Δικηγορία και Διαμεσολάβηση στην εποχή της πανδημίας

Οι Δικηγόροι από την άλλη πλευρά, εδώ και 12 μήνες περίπου, δεν λειτουργούν, τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία υπολειτουργούν λόγω της πανδημίας, υποθέσεις πολιτών δεν διεκπεραιώνονται και οι υπηρεσίες του δημοσίου είναι δύσκολα προσβάσιμες.

Είναι βεβαίως αποδεκτό ότι στην ελληνική έννομη τάξη οι πολίτες είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με το παραδοσιακό σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, περιμένοντας υπομονετικά να τους ενημερώσει ο Δικηγόρος τους ότι επιτέλους έφτασε η πολυπόθητη ημερομηνία εκδίκασης της υπόθεσης τους, προτιμώντας συγκρουσιακές λύσεις που κοστίζουν σε χρήματα και ψυχική ταλαιπωρία.
Μη ξεχνάμε όμως ότι ακόμα και σε συνθήκες κανονικότητας υπήρχαν καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, πόσω δε μάλλον σήμερα σε συνθήκες πανδημίας, όπου η διευθέτηση μία διαφοράς ενώπιον των δικαστηρίων αλλά και το μέλλον μία νομικής υπόθεσης κρίνεται αβέβαιο, οι δε αλλεπάλληλες ΚΥΑ που προσδιορίζουν ποια δικαστήρια αναβάλλονται και ποια επαναπροσδιορίζονται, οδηγούν σε μεγαλύτερη σύγχυση για το ποιες διαδικασίες λειτουργούν και ποιες όχι.

Εκείνο βέβαια που δεν γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι, όσο αναμένουμε την επανέναρξη της λειτουργίας των Δικαστηρίων της χώρας, υπάρχει ένα εργαλείο αποτελεσματικό και διαθέσιμο στους πολίτες της χώρας μας και λέγεται διαμεσολάβηση.

Παρά λοιπόν τις δυσκολίες των καιρών, η διαμεσολάβηση δεν έχει σταματήσει ουδόλως να λειτουργεί - ανεξαρτήτως πανδημίας - αντιθέτως, διατηρεί την ιδιαίτερη αξία της, διότι πολύ απλά, παραμένει αποτελεσματική και δύναται μάλιστα να διεξαχθεί εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα.

Η διαμεσολάβηση είναι μία ανθρώπινη διαδικασία, ταχεία και οικονομική σε σχέση τους πολυδάπανους δικαστικούς αγώνες, κυρίως όμως επιτρέπει στα μέρη, με την αρωγή των δικηγόρων τους και του διαμεσολαβητή να καταφέρουν σε ένα εργάσιμο οκτάωρο να επιτύχουν αυτό που πλήθος αστάθμητων καθυστερήσεων (πανδημία Covid-19, ματαιώσεις λόγω αποχής δικαστικών υπαλλήλων, απεργίες δικηγόρων), δεν μπόρεσαν να πετύχουν επί σειρά ετών, δηλαδή μία συμφωνία, η οποία με την κατάθεση της στο αρμόδιο Πρωτοδικείο, έχει την ισχύ δικαστικής απόφασης.

Έτσι λοιπόν για παράδειγμα, ένα ζευγάρι που αποφάσισε να χωρίσει, με ανήλικα παιδιά και που έχει, στην παρούσα χρονική στιγμή, κινηθεί δικαστικά για θέματα διατροφής και επικοινωνίας, μπορεί να λύσει τέτοια ζητήματα, ακόμα και εν μέσω πανδημίας, με διαμεσολάβηση, και εφόσον υπάρξει μεταξύ τους συμφωνία, αυτή δύναται να κατατεθεί στο αρμόδιο Πρωτοδικείο και να καταστεί εκτελεστή και άμεσα υλοποιήσιμη - μόλις φυσικά οι σχετικές γραμματείες των Δικαστηρίων επαναλειτουργήσουν -

Αντίστοιχα, ένας δανειολήπτης που απειλείται με απώλεια της πρώτης του κατοικίας, για την οποία οι δικαστικές διαδικασίες έχουν παγώσει λόγω της πανδημίας, δεν έχει κανένα εμπόδιο αυτή την εποχή να προτείνει στην Τράπεζα ή την εταιρεία διαχείρισης που βρίσκεται το δάνειο του, τη διαμεσολάβηση, αντί να περιμένει την δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης του.

Ο νόμος 4640/2019 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές διαφορές», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, δίνει νέες δυνατότητες επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, προσφέροντας εξατομικευμένες λύσεις με βάση τις ανάγκες των μερών. Τα ίδια τα μέρη αναφέρουν ότι, λόγω της επείγουσας κατάστασης της πανδημίας, είναι απαραίτητο η διευθέτηση της υπόθεσης τους να γίνει άμεσα και για το συμφέρον όλων των μερών.
Η τεχνολογία είναι άκρως βοηθητική στη περίπτωση της διαμεσολάβησης. Όλες σχεδόν οι πλατφόρμες μπορούν να υποστηρίξουν μία ηλεκτρονική διαμεσολάβηση με ασφάλεια. Αποφεύγονται οι μετακινήσεις, περιορίζονται οι δια ζώσης επαφές, οι άνθρωποι νιώθουν άνετα στο δικό τους χώρο και ταυτόχρονα εξοικονομείται χρόνος για όλες τις πλευρές.

Ενδεικτικά λοιπόν παραθέτουμε δηλώσεις ανθρώπων μετά την ολοκλήρωση μίας διαμεσολάβησης που κατέληξε σε αίσιο αποτέλεσμα: «τελικά εμείς οι άνθρωποι δεν σταματάμε να μαθαίνουμε, ακόμα και από τους αντίδικους μας», «είμασταν ιδιαίτερα δημιουργικοί σήμερα», «είχα παρεξηγήσει την επικοινωνία σου», «ας δώσουμε τα χέρια, μια και στην αρχή της διαδικασίας δεν το κάναμε».

Περιμέναμε άραγε την πανδημία για να κατανοήσουμε το αυτονόητο; Ένα είναι σίγουρο: η επανεκκίνηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης θα γίνει, ίσως με κάποια καθυστέρηση, αλλά θα γίνει.

Το θέμα είναι στη δικαιοσύνη να εισάγονται υποθέσεις που δεν δύνανται να επιλυθούν με διαφορετικό τρόπο και που η δικαστική οδός δείχνει μονόδρομος. Για τις υπόλοιπες όμως, ας δώσουμε μία άλλη προοπτική, ας εκμεταλλευτούμε τις συνθήκες και ας δείξουμε στους πολίτες αυτής της χώρας ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, αυτός τους πολιτισμένου διαλόγου και των άμεσων λύσεων και λέγεται ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.



-------------------------------------------------------------------------------------------
* Η Νανά Παπαδογεωργάκη είναι Δικηγόρος Αθηνών, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια & Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών