Και οι Ευρωπαίοι ας διδαχθούν από τα λάθη τους

Ο πρωθυπουργός έσπευσε να υπογραμμίσει την πορεία τόσο της ανάκαμψης των ελληνικών ομολόγων όσο και του Χρηματιστηρίου ως βασικούς δείκτες προσδοκίας εξόδου της οικονομίας από την κρίση, ενώ ήταν προσεκτικός όσον αφορά τη μη ολοκλήρωση ακόμα αυτής της διαδικασίας.

Οι αντιδράσεις των αγορών είναι θετικές και αποτελούν πλεονέκτημα. Για παράδειγμα, η ενίσχυση των προϋποθέσεων για μείωση των spreads θα λειτουργήσει, ανεξαρτήτως των βραχυπρόθεσμων διακυμάνσεων, θετικά ως προς την απελευθέρωση της οικονομίας από την ασφυκτική πίεση των εταίρων και δανειστών.

Οι Ευρωπαίοι δεν είναι θεοί και με την Ελλάδα έχουν κάνει πολλά λάθη. Το ερώτημα είναι τι θέλουν τώρα. Μήπως πραγματικά δεν μας εμπιστεύονται και θέλουν να μας κρατήσουν δέσμιους για να μη χαλαρώσουμε και ανατρέψουμε τελικά όσα από τυπικής πλευράς έχουμε πετύχει μέχρι τώρα; Αυτό φαίνεται πιθανό σενάριο.

Εκεί όμως οι ισορροπίες είναι ευαίσθητες και τελικά δεν θα κερδίσουν το παιχνίδι αν επιμείνουν με τον γνωστό άγαρμπο τρόπο στην τελική ευθεία των επόμενων μηνών. Αντίθετα, θα βρεθούν προ εκπλήξεως και θα οδηγήσουν την πλευρά που τους στηρίζει πολιτικά σε μια ιστορική ήττα.
Από την άλλη πλευρά, οι Ελληνες πολιτικοί δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν τόσα χρόνια τον ενάρετο δρόμο της ισορροπημένης και σύγχρονης ανάπτυξης και βούλιαξαν τη χώρα. Θα τα καταφέρουν τώρα;

Σε αυτή την κρίσιμη φάση, κι ενώ η τρόικα ξανάρχεται για να αρχίσει το πινγκ πονγκ, είναι σκόπιμο να επισημάνουμε ορισμένα χτυπητά λάθη που έκαναν μέχρι τώρα οι Ευρωπαίοι σε σχέση με τη διαχείριση της κρίσης:

■ Το PSI έχει καθαρή ωφέλεια 50 δισ. ευρώ διαλύοντας τις ελληνικές τράπεζες, που χρειάστηκαν νέα κεφάλαια, και τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα οποία κακώς δεν προβλέφθηκε ανακεφαλαιοποίηση. Θα μπορούσαν, όπως θα έκανε ο Μάριο Ντράγκι, να μαζέψουν τα υποτιμημένα ελληνικά ομόλογα από την αγορά επιτυγχάνοντας ουσιαστικά οφέλη αντί του θεσμικού haircut. Παράλληλα, οδήγησαν σε αρνητική πιστωτική επέκταση επί πενταετία δημιουργώντας ασφυκτική έλλειψη ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.

■ Η υπερβολική μείωση της ενδογενούς ζήτησης, χωρίς άμεση δυνατότητα υποκατάστασης από τις εξαγωγές, βάθυνε απροσδόκητα την ύφεση και πολλαπλασίασε την ανεργία δημιουργώντας παρατεταμένη κοινωνική κρίση.

■ Η αύξηση της φορολογίας, που υπονομεύει ακόμα και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας ενώ μηδένισε και τη ζήτηση για ακίνητα, μείωσε σε διπλάσιο βαθμό το διαθέσιμο εισόδημα.

Η ελληνική πλευρά, με τη σειρά της, συνεχίζει να μην αναδιαρθρώνει το Δημόσιο, αποφεύγει συστηματικά τις ιδιωτικοποιήσεις και καλύπτει την πολιτική πελατεία, που δείχνει να τη φοβάται κιόλας.