Μπάμπης Κούτρας

Στις περισσότερες των περιπτώσεων μοιάζει με ένα πρόχειρο, φτηνό, εύπεπτο άλλοθι παρά με την πραγματικότητα. Πρώτον, γιατί τα καιρικά φαινόμενα δεν φαίνονται να είναι πάντα περισσότερο «ακραία» απ’ ό,τι στο παρελθόν και, δεύτερον, γιατί είναι προφανές ότι δεν μπορεί να ευθύνονται εκείνα για... λάθη, παραλείψεις, ανοησίες της εξουσίας και κυρίως για την εκτεταμένη προσπάθεια κερδοσκοπίας που ανθεί στο όνομά τους.

Μόλις προχθές ο ΟΣΕ, χωρίς ντροπή, ανακοίνωσε τα εξής: «Λόγω των συνθηκών καύσωνα που επικρατούν στην περιοχή της Πάτρας, δημιουργήθηκε στρέβλωση γραμμής στην περιοχή της ισόπεδης διάβασης Κανελλοπούλου. Ο ΟΣΕ με απόλυτη προτεραιότητα την ασφαλή κυκλοφορία των τρένων και με συνεχή επαγρύπνηση του προσωπικού του, κατόπιν επιθεώρησης της γραμμής, ήταν αναγκαίο να διακόψει την κυκλοφορία. Οι εργασίες αποκατάστασης της βλάβης θα ξεκινήσουν άμεσα, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται και αφού το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες». Υποθέτω μιλάμε για το γνωστό φαινόμενο της θερμικής διαστολής των μετάλλων, από τα οποία είναι κατασκευασμένες οι σιδηροτροχιές των τρένων. Και το οποίο αντιμετωπίστηκε με επιτυχία από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν τα τρένα διέσχιζαν την Death Valley στην έρημο της Νεβάδα μεταφέροντας τους αποίκους. Ομολογώ ότι δεν περίμενα, σχεδόν διακόσια χρόνια μετά στην Πάτρα με 40 βαθμούς θερμοκρασία, οι αρμόδιοι να χρησιμοποιούσαν το παραμύθι της «κλιματικής κρίσης» για να δικαιολογήσουν την προφανή κακοτεχνία. Βρίσκουν και τα κάνουν.

Είναι ίσως ένα από τα πιο αστεία παραδείγματα επίκλησης... ακραίων καιρικών φαινομένων για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα, αλλά τουλάχιστον αυτό δεν επηρεάζει τη ζωή, την καθημερινότητα και την τσέπη των πολλών. Σε αντίθεση, ας πούμε, με τις τιμές ρεύματος που εκτοξεύτηκαν τις τελευταίες εβδομάδες και ανάγκασαν την κυβέρνηση να τρέχει αγκομαχώντας. Πληρώσαμε και πληρώνουμε αδρά την «πράσινη μετάβαση» και την ανάπτυξη παραγωγής καθαρής ενέργειας από τον «δωρεάν ήλιο» και τον αέρα, υποτίθεται, για να μειωθεί το τελικό κόστος του ρεύματος. Και αντί αυτού βρισκόμαστε κάθε 5-6 μήνες μπροστά στο φαινόμενο εξωφρενικών ανατιμήσεων λόγω των «ακραίων καιρικών φαινομένων». Από το παρ’ ολίγον μπλακ άουτ τις ημέρες του Πάσχα, επειδή υπήρχε υπερπαραγωγή ρεύματος και μειωμένη κατανάλωση, φθάσαμε μέσα σε δύο μήνες κοντά στα 200 ευρώ η κιλοβατώρα! Οι δικαιολογίες αστήρικτες, στα όρια της ομαδικής κοροϊδίας. Είναι πράγματι άξιον απορίας γιατί η κλιματική αλλαγή «δουλεύει» πάντα για να διευρύνει τα ουρανοκατέβατα κέρδη (όπως πολύ εύστοχα τα χαρακτήρισε προχθές ο Κυριάκος Μητσοτάκης) ορισμένων σε βάρος των πολλών, ακόμη κι όταν η λογική λέει το αντίθετο.

Το φαινόμενο με τις σιδηροτροχιές του ΟΣΕ και τις τιμές του ρεύματος δεν είναι μοναδικό, ούτε αποκλειστικά ελληνικό. Για την ακρίβεια στα τρόφιμα φταίει η κλιματική αλλαγή, για τα οικοδομικά υλικά, τις ξαπλώστρες, τα ποτά, τα εισιτήρια των πλοίων επίσης. Ακόμη για τους εμπρησμούς και το μεταναστευτικό κύμα προς την Ευρώπη. Το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιείται και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, σε Δύση και Ανατολή, για μια σειρά αποφάσεων που συνήθως στρέφονται εναντίον της κοινωνίας.

