F1: Η ώρα των crash test!

Οι ομάδες μετρούν αντίστροφα το χρόνο μέχρι τις πρώτες δοκιμές εξέλιξης το Φεβρουάριο και υποχρεούνται έως τότε να περάσουν τα σασί του από crash test. Η ειδική δοκιμασία που γίνεται υπό την επίβλεψη εξειδικευμένου προσωπικού της FIA, είναι επιβεβλημένη προτού τα μονοθέσια πατήσουν για πρώτη φορά πίστα όχι για να συμμετέχουν σε αγώνα αλλά σε δοκιμές εξέλιξης. Η δοκιμή περιλαμβάνει τεστ πρόσκρουσης, τεστ ανατροπής και επιβολή στατικού φορτίου. Ο χώρος που γίνονται οι δοκιμές, παρουσία εξειδικευμένου αντιπροσώπου της FIA είναι πιστοποιημένος (Cranfield Impact Centre).

Οι ομάδες για να είναι τα σασί τους ικανά να περάσουν στις δοκιμές χρησιμοποιούν εξειδικευμένο λογισμικό. Μέσω αυτού βελτιστοποιούν τη μορφοποίηση των επιπέδων του άνθρακα και της κυψελοειδούς δομής ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του crash test. Πρόκειται για μια διαδικασία που ενέχει συνεχή εξέλιξη με τις δομές να γίνονται ολοένα και ελαφρύτερες αλλά ταυτόχρονα πιο αποδοτικές στις συγκρούσεις. Φέτος οι αλλαγές στους κανονισμούς έχουν ως αποτέλεσμα την αλλαγή στη μορφή του σχήματος, στη μύτη του μονοθεσίου που είναι πιο χαμηλά, στα πλαϊνά αλλά και στην οπίσθια δομή. Το ρύγχος του μονοθεσίου φέτος θα είναι πιο χαμηλά και για αεροδυναμικούς λόγους πιο μυτερό. Η μείωση της εμπρόσθιας μετωπικής επιφάνειας επαφής δυσκολεύει την κατάσταση στο crash test. Δεν είναι εύκολο να πετύχεις την επιθυμητή απορρόφηση ενέργεια με πιο ελαφριά δομή.
Στα πλαϊνά και πίσω τώρα τώρα οι ανάγκες για αναπνοή και ψύξη των υβριδικών υπερτροφοδοτούμενων κινητήρων αλλάζουν το σχήμα οπότε τα τεστ δεν είναι τυπική διαδικασία.

Τα crash test είναι δυναμικές διαδικασίες όπου το σασί κινείται πάνω σε ράγες με συγκεκριμένη ταχύτητα. Μέσα στο σασί βρίσκεται μια ειδικά σχεδιασμένη κούκλα, ‘crash dummy’ γεμάτη αισθητήρες. Ειδικά καλώδια επιταχύνουν το σασί και η σύγκρουση γίνεται με 60 km/h ταχύτητα εντυπωσιακά χαμηλή για δεδομένα της F1. Πρόκειται όμως για καθαρά ανελαστική σύγκρουση με σταθερό σημείο που δεν παραμορφώνεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα όπου η σύγκρουση είναι συνήθως ημιελαστική. Μετρώντας την πρόσκρουση καταγράφονται αρκετές φάσεις με μέση τιμή επιβράδυνσης τα 40g. Κατά τη διάρκεια αυτή το βάρος του ανδρείκελου αγγίζει λόγω ορμής τους 6 τόνους. Επίσης υπάρχει και πλαγιομετωπική σύγκρουση στην οποία το σασί αντί για ρύγχος φορά ένα αλουμινένιο πλαίσιο. Η σύγκρουση γίνεται πάνω σε τέσσερις σωλήνες διαφορετικού μήκους. Στο σασί ασκείται δύναμη
360kN και αυτό δεν πρέπει να υποστεί ζημιά, όπως και οι βάσεις των ζωνών ασφαλείας.
Τα τεστ πρόσκρουσης για την οπίσθια δομή και την κολώνα του τιμονιού μπορούν να γίνουν χωρίς να καταπονείται ολόκληρο το σασί.

Πέραν τούτου υπάρχουν και τα στατικά φορτία. Στο ρολ μπαρ πάνω από το κεφάλι του οδηγού ασκείται φορτίο 9 τόνων και το βέλος παραμόρφωσης δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 25mm. Συγκεκριμένες φορτίσεις με προκαθορισμένο φορτίου ασκούνται στα πλαϊνά του κόκπιτ, στο τεπόζιτο, στο πάτωμα και στις ζάντες όπως και σε όλα τα μέρη που μπορεί να εμπλακούν σε σύγκρουση.

Ήδη δυο από τις 11 ομάδες οι Sauber και Caterham έχουν περάσει μ’ επιτυχία τα crash test του 2014. Στο βίντεο μπορείτε να δείτε την προσπάθεια της Caterham.