Το στεγνό καθάρισμα της Ευρώπης
05.04.2020
14:07
Ποιος να το περίμενε ότι ένας ιός από την Κίνα θα έφερνε στο προσκήνιο, και μάλιστα με τον πιο δραματικό τρόπο, τις βαθύτατες διαφορές που διχάζουν την Ενωμένη Ευρώπη; Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι η απειλή της Ελλάδας με τους Βαρουφάκηδες το 2015, ο κίνδυνος να μπατάρει την ίδια χρονιά λόγω χρέους η Ιταλία, αλλά και το θετικό δημοψήφισμα για Brexit μία χρονιά αργότερα (το οποίο πρόσφατα κατέληξε σε έξοδο της Βρετανίας) θα αποδεικνύονταν παιχνιδάκια για την 63χρονη πορεία της Ενωμένης Ευρώπης μπροστά στον κορωνοϊό;
Η απάντηση είναι σχεδόν αυτονόητη, διότι σήμερα, με την ύπαρξη του φονικού αυτού ιού, συντελούνται δύο πράγματα. Πρώτον, διαλύονται χώρες ολόκληρες, αφού, εκτός από την απώλεια ανθρώπινων ζωών, παραλύει η οικονομική δραστηριότητα σχεδόν παγκοσμίως, με αποτέλεσμα να χάνονται τεράστια έσοδα και να απαιτούνται ταυτοχρόνως και τρομακτικές κρατικές δαπάνες. Μεγάλοι χαμένοι σε αυτή την εξουθενωτική προσπάθεια επιβίωσης θα είναι οι πιο αδύναμες οικονομικά χώρες και εν προκειμένω ο ευρωπαϊκός Νότος.
Δεύτερον, όπως ήδη παρατηρούμε, ο πιο πλούσιος -και επομένως πιο ανθεκτικός σε κρίσεις- Βορράς, κυρίως μάλιστα η Γερμανία, έχει αρχίσει να ξετυλίγει το γνωστό ιστορικά παιχνίδι κυριαρχίας της, ειδικά σε περιόδους παγκόσμιας αστάθειας.
Ενώ, λοιπόν, οι ηγέτες της Ευρωζώνης βρίσκονται σε μια ανοιχτή -και πολύ έντονη- αντιπαράθεση για το αν θα πρέπει να εκδοθεί ένα ευρω-ομόλογο που θα απορροφήσει τους τεράστιους οικονομικούς κραδασμούς που δημιούργησε η πανδημία, οι Γερμανοί... το παίζουν σε διπλό ταμπλό. Από τη μια διαφωνούν δημοσίως και σθεναρώς κατά του «κορωνο-ομολόγου» και από την άλλη, χωρίς να ρωτήσουν κανέναν (ούτε βεβαίως την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε.), πετάνε από το ελικόπτερο δωρεάν χρήμα στις δικές τους επιχειρήσεις: δίνουν κρατική ενίσχυση στην αεροπορική τους εταιρεία, τη Lufthansa, μερικά δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ 2 δισ. θα πάρει η TUI, ο μεγαλύτερος γερμανικός tour operator. Και ας υποθέσουμε ότι και οι δύο αυτές εταιρείες έχουν στρατηγική σημασία για τη χώρα τους και θέλουν να τις κρατήσουν ανοιχτές. Αλήθεια, όμως, το 1 δισ. ευρώ επιδότηση στην adidas από τη γερμανική κυβέρνηση τι ακριβώς σηματοδοτεί;
Τι μπορεί να σημαίνει το γεγονός ότι τα μέτρα που έχουν αναγγείλει έως σήμερα οι Γερμανοί για την ενίσχυση της οικονομίας τους ξεπερνούν το μισό τρισ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο πακέτο που προωθούν για όλη την Ευρωζώνη (ανακοινώθηκε προχθές) δεν φτάνει καν το ποσό αυτό;
Θα απαντήσει κάποιος ότι, απλούστατα, παγκοσμίως και πάντοτε, σε όλες τις περιόδους της Ιστορίας, «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό», ή (ακόμα πιο απλά) θα πει «γιατί οι Γερμανοί να μοιραστούν τα λεφτά τους με τους υπόλοιπους νότιους εταίρους τους;».
Η απάντηση δεν είναι ίσως τόσο απλή όσο φαίνεται. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είναι ακριβώς έτσι. Από τη στιγμή που οι εννιά χώρες του Νότου αθροίζουν το 57% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης, δεν μπορείς να τις αγνοήσεις ή να τις «καθαρίσεις στεγνά» εξαιτίας μιας πανδημίας και όχι λόγω δικών τους λαθών. Γιατί οι χώρες αυτές είναι και εταίροι και πελάτες και φυσικά δεν έχουν κανέναν λόγο να ανεχτούν μια στρατηγική, η οποία με μαθηματική ακρίβεια θα καταλήξει σε μερικά χρόνια στη δικτατορική κυριαρχία της Γερμανίας στην Ευρώπη.
