Ενα βήμα πιο κοντά στους ευρω-σοσιαλιστές

Με τη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή: "Έξω πάμε καλά" θα μπορούσε ο Τσίπρας να αποδώσει την κατάσταση που βιώνει τις τελευταίες ημέρες. Και ο ίδιος και ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε αντίθεση με την ένταση που επικράτησε την Τετάρτη στο Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματός του και τις βαριές κουβέντες που αντάλλαξε με συντρόφους του, όπως ο Φίλης και ο Βούτσης, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, την Πέμπτη και την Παρασκευή, το κλίμα ήταν εύκρατο για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι συναντήσεις του με ευρωπαίους αξιωματούχους (από τον επίτροπο Οικονομίας Τζεντιλόνι και τον πρόεδρο του ευρωκοινοβουλίου Σασόλι μέχρι τον επικεφαλής των ευρωσοσιαλιστών Πέρεζ και την συμπρόεδρο των Πρασίνων Κέλερ) πήγαν πολύ καλά. Θετική ήταν και η εικόνα που σχημάτισαν για τον Τσίπρα -και ιδιαίτερα για την ομιλία του- οι ευρωσοσιαλιστές στην Προπαρασκευαστική της Συνόδου Κορυφής συνάντησή τους. Το ίδιο καλές είναι και οι αναμνήσεις του Αλέξη από το Βερολίνο, όπου για πρώτη φορά συμμετείχε, ως παρατηρητής, στη συνάντηση των ευρωσοσιαλιστών ηγετών, αλλά και από τη συζήτηση που είχε με τους Συμπρόεδρους της Ντε Λίνκε, της γερμανικής αριστεράς, Χένινγκ και Βίσλερ. 


Οι συνεργάτες του τέως πρωθυπουργού δηλώνουν ευχαριστημένοι από τις επαφές και τις συνομιλίες του, εκ παραλλήλου όμως σημειώνουν, με αρκετή δόση απογοήτευσης, ότι από τους παραδοσιακούς σοσιαλδημοκράτες λείπει το νεύρο και η μαχητικότητα, ενώ και το περιεχόμενο της ατζέντας τους υστερεί, τουλάχιστον σε όσα χρειάζονται να γίνουν στην Ευρώπη. Κάποιοι μάλιστα μάς έλεγαν χαρακτηριστικά, ότι "ο Αλέξης με τον προβληματισμό και τις προτάσεις που κατέθεσε έμοιαζε με άροτρο, έτοιμο να οργώσει τα άγονα χώματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας". Υπερβολή, θα πει κάποιος και μάλλον θα έχει δίκαιο. Ταυτόχρονα όμως είναι και αλήθεια πως στην Ευρώπη η στρατηγική της ανασυγκρότησης του προοδευτικού (και αντιδεξιού) πόλου μέσω της σύγκλισης των τριών ρευμάτων (Αριστερά, Πράσινοι, Σοσιαλδημοκράτες) δεν είναι ακόμη στον πυρήνα της σκέψης των περισσοτέρων κεντρο-αριστερών κομμάτων της  Γηραιάς Ηπείρου. Ούτε έχουν θέσει, ακόμη, στις προτεραιότητές τους τη θεσμοθέτηση του Ταμείου Ανάκαμψης ως μόνιμου αναπτυξιακού μηχανισμού της ΕΕ ή τον Ελάχιστο Παγκόσμιο Εταιρικό Φόρο για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, της οικονομικής σύγκλισης και του κοινωνικού κράτους. Και βέβαια, η πρόσκληση στον Τσίπρα να συμμετάσχει, ενώ δεν είναι πρωθυπουργός, και στη σύσκεψη των ευρωσοσιαλιστών ηγετών ερμηνεύεται και ως ισχυρή σύσταση προς την Φώφη Γεννηματά και το ΚΙΝΑΛ να προσπαθήσουν να βρουν κοινό βηματισμό με τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Οι προσπάθειες ορισμένων φανατικών της Χαριλάου Τρικούπη να αποκλειστούν ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ από τους ευρωσοσιαλιστές δεν ευοδώθηκαν και το πιθανότερο είναι πως σε επόμενη φάση θα κληθεί, μετά τον Τσίπρα, και ο ΣΥΡΙΖΑ να συμμετέχει -σε πρώτη φάση με την ιδιότητα του παρατηρητή- τόσο στην Ομάδα όσο και στο κόμμα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του ευρωκοινοβουλίου. 


Για τους δημοσιολογούντες εν Ελλάδι μπορεί να μην είναι παράξενο, αλλά για τους ευρωσοσιαλιστές είναι ακατανόητο που τα δύο κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ) δεν συνεργάζονται απέναντι στη ΝΔ, που ανήκει στην ομάδα των Συντηρητικών του Ευρωπαϊκου Λαϊκού Κόμματος. Μάλιστα, η εκτίμηση στο πρόσωπο του Τσίπρα είναι ευθέως ανάλογη με το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Το 32% των τελευταίων εκλογών ή ακόμη και το 22-25% που  του δίνουν τώρα οι δημοσκοπήσεις είναι από το υψηλότερα που λαμβάνει αριστερό κόμμα στην ΕΕ. Στην Γαλλία και την Ιταλία οι σοσιαλιστές έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, στη Γερμανία το SPD καταποντίζεται στο 12-14%, ενώ και οι Πράσινοι έχουν απωλέσει σημαντικό τμήμα της αρχικής τους δυναμικής και τώρα κυμαίνονται στο 20-22%. Συνομιλητές του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης  διατείνονται πως και ο ίδιος ο Αλέξης δεν ήταν σίγουρους για την αντιμετώπιση που θα είχε από τους ευρωπαίους συναγωνιστές του μετά από δύο χρόνια αποχής από τα πολιτικο-θεσμικά φόρα, λόγω κορονοϊού αλλά και απώλειας της εξουσίας. Ο φιλικός τρόπος που τον αντιμετώπισαν οι συνομιλητές του ήταν λογικό να τονώσουν και την αυτοπεποίθησή του Αλέξη, ενώ η διαπίστωση πως στην Ευρώπη -και ιδιαίτερα στο χώρο της αριστεράς- είναι οι προσωπικότητες και όχι τα κόμματα που έχουν προβάδισμα στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, είναι επίσης λογικό να τον κάνουν περισσότερο επιθετικό έναντι όσων στον ΣΥΡΙΖΑ τον "παρενοχλούν" και θέλουν, στο όνομα της δημοκρατικής λειτουργίας, να περιορίσουν το ιμπέριουμ του αρχηγού και να επιβάλλουν τις συλλογικές αποφάσεις ως υπέρτατο νόμο της λειτουργίας του κόμματος. 


Πάντως, οι ευρωπαϊκές ενέσεις αισιοδοξίας του Τσίπρα δεν είναι ικανές να τον βοηθήσουν να ξεπεράσει τα συμπτώματα πεσιμισμού που επικρατούν στον ΣΥΡΙΖΑ. Αφενός λόγω των αρνητικών δημοσκοπικών δεδομένων και αφετέρου λόγω των διαφορετικών προτεραιοτήτων που θέτουν οι εσωκομματικές ομάδες της Κουμουνδούρου ενόψει της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης στις 2-4 Ιουλίου. Η σύγκρούση που σημειώθηκε στο τελευταίο Πολιτικό Συμβούλιο είναι ενδεικτική των όσων αναμένεται να συμβούν το επόμενο Σαββατοκύριακο. Ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε η συζήτηση να επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίον θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να "ψαρέψει" στη δεξαμενή των αναποφασίστων, η οποία συνεχώς μεγαλώνει και πλέον οι πολίτες που δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τα υφιστάμενα κόμματα φτάνουν το 20%. Δεν ήθελε όμως το ίδιο και ο Βίτσας. Ο βουλευτής και πρώην υπουργός έθεσε θέμα για την σύμβαση με την Φράπορτ. "Να αρνηθούμε ψήφο" είπαν ο Βούτσης, ο Φίλης, ο Σκουρλέτης, ο Τσακαλώτος, η Τασία Χριστοδουλοπούλου, ο Δρίτσας, ο Πάνος Λάμπρου. "Να την υπερψηφίσουμε" αντέτειναν ο Νίκος Παππάς, ο Αλέκος Φλαμπουράρης, η Όλγα Γεροβασίλη. Η συζήτηση για τη Συνδιάσκεψη εξετράπη και για περίπου δύο ώρες συζητήσουν αν θα πρέπει να πουν "ναι", "όχι" ή "παρών", όπως ήταν η συμβιβαστική πρόταση που κατέθεσε ο Αλέξης Τσίπρας. Κουβέντα στην κουβέντα η συζήτηση άναψε. Μάλιστα, ο Νίκος Βούτσης αποχώρησε από τη συνεδρίαση. Κάτι πρωτοφανές για συνεδρίαση κομματικού οργάνου. Ο Αλέξης υποστήριξε πως "ορισμένοι (της Ομπρέλας) με τη συμπεριφορά τους δίνουν την εντύπωση ότι λειτουργούν ως ομάδα και ότι έρχονται στις συνεδριάσεις έχοντας αποφασίσει από πριν για τη στάση που θα κρατήσουν". Ο Βούτσης του ζήτησε να ανακαλέσει την κατηγορία και επειδή αυτό δεν έγινε, αποχώρησε. Αμέσως έλαβε το λόγο ο Φίλης. Στην αρχή ζήτησε να πέσουν οι τόνοι, αλλά στη συνέχεια η συζήτηση με τον Αλέξη Τσίπρα έγινε εκρηκτική. Ειπώθηκαν βαριές κουβέντες και τελικά μετά από ψηφοφόρία αποφασίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ να δηλώσει "παρών" για την Φράπορτ και να μην την υπερψηφίσει, όπως ήθελε ο Νίκος Παππάς, αλλά ούτε και να την καταψηφίσει, όπως ήθελαν οι άλλοι της Ομπρέλας. 


Η ουσία της διαφωνίας πάντως παρέμεινε και θα επανέρχεται στο μέλλον αφού η πλειονότητα των Προεδρικών υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να λέει όχι σε κυβερνητικές ρυθμίσεις, τις οποίες οι ίδιοι όταν ήταν στην κυβέρνηση τις είχαν ψηφίσει. Και δεν είναι μόνον η Φράπορτ είναι και το Ελληνικό και σειρά άλλων θεμάτων. "Τότε νομοθετούσαμε με το πιστόλι της τρόϊκα στον κρόταφο" αντιτείνουν οι της αριστερής αντιπολίτευσης. "Τώρα που δεν υπάρχει τρόϊκα γιατί θα πρέπει να γίνουμε υποπόδιο της κυβέρνησης και να μην δηλώσουμε ότι διαφωνούμε λέγοντας ταυτόχρονα και το τι πρέπει να γίνει", μάς λέει μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου, που δεν ανήκει στην Ομπρέλα. Και ο οποίος έχει τη γνώμη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε στο θέμα της Φράπορτ να τοποθετηθεί πολιτικά και να ζητήσει να αποφασίσει η δικαιοσύνη για την έκβαση της υπόθεσης, "όπως είχε κάνει παλαιότερα και ο Σπίρτζης, όταν ήταν υπουργός Μεταφορών και του ζητούσαν να δώσει 80 εκατ. για το φωτισμό του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος. Αρνήθηκε το αίτημα της εταιρείας, το έστειλε στη δικαιοσύνη και τελικά δόθηκαν μόνο 10 εκατ ευρώ. Γιατί δεν μπορεί να γίνει και το ίδιο με τη Φράπορτ;". Όπως σημειώνει άλλο μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου "θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε να δοθούν τα χρήματα στη Φράπορτ με την αίρεση αυτά να επιστραφούν όταν θα έχει κερδοφόρες χρήσεις" ή "να δεχθούμε τη νομική γνώμη του Φώτη Κουβέλη ότι μπορούμε να επικαλεστούμε τις περιπτώσεις της Τουρκίας και βαλτικών χωρών για να εξαιρεθεί η χώρα από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης λόγω της πανδημίας". 


Στέλεχος της Ενωτικής Κίνησης υποστηρίζει πως "αυτά είναι προφάσεις και νομικισμοί. Οι 53 και οι Ομπρελάδες θέλουν να έχουν τον Τσίπρα όμηρο. Τους αρκεί να είναι η αριστερά της αλληλεγγύης και της διαμαρτυρίας. Είναι ευχαριστημένοι και με 15-20%. Δεν θέλουν μεγάλο κυβερνητικό κόμμα ούτε κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία. Προτιμούν τις αριστερές συμμαχίες και οι πιο πολλοί προτιμούν το ΜΕΡΑ25 και το ΚΚΕ από το ΚΙΝΑΛ". Ισχυρισμό τον οποίον απορρίπτει διακεκριμένο στέλεχος της Ομπρέλας, ο οποίος θεωρεί πως "η ουσία της διαφωνίας μας είναι αν τις αποφάσεις θα τις παίρνουν με δημοκρατικό τρόπο τα συλλογικά όργανα ή θα είναι ο αρχηγός και οι συνεργάτες του αυτοί που θα αποφασίζουν". Μάλιστα, υποστηρίζει πως "ουδείς αμφισβητεί τον Τσίπρα και όλοι αναγνωρίζουμε την προσωπική του συμβολή του στο να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ μεγάλο και κυβερνητικό κόμμα", αλλά, όπως προσθέτει, "οι συμμαχίες δεν γίνονται με μεταγραφές πολιτευτών και προσχωρήσεις μικρομεσαίων στελεχών του ΚΙΝΑΛ. Χρειάζονται πολιτικό σχέδιο και πρόγραμμα, στο οποίο να συμφωνήσουν ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ, το ΜΕΡΑ25 και όποιοι άλλοι θέλουν να υπάρξει προοδευτική διακυβέρνηση. Και βέβαια δεν μπορεί να ανεχόμαστε τον Πολλάκη και τον πολλακισμό". Το τελευταίο πάντως δεν συνιστά πρόβλημα για τον Τσίπρα. Και ο ίδιος, έστω και εμμέσως, αποδοκίμασε τον βουλευτή Χανίων και τα περισσότερα προεδρικά στελέχη συμφωνούν ότι "πλέον ο Παυλάρας συνιστά σοβαρό  πρόβλημα και μάς κοστίζει ακριβά". Μάλιστα, λέγεται πως η ευθεία αποδοκιμασία του Πολλάκη από τον Τσακαλώτο στη Βουλή έγινε με τη σύμφωνη γνώμη του Τσίπρα και ήταν ένδειξη καλής θέλησης προς τους Ομπρελάδες μετά τα όσα ακούστηκαν  στο Πολιτικό Συμβούλιο όχι μόνο για την Φράπορτ, αλλά και τον Πολλάκη, που "με τη συμπεριφορά και τις δηλώσεις του μάς ρίχνει στο καναβάτσο, αφού δίνει επιχειρήματα στην κυβέρνηση και τους αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ να μάς ταυτίσουν με το αντιεμβολιαστικό κίνημα και τους ψεκασμένους". 


Η ένταση με την οποίαν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ τάχθηκε υπέρ των εμβολιασμών είναι και αποτέλεσμα του φόβου ότι δεν τελειώσαμε με την πανδημία και μπορεί από το φθινόπωρο, λόγω και των μεταλλάξεων, να έχουμε και τέταρτο κύμα, που θα δυσκολέψει έτι περαιτέρω τα πράγματα. Όχι μόνον στην κοινωνία και την οικονομία, αλλά και στην πολιτική. Η εξέλιξη αυτή και οι θετικές ειδήσεις που αναμένονται στην οικονομία με την έλευση των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι, μαζί και με τα ελληνοτουρκικά (που μέχρι και το φθινόπωρο θα κυλήσουν σε ήρεμα νερά), τα μεγάλα διακυβεύματα και τα οποία μαζί με τις αποφάσεις της ΕΕ για το τι τελικά θα ισχύσει δημοσιονομικά μετά το 2023, μάς δίνουν τη μεγάλη εικόνα, την οποίαν θα επιχειρήσει να αναλύσει ο Τσίπρας στους συντρόφους του την άλλη εβδομάδα και να τους καλέσει "να σταματήσουν να ασχολούνται με τα μικρά και τα μίζερα" αφού θα πρέπει να αγωνιστούν προκειμένου "να ανατραπεί η ακραία νεοφιλελεύθερη και αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη που καταργεί εργασιακά προνόμια και δικαιώματα και ιδιωτικοποιεί την κοινωνική ασφάλιση". Εξάλλου γι αυτά τη Δευτέρα (αύριο βράδυ στις 20:00) ο Αλέξης Τσίπρας θα παρουσιάσει, στην τελευταία εκδήλωση πριν την προγραμματική Συνδιάσκεψη, τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τα εργασιακά. Και την Πέμπτη θα μεταβεί στα Σκόπια για να παραστεί, μαζί με άλλους αξιωματούχους από τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, στις εκδηλώσεις για τα τρία χρόνια από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών...