Σεισμοί , η Σάμος , η Φύση και οι Άνθρωποι

Τον 6ο π.Χ. αιώνα, κατασκευάσθηκε στο νησί της Σάμου, ίσως- το μεγαλύτερο- τεχνικό έργο της αρχαιότητας, από τον Ευπαλίνο. Ήταν μία σήραγγα μήκους 1036 μέτρων μέσα στο βουνό, για να περάσει το νερό προς το Πυθαγόρειο.   

Τον 5ο π.Χ. αιώνα , στο νησί της Σάμου, ο μεγάλος Πυθαγόρας θεμελίωσε την επιστήμη των μαθηματικών, ίδρυσε σχολή εκεί, και δίδασκε την νέα επιστήμη!…

Τον 3ο π.Χ. αιώνα, ο Αρίσταρχος, στο νησί της Σάμου, για πρώτη φορά , και αιώνες πριν από τον Πολωνό Κοπέρνικο, περιέγραψε την δομή του ηλιακού μας συστήματος. Μέχρι τότε πίστευαν ότι η Γη , ως κατοικία των θεών, είναι ακίνητη και όλοι οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από αυτήν… Ο Αρίσταρχος   περιέγραψε ότι ο Ήλιος είναι το κέντρο και οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω.

Τον 30 π.χ. αιώνα, ο Επίκουρος, μεγάλος φιλόσοφος  που και αυτός γεννήθηκε στην Σάμο, διατύπωσε την υλιστική θεωρία , που σημάδεψε τις φιλοσοφικές τάσεις μέχρι και σήμερα.  

Η συμβολή , όπως είναι αυτονόητο, της Σάμου στην παγκόσμια επιστήμη και την τεχνολογία , είναι ανεκτίμητη.

Ο Ευπαλίνος, ο Πυθαγόρας και ο Αρίσταρχος , πολύ μπροστά από την εποχή τους, προσπάθησαν να διεισδύσουν στα μυστικά της φύσης και να μελετήσουν τους νόμους που διέπουν το σύμπαν. Και ο Επίκουρος, προσπάθησε με  επαγωγική φιλοσοφική σκέψη, να εξηγήσει την θέση του ανθρώπου στην δημιουργία και τον σκοπό της ζωής…

Η φύση όμως, ακόμα και σήμερα , κρατάει μυστικά, που η επιστήμη ακόμα δεν έχει αποκαλύψει. Ένα από αυτά είναι η πρόβλεψη των σεισμών… Στην αρχαιότητα, πίστευαν ότι τους προκαλεί ο Εγκέλαδος , ο αρχηγός των γιγάντων , που στράφηκε κατά του Δία, φονεύθηκε από την Αθηνά  και που κινείται και στενάζει μέσα στον τάφο του , προκαλώντας τους σεισμούς…Σήμερα, γνωρίζουμε ότι οι σεισμοί προκαλούνται από μετακίνηση ή θραύση των πλακών του φλοιού της Γης. Η διαχρονική παρατήρηση της επιστήμης, έχει περιγράψει και οριοθετήσει τα επικίνδυνα ρήγματα που δημιουργούν τους σεισμούς, καταγράφει με ακρίβεια τα επίκεντρα και τα εστιακά βάθη , μελετά την εξέλιξη των φαινομένων, αλλά ακόμα δυστυχώς, δεν μπορεί  να προβλέψει με ακρίβεια ένα επικείμενο σεισμό. Με αποτελέσματα πολλές φορές τραγικά… 

Πολύ πρόσφατα, η Σάμος δέχθηκε κτύπημα από καταστρεπτικό σεισμό. Με  επίκεντρο πολύ κοντά στην Βόρεια ακτή του Νησιού, και με ένταση  6,7 ρίχτερ, προκάλεσε τεράστιες καταστροφές, με 2000 σπίτια να κριθούν προσωρινά επικίνδυνα,  και με το “τσουνάμι” που ακολούθησε, η παραλιακή ζώνη της πρωτεύουσας να υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές.. Ιστορικά μνημεία, εκκλησίες, δρόμοι, λιμάνια πληγώθηκαν ή  κατέρρευσαν…Και το πλέον τραγικό. Δυο νέα παιδιά σκοτώθηκαν καταπλακωμένα από κατάρρευση παλαιού κτίσματος. 

Το κράτος ήταν εκεί από την πρώτη στιγμή. 

Ο πρωθυπουργός, μέσα στο πρώτο 24ωρο, κατέβηκε στο νησί με τους θεσμικούς συνεργάτες του. Είδε από κοντά τις καταστροφές και δεσμεύτηκε για λήψη άμεσων μέτρων. 

Αλλά εκτός από αυτά, έκανε και μια μοναδική ενέργεια. Είδε μόνος του και μίλησε στους τραγικούς γονείς των παιδιών που σκοτώθηκαν… Χωρίς παριστάμενους, χωρίς κάμερες και χωρίς επικοινωνιακά πλάνα…

Στης κηδείες των παιδιών , πάνδημη η συμμετοχή της νησιώτικης κοινωνίας. 

Συγκλονίστηκα όταν άκουσα την γιαγιά του Άρη να κλαίει απελπισμένα και να φωνάζει  “που σε πάνε…Που θα κοιμηθείς παιδί μου απόψε!...”.

Ή όταν είδα τα ασυγκράτητα δάκρυα της Σοφίας Ζαχαράκη, που ήταν διακριτικά παρούσα! 

“ Μεγάλη κολυμβήθρα τα δάκρυα παιδί μου”… όπως είπε ο Νίκος Καζαντζάκης. 

Η Σάμος θα υποφέρει, θα αγωνισθεί, όπως έχει αποδείξει στην ιστορία της ότι μπορεί να αγωνίζεται, αλλά θα ξαναφτιαχθεί. Τα δύο νέα παιδιά όμως , δεν θα ξαναγυρίσουν. 

Η Σάμος, που τόσα πολλά έχει προσφέρει στην παγκόσμια επιστήμη και στην έρευνα των νόμων της φύσης, όπως έγραψα στην αρχή, “κτυπήθηκε” από την ίδια την φύση .. 

Ίσως αυτό το κτύπημα, να αποτελέσει ένα καθοριστικό “λάκτισμα” για την επιτάχυνση της έρευνας που αφορά τους φονικούς σεισμούς…