Μπάμπης Κούτρας

Κάτι παράδοξο συμβαίνει εδώ. Στην τελευταία έρευνα της διαΝΕΟσις, η οποία δημοσιεύτηκε την εβδομάδα που πέρασε, καταγράφεται μια πρωτοφανής «επιδημία» αισιοδοξίας και σιγουριάς. Σύμφωνα με τα ευρήματα της συγκεκριμένης δημοσκόπησης, το κυρίαρχο συναίσθημα των Ελλήνων αυτή την περίοδο είναι η αισιοδοξία. Πολύ ψηλά είναι επίσης η σιγουριά και η υπερηφάνεια. Και δεν είναι απλώς το συμπέρασμα της έρευνας, αλλά η αίσθηση που αποκομίζουμε όλοι μας αυτή την περίοδο.

Η αισιοδοξία και η σιγουριά είναι δύσκολα εξηγήσιμες αν αναλογιστούμε ότι η χώρα βρίσκεται στο κατώφλι μιας πολύ σοβαρής και επώδυνης περιπέτειας, μιας τρομακτικής ύφεσης με απρόβλεπτες οικονομικές και ενδεχομένως κοινωνικές παρενέργειες. Θα έλεγε κανείς ότι η συγκεκριμένη σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης δεν έγινε στην Ελλάδα και, σίγουρα, δεν μπορεί να έγινε μεσούσης της πανδημίας του κορωνοϊού, ούτε υπό συνθήκες αυστηρής καραντίνας.

Οι δυσκολίες που περνάμε και εκείνες που μας περιμένουν δεν είναι κρυφές. Την Πέμπτη ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε από το βήμα της Βουλής «στα δύσκολα που είναι μπροστά μας» και «σε μια κρίση πρωτόγνωρη».

Μίλησε για τις συνέπειες της πανδημίας, οι οποίες «θα είναι δραματικές και πολυεπίπεδες», και προδιέγραψε ένα μέλλον τουλάχιστον ζοφερό. Υπάρχει κάποιος που δεν κατάλαβε;
Από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν έγινε η προηγούμενη έρευνα, οι αισιόδοξοι αυξήθηκαν από 30% σε 39,8%, εκείνοι που αισθάνονται σιγουριά από 5,7% σε 25,5%, οι υπερήφανοι από 14,1% σε 23,7%, οι θυμωμένοι έπεσαν από 17,4% σε 9,8%, οι απογοητευμένοι από 27,2% σε 9,8% και οι ντροπιασμένοι από 10,2% σε 3%. Αυτό μπορείς να το πεις και εθνική ανάταση, αλλά χρειάζεται μια εξήγηση. Αν αναλύσουμε πρόχειρα τα δεδομένα βάζοντας στην εξίσωση την κομματική τοποθέτηση όσων συμμετείχαν στην έρευνα της διαΝΕΟσις, εδραιώνεται η εντύπωση ότι η Ελλάδα περνά μια φάση υπέρβασης των όποιων διχαστικών αντιθέσεων.

Αισιόδοξοι, όπως είναι αναμενόμενο, δηλώνουν κυρίως όσοι ψήφισαν Ν.Δ. Ωστόσο, το 43,2% αυτών δεν βρίσκεται μια άβυσσο μακριά από το 37,2% όσων έδωσαν την ψήφο τους στον ΣΥΡΙΖΑ. Το εύρημα αυτό συνάδει με την άποψη του 75,3% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι θεωρούν ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Παρεμπιπτόντως, το γενικό ποσοστό ως προς αυτό το ζήτημα είναι 85%, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι σχεδόν 9 στους 10 Ελληνες εγκρίνουν τους χειρισμούς της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Συμπέρασμα πρώτο, λοιπόν: έχουμε καλή ψυχολογία λόγω της άριστης αντιμετώπισης της πανδημίας που περιόρισε τις ανθρώπινες απώλειες και ανέδειξε τη χώρα μας σε παγκόσμιο πρότυπο. Είναι σαφές ότι η, κατά πάνδημη ομολογία, επιτυχής διαχείριση της υγειονομικής κρίσης λειτουργεί σαν ψυχικό αναβολικό, αλλά και συνεκτική ύλη για τους Ελληνες.

Σίγουρα, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η προηγούμενη εμπειρία, καθώς είναι ακόμη νωπές -και διδακτικές- οι μνήμες από τη σκληρή δεκαετή δοκιμασία του έθνους κατά τη μνημονιακή περίοδο. Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν ξεχνιούνται οι επιπόλαιοι πειραματισμοί με την εξουσία, ο άκρατος και αδιέξοδος λαϊκισμός, η τελική ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα.

Δεύτερο συμπέρασμα: είμαστε εκπαιδευμένοι στα δύσκολα και δεν τρομάζουμε και τόσο εύκολα. Ανεξαρτήτως της έντασης που πασχίζει να ανεβάσει στον αντιπολιτευτικό της λόγο η παράταξη του Αλέξη Τσίπρα, η επικρατούσα αίσθηση είναι ότι η χώρα βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Αν μη τι άλλο, είναι θετικό το γεγονός ότι ως λαός ανακαλύπτουμε ότι μπορούμε να εμπιστευόμαστε τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, αυτούς δηλαδή που εκλέξαμε πριν από μερικούς μήνες. Κι αυτό όχι μόνο δείχνει ψυχραιμία, σοβαρότητα και ωριμότητα, αλλά επιβεβαιώνει ότι στα δύσκολα οι Ελληνες μπορούν να γίνονται ακόμη καλύτεροι. Εστω και πρόσκαιρα, έστω και για αλλαγή στις πάγιες (κακές) πολιτικές συνήθειές μας. Ελπίζω μόνο να μην ξυπνήσουμε ένα πρωί και όλα έρθουν τούμπα. Και από το ζενίθ όπου είμαστε τώρα βρεθούμε στο ναδίρ.