Τσίπρας: Υπέρβαση ή εξαφάνιση

Καταρχάς για τον ΣΥΡΙΖΑ. Διαθέτει τις προϋποθέσεις να παραμείνει μόνιμος πρωταγωνιστής της πολιτικής ζωής, κόμμα διακυβέρνησης ή μετά την εκτόξευση αρχίζει ο αντίστροφος κύκλος της φθοράς και της απαξίωσης;
Στη συνέχεια για τον ίδιο τον Τσίπρα. Θα αποδειχθεί πολιτικός μακράς διαρκείας ή πολιτικός μιας συγκυρίας, της έκτακτης κατάστασης όπου η κοινωνία διαλύθηκε από την κρίση, τη χρεοκοπία και τα μνημόνια;

Από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και τις δημοσκοπήσεις αναδεικνύεται μια διπλή εικόνα. Ο ΣΥΡΙΖΑ βγαίνει λαβωμένος, όχι τελειωμένος. Νέα εκδοχή του «Pasokification», η «Syrizafication», δεν προκύπτει στον ορίζοντα. Διατηρεί μια ισχυρή εκλογική δύναμη, αναδεικνύεται ο δεύτερος πόλος του νέου δικομματισμού και παραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού στην Κεντροαριστερά και την Αριστερά.

Ολα αυτά σημαίνουν ότι για το σενάριο της διάρκειας του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις. Είναι όμως και ικανές;

Κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Ο μετεκλογικός ΣΥΡΙΖΑ είναι προφανές ότι θα αντιμετωπίσει κρίση στρατηγικής. Τα υλικά που προκάλεσαν την πιο θεαματική εκτόξευση κόμματος στην Ιστορία της Μεταπολίτευσης, από το 4% στις εκλογές του 2009 στο 36% το 2015, είναι πλέον σε ανυπαρξία. Οι συνέπειες της καταστροφής της ελληνικής κοινωνίας από την κρίση και τα μνημόνια δημιούργησαν ένα πρωτοφανές πολιτικό φαινόμενο: ένα κόμμα-αστερισμό που μάζευε από παντού τα θραύσματα της κοινωνικής αναταραχής. Με μοναδικό συνεκτικό πρόγραμμα μια ψευδαίσθηση: ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός». Οχι βέβαια ο κόσμος που υπονοούσε αυτό το παλιό σύνθημα της Αριστεράς. Αλλά ο κόσμος της Ελλάδας πριν από το 2009, την κρίση και τη χρεοκοπία.

Ολα αυτά κρίθηκαν, τα περισσότερα ρευστοποιήθηκαν κατά την περίοδο της διακυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκεί που έλεγε να τα αλλάξει όλα, άλλαξε ο ίδιος. Υπέγραψε μνημόνια, άσκησε οικονομική διαχείριση, ανακάλυψε τη γοητεία της Ευρώπης και της Κεντροαριστεράς.

Τα έκανε όμως όλα μισά και μίζερα. Από την εκ των πραγμάτων αλλαγή έλειψε η εκλογίκευση σε μια νέα φυσιογνωμία. Γιατί δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την ψυχολογική μετάβαση, να κόψει τον ομφάλιο λώρο με μια κομπλεξική Αριστερά που έβλεπε τον κόσμο ενοχικά από την πλευρά των «χαμένων της Μεταπολίτευσης». Η απεξάρτηση από συμπεριφορές κοινωνικής και πολιτικής μνησικακίας.

Ολοι αυτοί οι μετασχηματισμοί πρέπει να γίνουν τώρα, αμέσως μετά την εκλογική ήττα. Είναι το υπαρξιακό στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη μέρα. Θα το καταφέρει; Αγνωστο.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι αν δεν τα καταφέρει η επιστροφή στο περιθώριο είναι ορατός κίνδυνος.

Ο Τσίπρας έχει δείξει ότι εκτός από χαρισματικός, είναι επίσης πολιτικός με ένστικτο. Το ένστικτο μοιάζει βέβαιο ότι τον οδηγεί στην υπέρβαση και την αλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ. Ομως εκτός από το ένστικτο υπάρχουν και οι εμμονές, οι καθηλώσεις σε σκουριασμένες ιδέες και πρόσωπα. Η μάχη του ενστίκτου με τις εμμονές φαίνεται ότι θα είναι η καθοριστική στιγμή για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ. Και προφανώς του ίδιου του Τσίπρα.