Το γέλιο

Αλλά το ερώτημα είναι εάν προκύπτουν οφέλη από το γέλιο στην ανθρώπινη υγεία, και, αν ναι, ποια είναι αυτά. 
Ο λαός λέει ότι το γέλιο μεγαλώνει τη ζωή. Αυτό το γνωμικό, αν και δεν έχει ακόμα αποδειχτεί επιστημονικά, έχει πυροδοτήσει πολλές έρευνες στην ιατρική επιστήμη. Περισσότερα στοιχεία έχουμε για το αντίθετο του γέλιου και της ψυχικής ευφορίας. Οτι δηλαδή η κακή ψυχολογική κατάσταση και η κατάθλιψη αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες για εκδήλωση στεφανιαίας νόσου. Ηδη από τη δεκαετία του ’80 περιγράφηκε ότι η εκδήλωση στεφανιαίας νόσου έχει σχέση με την ανθρώπινη συμπεριφορά. Ειδικότερα, παρατηρήθηκε ότι άτομα που εκδηλώνουν θυμό, έχουν ψυχολογική ένταση, συναισθηματική μεταβλητότητα και υπέρμετρα υψηλές ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες έχουν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο σε σύγκριση με άτομα με αντίθετη συμπεριφορά. Στον κατάλογο των ψυχολογικών χαρακτηριστικών που επιδρούν δυσμενώς στην καρδιαγγειακή λειτουργία περιλαμβάνονται επίσης το στρες στον χώρο της δουλειάς, η χαμηλή κοινωνική και οικονομική κατάσταση, η χρόνια ψυχολογική φόρτιση και το αίσθημα απόγνωσης. 

Φαίνεται μάλιστα ότι οι δυσμενείς αυτοί ψυχολογικοί παράγοντες είναι πολύ ισχυροί αφού, σύμφωνα με μια μεγάλη επιστημονική επιδημιολογική μελέτη, ποσοστό μέχρι και 30% του κινδύνου για εκδήλωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου μπορεί να αποδοθεί στους παράγοντες αυτούς. 

Οι ψυχολογικοί αυτοί παράγοντες οδηγούν σε διαταραχή της ισορροπίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος και ειδικότερα σε υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού, υπερέκκριση αδρεναλίνης και κορτιζόνης και αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη. Επιπλέον η επαναλαμβανόμενη έκθεση στο στρες προκαλεί δυσλειτουργία των αρτηριών και της ικανότητάς τους να διαστέλλονται, ενώ παράλληλα αυξάνεται η παραγωγή τοξικών ουσιών. 
Πώς όμως αντιδρά ο οργανισμός όταν έχουμε εύθυμη διάθεση και όταν γελάμε; 
Το ερώτημα είναι αν κάνει καλό το γέλιο στην καρδιά και τις αρτηρίες. 

Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι με το γέλιο βελτιώνεται η κυκλοφορία του αίματος σε βαθμό συγκρίσιμο με την αερόβια άσκηση. Η διάμετρος των αρτηριών μεγαλώνει και η ευεργετική αυτή επίδραση παρατηρείται άμεσα και διαρκεί μέχρι και μία ώρα μετά. 

Σε μελέτη που κάναμε στην Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική παρατηρήθηκε ότι σε άτομα που παρακολουθούσαν σύντομο απόσπασμα κωμικής ταινίας που προκαλούσε γέλιο η ελαστικότητα της αορτής (της μεγαλύτερης αρτηρίας του σώματος) βελτιωνόταν και οι δυσμενείς δείκτες φλεγμονής που ανιχνεύονταν στο αίμα βρίσκονταν σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με άτομα που δεν υποβλήθηκαν σε αυτή τη διαδικασία γέλιου. 

Αλλά πώς μπορούμε να μεταφέρουμε τις ευνοϊκές για την υγεία παρατηρήσεις στην καθημερινότητα; Ειδικότερα κάτω από τις δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που βιώνει η χώρα μας, δεν είναι εύκολο να προτρέπεις τον άνεργο νέο, τον χαμηλόμισθο και τον χαμηλοσυνταξιούχο ή αυτόν που αισθάνεται τον κίνδυνο της απώλειας της εργασίας του να μην έχει άγχος, να ελαττώσει το στρες και να γελάει! Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και στις παρούσες δυσμενείς συνθήκες θα μπορούσαν να υπάρχουν περισσότερες στιγμές γέλιου την ημέρα, όπως η παρακολούθηση μιας κωμικής ταινίας και περισσότερες ευχάριστες στιγμές με φίλους, που μπορούν να θωρακίσουν την υγεία μας και ειδικότερα την καρδιαγγειακή υγεία.

Γιατί αν στην οικονομική δυσπραγία προστεθεί και η στεφανιαία νόσος, η κατάσταση θα είναι πολύ χειρότερη! Πάντως πιστεύουμε ότι δεν είναι μακριά ο χρόνος που το γέλιο θα θεωρείται ένα από τα βασικά καθημερινά στοιχεία ενός υγιεινού τρόπου ζωής όπως είναι η σωστή διατροφή και η άσκηση.