Η... προφητεία της Θάτσερ για το ευρώ

Το μεγαλύτερο λάθος που έκανε ποτέ στην καριέρα του ως πολιτικός ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ καταγράφηκε το 1987. Όταν κλήθηκε να σχολιάσει μιαν απαξιωτική δήλωση της Βρετανίδας πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ για τα σχέδια – τότε – της δημιουργίας μιας ενιαίας ευρωπαϊκής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και απάντησε επιτιμητικά: «Δεν είμαι έτοιμος να ασπαστώ την οικονομική σκέψη μιας νοικοκυράς...»!

Η Μάργκαρετ Θάτσερ, η «Σιδηρά Κυρία» της βρετανικής και ευρωπαϊκής πολιτικής, καίτοι θα μείνει στην ιστορία για την «σκληρή» της οικονομική πολιτική, τις ορισμένες φορές ακραία «φιλελεύθερες» (;) επιλογές της και εν τέλει ως η πρώτη πολιτικός που εισήγαγε στην Ευρώπη την έννοια της ιδιωτικοποίησης κρατικής περιουσίας ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης, υπήρξε ταυτόχρονα έντονα δύσπιστη – έως «εχθρική» - στην ιδέα της δημιουργίας ενός ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος, μιας οικονομικής, επιχειρηματικής, νομισματικής και στην ουσία πολιτικής ένωσης, μιας ένωσης διαφορετικών κρατών, λαών και... προοπτικών.

Η μακροοικονομική της σκέψη αντιδρούσε στις πληροφορίες που ελάμβανε εκείνη την εποχή. Αντιδρούσε στη σκέψη πως εντελώς διαφορετικών «ταχυτήτων» χώρες και οικονομίες θα μπορούσαν να συνεργαστούν ομαλά υπό μια ενιαία σκέπη και υπό ενιαίους κανόνες. Από τότε «φώναζε» πως δεν μπορούν να ισχύουν οι ίδιοι κανόνες για όλους, αφού δεν έχουν όλοι τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια συμφέροντα.

Στήριξε την άποψή της μέχρι τέλους. Χαρακτηριστικά δήλωνε πως: «Σε όλη μου τη ζωή τα περισσότερα προβλήματα ξεκίνησαν από την ηπειρωτική Ευρώπη. Και οι λύσεις τους προέκυψαν εκτός Ευρώπης. Δεν βρίσκω καλή την ιδέα να ενώσουμε τα προβλήματά μας...».

Η Βρετανία δεν έγινε μέλος της Ενιαίας Αγοράς, του προγόνου της ΕΕ, από το 1957, όταν και ιδρύθηκε, αλλά μόλις το 1972 και δη με «χαλαρό καθεστώς». Δεν μετείχε ποτέ στα σχέδια για τη δημιουργία ενιαίου νομίσματος και φυσικά δεν αποτελεί μέλος της ζώνης του ευρώ.

Ακόμα και μετά την απόσυρσή της από την ενεργό πολιτική η κυρία Θάτσερ δεν δίσταζε να υπενθυμίζει σε όλους τις... ενστάσεις της. Τελευταία τέτοια παρέμβασή της το 2002 όταν έγραψε σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε σε κυριακάτικη βρετανική εφημερίδα πως: «Το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα είναι καταδικασμένο να αποτύχει: τόσο πολιτικά, όσο και... με οικονομικούς όρους. Ενώ σίγουρα θα αποτύχει κοινωνικά, σε επίπεδο λαών».

Αν ο μεσιέ Σιράκ και οι ομόλογοί του εμπνευστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν ακούσει τότε κάποιες από τις αντιρρήσεις της «νοικοκυράς», ίσως σήμερα η ιστορία της ΕΕ να είχε γραφτεί διαφορετικά...