Τόλμη ή εσωστρέφεια;

Ωστόσο ένα κόμμα εξουσίας δεν μπορεί να επιβιώσει δίχως πρόσβαση στην εξουσία κι αυτό απαιτεί την ικανότητά του να πείσει τον μέσο ψηφοφόρο - και επομένως να επιλέξει ηγέτη που να είναι ελκυστικός στο κοινό αυτό. Μια λύση στην αντίφαση αυτή έχουν δώσει οι ανοιχτές διαδικασίες εκλογής αρχηγών - και στην Ελλάδα αυτό λειτούργησε πράγματι προς την κατεύθυνση της εξωστρέφειας.

Μπορεί να φανταστεί κανείς τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επικρατεί σε κλειστό συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας; Και μπορεί να φανταστεί κανείς πολιτική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας με αρχηγό τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη; Ακολούθησε ο ΣΥΡΙΖΑ που ατύχησε, όχι όμως επειδή οι ψηφοφόροι του δεν επέδειξαν το σωστό ένστικτο: επέλεξαν ορθά την εξωστρέφεια έναντι της σκουριασμένης κομματικής περιχαράκωσης, πράγμα που αποδεικνύεται εύκολα από την εκλογική απήχηση της ομάδας της Εφης Αχτσιόγλου στις ευρωεκλογές.

Αν ατύχησε ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο υποψήφιος που επελέγη τελικά ήταν εντελώς ακατάλληλος για τη θέση και όχι γιατί ήταν εξωστρεφής. Τώρα είναι η σειρά του ΠΑΣΟΚ να βρεθεί μπροστά σε μια αντίστοιχη υπαρξιακή επιλογή και το ερώτημα είναι αν κερδισμένη θα βγει η τόλμη ή αν θα συνεχίσει να κυριαρχεί η εσωστρέφεια. Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει αποδειχθεί επιλογή χαμηλών προσδοκιών. Απέναντί του, η μόνη υποψηφιότητα που ξεχωρίζει είναι αυτή της Αννας Διαμαντοπούλου. Είναι δοκιμασμένη, έμπειρη και με διεθνή πείρα, αλλά όχι ιδιαίτερα δημοφιλής στο κομματικό κοινό.

Οπως όμως έχουν δείξει οι περιπτώσεις Μητσοτάκη και Κασσελάκη (αλλά και Σαμαρά παλιότερα), οι εκλογές αυτές είναι απρόβλεπτες γιατί ελκύουν ένα κοινό που ξεφεύγει από το στενό κομματικό πλαίσιο και τείνει να προκρίνει την εξωστρέφεια. Το κλειδί για τη Διαμαντοπούλου είναι να περάσει στον δεύτερο γύρο - αν τα καταφέρει, θα έχει μεγάλες πιθανότητες εκλογής.

* Ο Στάθης Ν. Καλύβας είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης