο άλλο θύμα του τότε…

Ας μην γκρινιάζουμε άλλο, χρονιάρες μέρες. Καλές γιορτές με υγεία σε όλες και όλους. Και σε αυτούς που θα κάνουν διακοπές πολυτελείας και διαρκείας τα Χριστούγεννα και ρεβεγιόν Πρωτοχρονιάς σε χλιδάτα εστιατόρια της Αθήνας, με τιμές ως και 235Ε ανά άτομο(χωρίς τα ποτά…, είναι πραγματική η τιμή και δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο τραπέζι πλέον για τυχόν ενδιαφερόμενους),σε όσες και όσους πάνε σε κάποιο κουτούκι, με 50Ε το άτομο και σε όσες και όσους μείνουν σπίτι τους, γιατί όπως έλεγε ο αξέχαστος Γιώργος Γεωργίου, αν βάλουν το χέρι στην τσέπη, θα πιάσουν το, μάλλον τρύπιο παπούτσι τους…