Ψαρεύοντας την αλήθεια σε θολά νερα

Η ελλιπής πληροφόρηση, δηλαδή η επιλεκτική παρουσίαση των γεγονότων είτε από αδυναμία συγκέντρωσης όλων των στοιχείων είτε από κάθε είδους σκοπιμότητα, πρακτικά έχει το ίδιο αποτέλεσμα με το απόλυτο ψέμα, δηλαδή την παραπληροφόρηση. Σήμερα, με την εκρηκτική διάδοση των τεχνολογικών μέσων στον τομέα της ενημέρωσης, αυτό αποκτά τεράστια σημασία, αφού η κακή ενημέρωση μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα. Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα κακής ενημέρωσης στο διεθνές πεδίο... Στρεβλή παρουσίαση της πραγματικότητας σχετικά με καθεστώτα, πολεμικές επιχειρήσεις, εμφυλίους πολέμους, εκλογικές αναμετρήσεις... Πρόσφατο παράδειγμα, η εκατόμβη των θυμάτων από τη χρήση χημικών αερίων στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, που αφορούσε στους υπαίτιους της θηριωδίας αυτής. Η καλή ενημέρωση αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία σε περιόδους κοινωνικής, οικονομικής ή πολιτικής αστάθειας, αφού μια ελλιπής ή κακή ενημέρωση των πολιτών μπορεί να επιδεινώσει τα αντικειμενικά προβλήματα και να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, πολλές φορές μη αναστρέψιμες.

Στην πατρίδα μας οι επισημάνσεις αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία. Σε μια κοινωνία που κινείται στο όριο της συνοχής της και πέρα από το όριό της όσον αφορά στην οικονομική επιβίωση της πλειοψηφίας των πολιτών, η σωστή ενημέρωση, κατά την άποψή μου, αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα σταθερότητας και βασικό μοχλό εξόδου από την κρίση. Η παρουσίαση των γεγονότων θα πρέπει να γίνεται με προσήλωση πάντα στην αλήθεια, έπειτα από πλήρη διερεύνηση και αποφεύγοντας δυσνόητες ορολογίες, ιδίως σε οικονομικά θέματα, που δεν γίνονται αντιληπτές από όλους τους πολίτες. Βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζει κανείς ότι η πλήρης απογύμνωση των ειδήσεων και των γεγονότων από το δημοσιογραφικό σχόλιο, ή ακόμα και από τη δημοσιογραφική τοποθέτηση, καθιστά την είδηση ανιαρή και πολλές φορές τόσο άχρωμη ώστε να αδυνατεί να υπηρετήσει τελικά την ενημέρωση. Αυτό όμως το γεγονός σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αλλοιώνει την αντικειμενική πραγματικότητα. Γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η αλήθεια είναι μία...

Τη μοναδική αυτή αλήθεια τα μέσα ενημέρωσης θα πρέπει να την αναζητούν σε καθαρά μόνο νερά... Γιατί εκεί μόνο υπάρχει και εκεί συντηρείται.

Το ψάρεμα σε θολά νερά έχει τον υπαρκτό κίνδυνο να ψαρέψει κανείς αμφιβόλου ποιότητος αλιεύματα. Ή, ακόμα χειρότερα, να ψαρέψει απόβλητα που ρυπαίνουν το περιβάλλον... Αλλά ακόμα πιο επικίνδυνο είναι το ψάρεμα σε κίτρινα και λασπώδη νερά! Οπως στους ποταμούς της Λατινικής Αμερικής... Εκεί υπάρχει ο κίνδυνος να ψαρέψει κανείς σαρκοβόρα υδρόβια όπως οι κροκόδειλοι και να κινδυνεύσει και ο ίδιος ο ψαράς να καταφαγωθεί...

Στο Αιγαίο Πέλαγος όμως του Ομήρου και του Ελύτη υπάρχουν μόνο καθαρά κρυστάλλινα νερά και σ’ αυτά ζουν και ψαρεύουν οι Ελληνες από την προϊστορία... Και στην πατρίδα όπου η αθάνατη ελληνική φιλοσοφία αναζήτησε με πάθος την αλήθεια δεν πρέπει να έχει θέση στην ενημέρωση η μισή αλήθεια ή, ακόμα χειρότερα, το ψέμα.

Ειδικά σήμερα που ο ταλαιπωρημένος λαός μας πρέπει να είναι ενωμένος, μάχιμος και αισιόδοξος!   

*Ο κ. Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι καθηγητής  Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών