Οι κάλπες βγάζουν μόνο ηττημένους

Οι εκλογές αυτές έχουν μια μοναδική ιδιαιτερότητα στην ιστορία της σύγχρο- νης Ελλάδας: εκείνοι που θα σχηματίσουν κυβέρνηση δεν θα είναι οι νικητές των εκλογών -μάλλον δεν θα υπάρξουν καθόλου νικητές.

Από τη δημόσια εικόνα που έχουμε μέχρι αυτή τη στιγμή και τις κρυφές δημοσκοπήσεις η αυτοδυναμία ενός κόμματος (προφανώς της Ν.Δ.) αποκλείεται.Το βράδυ της Κυριακής, πιθανόν αύριο ή σε τρεις ημέρες θα υπάρξει μια κυβέρνηση από την αναγκαστική συνεργασία των δύο κομμά- των που στήριξαν το δεύ- τερο μνημόνιο και δεσμεύτηκαν με τις υπογραφές τους απέναντι στην τρόικα. Μόνο που αυτά τα δύο κόμματα θα έχουν υποστεί την πιο βαριά ήττα από την ίδρυσή τους -το 1974- και είναι ζήτημα αν θα μπορέσουν να συγκεντρώ- σουν το ποσοστό της πολιτικής νομιμοποίησης που ο Ευάγγελος Βενιζέλος προσδιόρισε εύλογα στο 50%.

Οι πολιτικοί ελιγμοί που ετοιμάζονται στο παρασκήνιο έχουν ελάχιστη πρακτική σημασία και κυρίως υπαγορεύονται από τις επικοινωνιακές ανάγκες. Παράδειγμα, η «ψήφος ανοχής» του ΠΑΣΟΚ στη Ν.Δ. χωρίς συμμετοχή στην κυβέρνηση δεν το απαλλάσσει από τις ευθύνες του. Ο «εμπλουτισμός» της κυβέρνησης με μνημονιακά κόμματα που
πιθανόν να έχουν μείνει εκτός Κοινοβουλίου (Δημο- κρατική Συμμαχία, Δράση) δεν είναι η απάντηση στο πρόβλημα.

Αντίθετα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να έχουμε αύριο μια κυβέρνηση που θα στηρίζεται σε δύο κόμματα τα οποία αποδοκιμάστηκαν άγρια από την ευρύτατη εκλογική τους βάση και ορισμένα μικρότερα τα οποία ο ελληνικός λαός δεν τα εμπιστεύτηκε για να μπουν στη Βουλή, πόσο μάλλον στην κυβέρνηση. Εδώ εξαντλούνται και οι δυνατότητες σχηματισμού κυβέρνησης που μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στο ναρκοπέδιο της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης με οδηγό το ειδεχθές για την κοινωνία μνημόνιο, αλλά σταθερή προσήλωση στη ζώνη του ευρώ.

Το αντιμνημονιακό μπλοκ των πολιτικών δυνάμεων έχει εκφράσει ήδη την αδυναμία του να συνεργαστεί και να δώσει μια εναλλακτική κυβέρ- νηση που θα αναζητήσει έναν άλλο δρόμο εξόδου από την κρίση. Από αυτή την άποψη τα τρία-τέσσερα κόμματα της Αριστεράς και τα δυο-τρία της Δεξιάς μπορούν να μπουν από τώρα στην κατηγο- ρία των μεγάλων ηττημένων. Δεν έχει κανένα νόημα να αξιοποιείς τον θυμό της κοινωνίας που περνάει δύσκολα και δεν βλέπει πουθενά φως ελπίδας για να παίρνεις ψήφους χωρίς την υποχρέωση να εφαρμόσεις όσα δήθεν υπόσχεσαι. Ναι, ο κόσμος είναι θυμωμένος, ναι, το βιοτικό επίπεδο έχει καταρρεύσει, ναι, οι πολίτες περνούν δύσκολα, αλλά αυτό που χρειάζονται από ένα υπεύθυνο πολιτικό κόμμα δεν είναι αντιπολίτευση, είναι μια «άλλη» κυβέρνηση που θα εφαρμόσει μια διαφορετική πολιτική με καλύτερα αποτελέσματα. Κι εδώ όλα τα αντιμνημονιακά κόμματα «νίπτουν τας χείρας των», εκτός κι αν κάποιο από αυτά επιχειρήσει τη μεγάλη «κωλοτούμπα» και περάσει απέναντι.

Οσοι πιστεύουν πως ο Γιώργος Παπανδρέου και οι «κηπουροί» του ήταν οι τελευταίοι πολιτικοί που «τέλειωσαν» εξαιτίας της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης κάνουν μεγάλο λάθος. Οι συνέπειες της χρεοκοπίας θα κρατήσουν τουλάχιστον για μια γενιά ακόμη και στη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι πολλά τα κόμματα και οι πολιτικοί που θα καταστραφούν. Αυτοί που θα εκλεγούν, και ειδικά εκείνοι που βλέπουν το τυρί της εξουσίας αλλά όχι τη φάκα του μνημονίου, είναι πρώτοι-πρώτοι στον σχετικό κατάλογο.