Νεφέλη Λυγερού

Από την μία μεριά, οι λεονταρισμοί και οι απειλές δεν έχουν τέλος, με αποκορύφωμα τον χάρτη που εμφανίζει την τουρκική υφαλοκρηπίδα να εκτείνεται παραλλήλως με τη γραμμή Ρόδος-Κάρπαθος-Κάσος-Κρήτη και να εισέρχεται από ανατολικά στα νότια του νομού Λασηθίου! Στο ίδιο μήκος κλίματος, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, ούτε λίγο, ούτε πολύ υπονόησε μία νέα εισβολή στην ελεύθερη Κύπρο. Μην παραλείψουμε, όμως, και τις πολλαπλές αναφορές στην καταστροφή της Σμύρνης του 1922.

Και να και το “καρότο” (ο θεός να το κάνει “καρότο”): ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, αναφερόμενος στην Ελλάδα, επανέφερε την πρόταση kazan-kazan (win-win) για την αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο… Ο Τσαβούσογλου έκανε λόγο για συνεργασία με την Ελλάδα στο πλαίσιο «αμφίδρομου οφέλους». Σε ελεύθερη μετάφραση αυτό σημαίνει συνεκμετάλλευση των ελληνικών φυσικών πόρων ή αλλιώς…

Για τον σκοπό αυτό λοιπόν, το βλέμμα του Ερντογάν φαίνεται να έχει επανέλθει στην Ελλάδα. Μετά την παράνομη γεώτρηση που διενεργεί δυτικά της Κύπρου ο “Πορθητής” και ενώ το δεύτερο τουρκικό γεωτρύπανο ετοιμάζεται να τρυπήσει στον κόλπο της κατεχόμενης Καρπασίας, φαίνεται ότι σειρά έχει η Ελλάδα. Πλέον, οι πληροφορίες που έρχονται από την Άγκυρα κάνουν λόγο για σεισμικές έρευνες στη θαλάσσια περιοχή από τη Ρόδο μέχρι το Καστελλόριζο και ανατολικότερα. Η πιθανή αποστολή του σεισμογραφικού “Ορούτς Ρέις” νότια του Καστελόριζου μετά τον Δεκαπενταύγουστο –αν και το πιθανότερο είναι οι σεισμικές έρευνες να επιχειρηθούν τον Οκτώβρη, ώστε να μην διασαλευτεί το κλίμα στον τουρισμό, που τον έχει ζωτική ανάγκη η οικονομικά λαβωμένη Τουρκία. Όποτε, πάντως, κι αν γίνουν θα συνιστούν ευθεία επιθετική πρόκληση της Τουρκίας προς την Ελλάδα, η οποία δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη. Ας μην μπούμε στον κόπο να αναφερθούμε στην παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Αυτά μοιάζουν ψιλά γράμματα για την Άγκυρα!

Σε μια προσπάθεια αποκωδικοποίησης, λοιπόν, της τακτικής των Τούρκων να παρουσιάζουν χάρτες για να ενισχύσουν διπλωματικά τους ανυπόστατους ισχυρισμούς τους, αξίζει να πούμε ότι αυτοί στηρίζονται σε μία απόλυτη τουρκική αυθαιρεσία: Η Άγκυρα με το έτσι θέλω δεν αναγνωρίζει ότι τα νησιά (όλα τα νησιά) έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και δυνητικά σε ΑΟΖ. Θεωρεί ότι διαθέτουν μόνο χωρικά ύδατα πλάτους έξι μιλίων. Περιττό να πούμε ότι αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε και τα νησιωτικά κράτη, όπως η Βρετανία, η Ιαπωνία και πάει λέγοντας, δεν θα είχαν υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ.

Ας αγνοήσουμε, όμως, έστω και για λίγο, το παράλογο του πράγματος και ας πάμε παρακάτω. Με τους χάρτες που πλασάρει, η Τουρκία δεν προσπαθεί μόνο να οικειοποιηθεί ενεργειακό πλούτο που ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία και στην Ελλάδα, σύμφωνα με την αρχή της μέσης γραμμής. Προσπαθεί ταυτόχρονα και να απομονώσει την Ελλάδα από την Κύπρο και το αντίστροφο. Σε περίπτωση που το επιτύχει ουσιαστικά θα διαλύσει τις τριγωνικές συνεργασίες Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος. Με άλλα λόγια θα διαλύσει την εναλλακτική γεωστρατηγική λύση που ευνοούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και η Ευρώπη για να αντισταθμίσει την απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση.

Καλό θα ήταν να μην ξεχνάμε ότι δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που η Άγκυρα είχε προσπαθήσει να συνάψει συμφωνία με τη Λιβύη για οριοθέτηση της μεταξύ τους υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Για να πείσει, μάλιστα, την κυβέρνηση που εδρεύει στην Τρίπολη της προσέφερε και στρατιωτική υποστήριξη. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν έχει προς το παρόν καταστεί εφικτό, καθότι ακόμα και οι φίλα προσκείμενη προς την Τουρκία ισλαμική κυβέρνηση της Λιβύης θεωρεί αυθαιρεσία αυτό που της ζητείται. Γιατί, λοιπόν, ο Ερντογάν επιμένει; Επιμένει, επειδή το διακύβευμα είναι τεράστιο και στα δύο επίπεδα: και στο ενεργειακό και στο γεωπολιτικό.