Η κλιματική αλλαγή είναι ένα υπαρκτό, σοβαρό πρόβλημα που αλλάζει τα δεδομένα στον πλανήτη και δημιουργεί κινδύνους. Πρέπει να αντιμετωπιστεί, όσο γίνεται πιο επιστημονικά και συλλογικά από πολίτες και κράτη. Αν επιτρέψουμε όμως να την επικαλούνται ορισμένοι ως δικαιολογία διά «πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν» μοιραία θα υπονομευτεί κάθε προσπάθεια ανάσχεσης του φαινομένου. Η κοινή γνώμη θα καταστεί δύσπιστη ακόμη κι όταν πραγματικά τα προβλήματα δημιουργούνται εξαιτίας της. Οι θεωρίες των «ψεκασμένων» κερδίζουν έδαφος, ο επίδοξος πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του Βανς δεν ακούνε καν για κλιματική αλλαγή και στην Ευρώπη αγρότες και καταναλωτές επιτίθενται σε κυβερνήσεις και Κομισιόν θεωρώντας ότι η περίφημη «πράσινη μετάβαση» είναι η αιτία των δεινών τους. Είναι ανάγκη να διαχωριστούν οι συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων στις πραγματικές και τις ψεύτικες. Και αυτό είναι ευθύνη των κυβερνήσεων.


Η απάντηση του ΟΣΕ

Στο άρθρο απάντησε το Τμήμα Τύπου και Δημοσίου Σχέσεων του ΟΣΕ

Κύριε Διευθυντά,
Αναφερόμενοι στο άρθρο του ΠΡΩΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ της 21ης Ιουλίου 2024 με τίτλο "Μα στρεβλώνουν οι γραμμές;" λυπούμαστε που είμαστε υποχρεωμένοι να αναφερθούμε στα απολύτως αυτονόητα, μια και τόσο ο τίτλος του άρθρου, όσο και το περιεχόμενο του είναι μακράν της πραγματικότητας.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Στην ανακοίνωση του ΟΣΕ στην οποία παραπέμπει το ανωτέρω άρθρο δεν αναφέρεται πουθενά το θέμα της κλιματικής αλλαγής, κάτι το οποίο είναι αβέβαιο και καθόλου επιστημονικά τεκμηριωμένο. Η ανακοίνωση αναφέρεται σε συνθήκες καύσωνα, γεγονός που το διατυμπανίζουν όλα τα ΜΜΕ εδώ και 15 μέρες τουλάχιστον.

2. Επίσης, οι στρεβλώσεις των σιδηροτροχιών καθώς και οι θραύσεις είναι μία από τις συνηθέστερες βλάβες της επιδομής και σχετίζονται ΑΜΕΣΑ με τις καιρικές συνθήκες.

Θα επιθυμούσαμε λοιπόν οι ανακοινώσεις του ΟΣΕ να τυγχάνουν μεγαλύτερης προσοχής, ώστε να μην αλλοιώνεται το περιεχόμενό τους και βγαίνουν αυθαίρετα συμπεράσματα. Είναι κρίμα και άδικο για τον ελληνικό σιδηρόδρομο και τους ανθρώπους του να παραφράζεται η αλήθεια.


Και η ανταπάντηση του αρθρογράφου

To γενικό νόημα του άρθρου είναι ότι δεν πρέπει να γίνεται επίκληση ακραίων καιρικών φαινομένων για να δικαιολογηθεί ένα πρόβλημα που προκύπτει εξαιτίας άλλων, διαφορετικών λόγων.

Στην ανακοίνωση πράγματι δεν αναφερόταν η «κλιματική αλλαγή», αλλά επίκληση του παρατεταμένου καύσωνα, όταν μάλιστα το «διατυμπανίζουν όλα τα ΜΜΕ εδώ και 15 ημέρες» τι υποδηλώνει;

Ανέτρεξα σε όλες τις ανακοινώσεις του ΟΣΕ από το 2018 και δεν βρήκα άλλη  όπως το «ΔΤ Καύσωνας Πάτρα» από την οποία να προκύπτει ότι υπήρξε πολύωρη διακοπή της κυκλοφορίας εξαιτίας στρέβλωσης γραμμών που προκάλεσε ο καύσωνας. Μία περίπτωση σε επτά χρόνια, δεν το λες και από τις «συνηθέστερες βλάβες». Δυο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: ή από το 2018 δεν υπήρξε άλλη βλάβη αυτού του τύπου, αρα δεν είναι συνήθης ή πράγματι συμβαίνουν πολλές, αλλά δεν φταίει ο καύσωνας.

ΥΓ. Όσον αφορά το ανοίκειο ύφος της απάντησης και τα «μαθήματα», είναι σύνηθες φαινόμενο στην εποχή της κλιματικής αλλαγής.