Η πρόκληση εστιάζεται στο ταμείο των 50 δισ.

Το ερώτημα είναι πώς θα μπουν τα περιουσιακά στοιχεία σε αυτό και πώς θα αξιοποιηθούν. Σε αυτό θα ενταχθούν και οι 4 συστημικές τράπεζες με τις ενισχύσεις που θα λάβουν από τον ESM, άρα σε θεωρητικό επίπεδο ένα νούμερο που μπορεί να προσεγγίσει τα 25 δισ. Οι τράπεζες αυτές θα ιδιωτικοποιηθούν εκ νέου, ακολουθώντας διαδικασίες που είδαμε και στην προηγούμενη φάση. Από εκεί και πέρα ξεκινούν τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία και όλα δείχνουν ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα είναι ο φορέας που θα ενταχθεί σε αυτό.

Ωστόσο, όπως εκτιμά το σύνολο των αναλυτών της αγοράς, ακόμα και αυτά τα 25 δισ. δεν είναι εύκολο να βρεθούν, αφού η αξία των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων έχει καταρρεύσει. Και επειδή προβλέπω ότι η επίμαχη υπόθεση της ΔΕΗ θα έρθει άμεσα στο προσκήνιο, αξίζει να πούμε ότι η χρηματιστηριακή της αξία δύσκολα θα κρατηθεί πάνω από το 1 δισ. αν δεν πειστεί η αγορά ότι υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο.

Ας δούμε όμως τι έχει πει για το νέο Ταμείο ο πρωθυπουργός. Ο ίδιος είπε ότι εκεί θα εισφερθούν περιουσιακά στοιχεία τα οποία θα αξιοποιηθούν σε βάθος 25ετίας. Με την προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων για πώληση μέρους αυτών, αλλά και με τη διενέργεια επενδύσεων για την ανάπτυξή τους.

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για μια περίπτωση όπως αυτή της ΔΕΗ που θα αναδειχθεί σε εξαιρετικά επίμαχη και άπτεται της απελευθέρωσης της ενεργειακής αγοράς; Πρώτον, πώληση του ΑΔΜΗΕ, αν βέβαια δεν βρεθούν ισοδύναμα, ζήτημα το οποίο μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολο. Στη συνέχεια αποτίμηση και πώληση της λεγόμενης Μικρής ΔΕΗ, που μπορεί να συνδυαστεί με επενδύσεις από τους νέους επενδυτές και σημαντικά έσοδα για τη μητρική, η οποία θα διατηρήσει ισχυρότερη το κύριο μερίδιο της αγοράς.

Κατά τον τρόπο αυτό, η νέα ΔΕΗ θα ισχυροποιήσει την κεφαλαιακή της διάρθρωση, θα αυξήσει την κεφαλαιοποίησή της και θα μπορεί να προχωρήσει σε διενέργεια επενδύσεων χωρίς επιβαρυντικούς όρους ελέγχοντας την αγορά. Ετσι το Ταμείο θα διατηρήσει ένα περιουσιακό στοιχείο με πολλαπλάσια αξία, ενώ η κρατικής βάσης διατηρούμενη εταιρεία θα μπορέσει να παίξει και έναν αναβαθμισμένο ρόλο αναχώματος στους όρους που οι ιδιώτες θα επιχειρήσουν να επιβάλουν στην αγορά.

Αυτό μπορεί να είναι ένα αισιόδοξο σενάριο. Ωστόσο πολλά ερωτήματα μπαίνουν σε σχέση με τις εξασφαλίσεις που θα παρέχει το Ταμείο. Θα εκδοθούν ομολογίες προς αυτούς που θα επιζητήσουν τις εξασφαλίσεις, οι οποίες δυνητικά θα μπορούν να μετατραπούν σε μετοχές;

Τι πρόκειται να γίνει με την κρατική ακίνητη περιουσία που αντιπροσωπεύεται από το ΕΤΑΔ και στα οποία ακίνητα δεν επιτρέπεται με βάση το ισχύον δίκαιο να εγγραφούν υποθήκες; Τι θα γίνει αντίστοιχα με τα ακίνητα των τραπεζών; Επίσης, η αξιοποίηση των κόκκινων δανείων που μπορεί να αποφέρει κεφαλαιακή ενίσχυση και στις τράπεζες και αντιστοιχεί σε ένα νούμερο ονομαστικών συμβάσεων 100 δισ. θα συνδυαστεί με το Ταμείο; Μπορεί κανείς να εκτιμήσει ότι αν το σύνολο αυτών των δανείων πουληθεί, θα αντληθούν 20 δισ. αν ρευστοποιηθούν κατά μέσο όρο στο 20% της αξίας τους.

Το σχέδιο «Αρχιμήδης» που κατετέθη το 2011, προτού ακόμα γνωστοποιηθεί το σχέδιο «Εύρηκα» (Εureka), διαθέτει πολλές προτάσεις στη μεθοδολογία, η οποία πρέπει να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για την ανάκαμψη των περιουσιακών στοιχείων της χώρας, πρέπει όμως να διαφυλάξει και το δημόσιο συμφέρον. Το πρόβλημα είναι ότι ξεκινάμε από πολύ υποτιμημένα επίπεδα, όμως είναι προφανές ότι ο πολιτικός ανταγωνισμός είναι η κύρια αιτία γι' αυτό.