Με δυο λόγια, οι ενισχυμένες γερμανικές εταιρείες θα καταπιούν εύκολα και φτηνά ό,τι έχει αξία στις χτυπημένες από την πανδημία υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες. Οποια επιχείρηση αξίζει θα την πάρουν μισοτιμής. Και βεβαίως αυτό δεν αφορά κυρίως την Ελλάδα, αλλά την Ιταλία, την Ισπανία, ενδεχομένως και τη Γαλλία του «αμήχανου» για τα τεκταινόμενα αυτή την ώρα Μακρόν.
Αν αυτό δεν το ανεχθούν οι νότιοι ισχυροί της Ευρώπης, ακόμα και να μην ακολουθήσουν οι Γάλλοι, τότε η αρχή του τέλους της Ε.Ε. είναι πια ορατή.
Δεύτερον, όπως ήδη παρατηρούμε, ο πιο πλούσιος -και επομένως πιο ανθεκτικός σε κρίσεις- Βορράς, κυρίως μάλιστα η Γερμανία, έχει αρχίσει να ξετυλίγει το γνωστό ιστορικά παιχνίδι κυριαρχίας της, ειδικά σε περιόδους παγκόσμιας αστάθειας.
Ενώ, λοιπόν, οι ηγέτες της Ευρωζώνης βρίσκονται σε μια ανοιχτή -και πολύ έντονη- αντιπαράθεση για το αν θα πρέπει να εκδοθεί ένα ευρω-ομόλογο που θα απορροφήσει τους τεράστιους οικονομικούς κραδασμούς που δημιούργησε η πανδημία, οι Γερμανοί... το παίζουν σε διπλό ταμπλό. Από τη μια διαφωνούν δημοσίως και σθεναρώς κατά του «κορωνο-ομολόγου» και από την άλλη, χωρίς να ρωτήσουν κανέναν (ούτε βεβαίως την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε.), πετάνε από το ελικόπτερο δωρεάν χρήμα στις δικές τους επιχειρήσεις: δίνουν κρατική ενίσχυση στην αεροπορική τους εταιρεία, τη Lufthansa, μερικά δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ 2 δισ. θα πάρει η TUI, ο μεγαλύτερος γερμανικός tour operator. Και ας υποθέσουμε ότι και οι δύο αυτές εταιρείες έχουν στρατηγική σημασία για τη χώρα τους και θέλουν να τις κρατήσουν ανοιχτές. Αλήθεια, όμως, το 1 δισ. ευρώ επιδότηση στην adidas από τη γερμανική κυβέρνηση τι ακριβώς σηματοδοτεί;
Τι μπορεί να σημαίνει το γεγονός ότι τα μέτρα που έχουν αναγγείλει έως σήμερα οι Γερμανοί για την ενίσχυση της οικονομίας τους ξεπερνούν το μισό τρισ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο πακέτο που προωθούν για όλη την Ευρωζώνη (ανακοινώθηκε προχθές) δεν φτάνει καν το ποσό αυτό;
Θα απαντήσει κάποιος ότι, απλούστατα, παγκοσμίως και πάντοτε, σε όλες τις περιόδους της Ιστορίας, «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό», ή (ακόμα πιο απλά) θα πει «γιατί οι Γερμανοί να μοιραστούν τα λεφτά τους με τους υπόλοιπους νότιους εταίρους τους;».
Η απάντηση δεν είναι ίσως τόσο απλή όσο φαίνεται. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είναι ακριβώς έτσι. Από τη στιγμή που οι εννιά χώρες του Νότου αθροίζουν το 57% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης, δεν μπορείς να τις αγνοήσεις ή να τις «καθαρίσεις στεγνά» εξαιτίας μιας πανδημίας και όχι λόγω δικών τους λαθών. Γιατί οι χώρες αυτές είναι και εταίροι και πελάτες και φυσικά δεν έχουν κανέναν λόγο να ανεχτούν μια στρατηγική, η οποία με μαθηματική ακρίβεια θα καταλήξει σε μερικά χρόνια στη δικτατορική κυριαρχία της Γερμανίας στην Ευρώπη.
Με δυο λόγια, οι ενισχυμένες γερμανικές εταιρείες θα καταπιούν εύκολα και φτηνά ό,τι έχει αξία στις χτυπημένες από την πανδημία υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες. Οποια επιχείρηση αξίζει θα την πάρουν μισοτιμής. Και βεβαίως αυτό δεν αφορά κυρίως την Ελλάδα, αλλά την Ιταλία, την Ισπανία, ενδεχομένως και τη Γαλλία του «αμήχανου» για τα τεκταινόμενα αυτή την ώρα Μακρόν.
Αν αυτό δεν το ανεχθούν οι νότιοι ισχυροί της Ευρώπης, ακόμα και να μην ακολουθήσουν οι Γάλλοι, τότε η αρχή του τέλους της Ε.Ε. είναι πια ορατή.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr