Ημερολόγιο αθωότητας

Κάπως έτσι, με τα παρακάτω λόγια και τη βαθιά φωνή του Γιώργου Γεωγλερή, τελείωσε μία παράσταση η οποία για ακόμη μια φορά με συγκίνησε πολύ και νομίζω πως πάντα θα με συγκινεί: «Η ιστορία δεν μπορεί να γράφεται με βάση μόνο τα επίσημα στοιχεία. Αν θέλουμε οι επόμενες γενιές να καταλάβουν τι έχουμε υποφέρει όλα αυτά τα χρόνια, χρειαζόμαστε απλά, καθημερινά δείγματα γραφής. Γράμματα από ανθρώπους που βρίσκονται σε καταναγκαστική εργασία στη Γερμανία. Ενα ημερολόγιο».

Με βάση αυτή τη λογική, το «Ημερολόγιο της Αννας Φρανκ» συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πολυδιαβασμένα βιβλία του κόσμου. Μια ιστορία που δεν δημιουργήθηκε μέσα από την ανάγκη για ιστοριογραφία. Ή τουλάχιστον όχι με την κλασική έννοια του όρου. Η αφήγηση μιας καθημερινότητας η οποία μέσα στην τόση μαυρίλα της κατάφερε να μεταλαμπαδεύσει μέσα από πολλές μεταφράσεις, άπειρες θεατρικές παραστάσεις και διαφορετικές αναλύσεις, το μήνυμα πως «οι άνθρωποι έχουν καλοσύνη στο βάθος της ψυχής τους».

Οι διηγήσεις της πασίγνωστης πια έφηβης Γερμανοεβραίας από τη Φρανκφούρτη παίρνουν για ακόμη μια χρονιά πνοή μέσα από ένα ολοκαίνουργιο καστ και τη σκηνοθετική ματιά του Αλέξανδρου Κοέν, ο οποίος πέρα από το όνομα και την πείρα φαίνεται να έχει την τόλμη να καλέσει νέους ηθοποιούς, να συνεργαστεί μαζί τους και να καταφέρει να μας χαρίσει μία πρεμιέρα η οποία στάθηκε κάτι παραπάνω από αντάξια του ονόματος και της ιστορίας του έργου.

Η νεαρή Σταυρούλα Μάρκα ντύθηκε με όλη την αγνότητα που απαιτούσε η περίσταση και μετατράπηκε σε μία νεαρή έφηβη που γέλασε με όλη την αλήθεια του γέλιου της Αννας, τραγούδησε με όλη την ξεγνοιασιά του δεκατετράχρονου αυτού κοριτσιού και κατάφερε να περάσει με έναν μοναδικό τρόπο όλες τις στιγμές της απελπισίας, της αδυναμίας, αλλά και της απόγνωσης που προκαλεί ο διωγμός. Η χημεία της με τον Γιάννη Νταλιάνη εμφανής, αλλά και πολύ σημαντική για το κλίμα ζεστασιάς και οικειότητας που κατάφερε να δημιουργήσει η παράσταση. Ο πιο στενός οικογενειακός δεσμός της πλοκής, η σχέση πατέρα-κόρης δόθηκε με τον πιο επιτυχημένο τρόπο. Από την άλλη πλευρά, η ερμηνευτική ένταση του Χρήστου Σώζου σαν τον πιο ανίκανο να διαχειριστεί την κατάσταση, έναν σχεδόν υστερικό βαν Ντάαν, η ψυχρή και πάντα ντελικάτη παρουσία της Κερασίας Σαμαρά, οι διακριτικές εκρήξεις της (μόλις) αποφοίτου του Εθνικού Θεάτρου Μαρίας Μοσχούρη, αλλά και η γενικότερη σκηνοθετική προσέγγιση με το video wall να αποτυπώνει τη φρίκη του κυνηγητού των Εβραίων σε μια συλλογή φρικαλέων φωτογραφιών και βίντεο-πορτραίτων, ανέβασαν την ένταση δημιουργώντας παράλληλα μια όμορφη κινηματογραφικότητα.

Δυστυχώς, στην Αθήνα του 2014 είναι πολύ εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί αυτό το έργο είναι πιο διαχρονικό από ποτέ. Μακάρι να χρειαζόταν περαιτέρω επεξήγηση ο λόγος, αλλά δεν χρειάζεται. Μία παράσταση κλασική, μέσα από τη ματιά μιας ομάδας ανθρώπων που έχουν αποδείξει ότι σέβονται την τέχνη του θεάτρου και του λόγου και την αγγίζουν με τόση τρυφερότητα, όσα χρόνια και αν περάσουν. Μία πρεμιέρα που χάρισε σκέψη, παρουσίασε νέα πρόσωπα και δημιούργησε προσδοκίες για έναν πολλά υποσχόμενο καλλιτεχνικό χειμώνα.