Μία συμβιβαστική λύση μεταξύ οφειλετών και τραπεζών

Με λίγα λόγια εισάγεται, με το άνω νομοθέτημα, μεταξύ άλλων, ο θεσμός της χρηματοοικονομικής διαμεσολάβησης με σκοπό την εξεύρεση μία επωφελούς συμβιβαστικής λύσης με τα πιστωτικά ιδρύματα και τις εταιρείες διαχείρισης. 

Μέχρι πρόσφατα το μοναδικό πιστωτικό ίδρυμα που προέβη στη δημιουργία τμήματος διαμεσολάβησης στην Ελλάδα ήταν η τράπεζα Eurobank και στην συνέχεια η Financial Planning Services Υπηρεσίες Διαχείρισης Απαιτήσεων Α.Ε. (FPS) ως θυγατρική του Ομίλου Eurobank (πλέον μετονομασθείσα σε doValue Greece). Το τμήμα διαμεσολάβησης της τράπεζας Eurobank σε συνεργασία με εξειδικευμένους διαπιστευμένους διαμεσολαβητές, εισέφεραν μία νέα κουλτούρα στην εξωδικαστική ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τα μέχρι πρόσφατα στοιχεία είναι πολύ ενθαρρυντικά.

Εκείνο μάλιστα που δεν είναι πολύ γνωστό στην τραπεζική αγορά,  είναι ότι από το έτος 2019, με πρωτοβουλία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), ο Ελληνικός Χρηματοοικονομικός Μεσολαβητής, o οποίος είναι εξειδικευμένος φορέας εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, συνέστησε το Ελληνικό Κέντρο Χρηματοοικονομικής Διαμεσολάβησης με σκοπό τη συναινετική διευθέτηση των διαφορών μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και δανειοληπτών. Το έτος 2019, σημαντικός αριθμός διαπιστευμένων διαμεσολαβητών από το μητρώο του Υπουργείου Δικαιοσύνης έλαβε την αναγκαία επιμόρφωση από το άνω Κέντρο Χρηματοοικονομικής Διαμεσολάβησης και είναι σε θέση να παρέχει τις υπηρεσίες του σε υποθέσεις ρύθμισης μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Το τελευταίο διάστημα οι Τράπεζες, αλλά και οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, εξοικειώνονται όλο και περισσότερο με την χρήση της τραπεζικής διαμεσολάβησης, πράγμα το οποίο δεν συνέβαινε παλαιότερα και είναι - σε αρκετές περιπτώσεις - δεκτικές να την υιοθετήσουν, προκειμένου να προσπαθήσουν να επιλύσουν το πλήθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.  Οι δανειολήπτες από την άλλη, σήμερα περισσότερο από ποτέ, είναι ενημερωμένοι και προχωρούν σε ρυθμίσεις των δανείων τους για να προστατεύσουν την ακίνητη περιουσία τους, σαφώς μεν υπό την αβεβαιότητα για την επίπτωση της πανδημίας στην οικονομική τους ζωή, ζητώντας δε πιο στοχευμένες πλέον λύσεις από τις ελληνικές τράπεζες. 


Και όλα τα παραπάνω βέβαια, υπό την επικείμενη εφαρμογή του νέου πτωχευτικού νόμου στις αρχές Ιουνίου για τα φυσικά πρόσωπα, που εντάσσεται στα πλαίσια των μεταρρυθμίσεων για την οικονομία. Εάν σκεφτεί κανείς ότι το νέο αυτό νομοθέτημα δίνει τη δυνατότητα μόνο σε ευάλωτους οφειλέτες να υποβάλουν αίτημα μεταβίβασης και επαναμίσθωσης της κύριας κατοικίας τους στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτου με διάρκεια μίσθωσης τα δώδεκα έτη, αναρωτιέται κανείς οι υπόλοιποι δανειολήπτες που δεν εντάσσονται στην κατηγορία των ευάλωτων, ποιες άραγε εναλλακτικές έχουν για τη διάσωση της περιουσίας τους; Είναι δεδομένο ότι η ρύθμιση αυτή, που αφορά μόνο  στους ευάλωτους, αφήνει εκτός νομοθετικού πλαισίου, πλήθος οφειλετών που δεν θα πληρούν τα κριτήρια ένταξης του νόμου. 


Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος των κόκκινων δανείων από τις ελληνικές τράπεζες. Μέχρι και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) αναγνωρίζει ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα εξακολουθούν να είναι σε υψηλά επίπεδα μειώνοντας την κερδοφορία, παρά τις προσπάθειες των ελληνικών αρχών.

Το μόνο εργαλείο – που μπορεί να αξιοποιηθεί ακόμα περισσότερο -  μπροστά σε αυτή τη κατάσταση που έχει δημιουργήσει ο τεράστιος όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, είναι η τραπεζική διαμεσολάβηση. Διεξάγεται εύκολα, γρήγορα, με μικρό κόστος, μέσα σε ένα εργάσιμο οκτάωρο, με εξειδικευμένους διαπιστευμένους διαμεσολαβητές, οι οποίοι είναι αποτελεσματικοί, γιατί οι περισσότεροι από αυτούς έχουν την εμπειρία αλλά και τη γνώση για να βοηθήσουν τους οφειλέτες να πετύχουν μία επωφελή και αμοιβαία αποδεκτή λύση με τις τράπεζες. 

Οι επιπτώσεις της πανδημίας στο τραπεζικό σύστημα, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα είναι σημαντικές. Τα νέα νομοθετήματα που έρχονται να εφαρμοστούν στην ελληνική έννομη τάξη, θα πρέπει να προστατεύσουν ιδιώτες και επιχειρήσεις από μαζικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. 

Η επόμενη ημέρα χρειάζεται να δημιουργήσει προοπτικές για την οικονομία. Τα δεδομένα αλλάζουν, γιατί πολύ γρήγορα θα ολοκληρωθούν και τα προγράμματα στήριξης, λόγω της πανδημίας. Ορισμένες κατηγορίες δανείων, που εξάντλησαν κάθε δυνατότητα ρύθμισης, αναγκαστικά θα περάσουν στο νέο πτωχευτικό νόμο, ενώ το πρόγραμμα Γέφυρα 2 ολοκληρώνεται σε οκτώ μήνες. 

Η τραπεζική διαμεσολάβηση, ωστόσο, είναι λύση άμεση, γρήγορη, έχει αποτέλεσμα, αποφεύγονται πολυδάπανοι δικαστικοί αγώνες, διασώζεται η ακίνητη περιουσία και δημιουργεί βεβαίως μία οριστική διευθέτηση των οφειλών με τις τράπεζες. Είναι επομένως ευπρόσδεκτη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------  

* H Νανά Παπαδογεωργάκη είναι Δικηγόρος Αθηνών, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΔ,UK, USA και κπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών