Τρεις Γερμανοί καλωσορίζουν τους πρόσφυγες

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη εισροή προσφύγων από την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και αλλού για να καταφέρουν να μείνουν απλά ζωντανοί. Πολλοί είναι αυτοί που δεν θα τα καταφέρουν μέχρι το τέλος της διαδρομής, καθώς ο θάνατος από τον οποίο τρέχουν να ξεφύγουν θα τους προλάβει στο ταξίδι που κάνουν συνήθως υπό άθλιες και επισφαλείς συνθήκες. Και όταν φτάσουν στην Ευρώπη, αρκετοί ντόπιοι τους βλέπουν με μισό μάτι.

Υπάρχουν όμως και πολίτες που κατανοούν τη δύσκολη θέση των προσφύγων. Έτσι, το σύνθημα «Πρόσφυγες καλώς ήλθατε» (“Refugees Welcome”) έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το είδαμε σε πανό των οπαδών του Ηρακλή (συνοδευόμενο από μία όχι τόσο κολακευτική παρότρυνση για τους τουρίστες). Δεσπόζει σε μπάνερ σε μία διαδήλωση υπέρ των προσφύγων που προσέλκυσε 20 χιλιάδες άτομα στη Βιέννη την περασμένη Δευτέρα 31 Σεπτεμβρίου, μαζί με το σύνθημα «Δεν θέλω η Ευρώπη να μετατραπεί σε ομαδικό τάφο». Το προσέξαμε και στα γερμανικά γήπεδα, με την Μπορούσια Ντόρτμουντ να προσκαλεί 220 πρόσφυγες να παρακολουθήσουν τον αγώνα της ομάδας με την Οντ Μπάλκλουμπ για το Europa League. Έγινε ο τίτλος του ψηφίσματος της βρετανικής εφημερίδας Independent για να πείσει την κυβέρνηση Κάμερον να αποδεχτεί περισσότερους πρόσφυγες. Και είναι και ο τίτλος μίας γερμανικής ιστοσελίδας που φιλοδοξεί να βρει στέγη σε πρόσφυγες με τη μέθοδο της συγκατοίκησης.


Οι οπαδοί της Ντόρτμουντ καλωσορίζουν τους πρόσφυγες

To Refugees Welcome (Flüchtlinge Willkommen) δημιουργήθηκε στο Βερολίνο από τη Μαράικε Γκάιλινγκ, τον φίλο και συγκάτοικό της Γιόνας Κακόσκε και την Γκόλντε Εμπντινγκ. Και οι τρεις τους (κοντά στην ηλικία των 30) έχουν αναπτύξει ήδη κοινωνικό έργο. Για παράδειγμα, η Μαράικε συμμετείχε σε πρωτοβουλίες για τη διδασκαλία γερμανικών σε μετανάστες που βρίσκονται στο Βερολίνο χωρίς άδεια.


Μαράικε Γκάιλινγκ (Φωτογραφία: Ζαν Πολ Παστόρ Γκουζμάν)

Σκοπός της νέας ιστοσελίδας είναι να αντιστοιχίσει ελεύθερα δωμάτια σε διαμερίσματα με πρόσφυγες που έχουν καταφτάσει στην ίδια πόλη. Η διαδικασία είναι απλούστατη. Ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης/ενοικιαστής διαμερίσματος επισκέπτεται το site και καταχωρεί το ακίνητό του. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια μίας ΜΚΟ που θα κάνει την αντιστοίχιση, το Refugees Welcome φέρνει σε επαφή τον ιδιοκτήτη με τον πρόσφυγα που ταιριάζει στο προφίλ του. Αν τα βρουν μεταξύ τους, τότε ο πρόσφυγας μετακομίζει στο νέο του σπίτι.


Γκόλντε Εμπντινγκ (Φωτογραφία: Ζαν Πολ Παστόρ Γκουζμάν)

Η χρηματοδότηση του ενοικίου γίνεται είτε από μικροδωρητές που προσεγγίζονται με τη βοήθεια της ιστοσελίδας είτε μέσω μίας πλατφόρμας crowdfunding είτε από το ίδιο το κράτος, ανάλογα με τις νομικές προβλέψεις του κάθε κρατιδίου - στην περίπτωση της Γερμανίας. Το Βερολίνο, για παράδειγμα, όπως και ορισμένα ακόμα κρατίδια, παρέχουν υπό όρους ενίσχυση στους πρόσφυγες για τη στέγασή τους.

Το μέγεθος της πρωτοβουλίας ωχριά μπροστά στο αντίστοιχο του προσφυγικού ζητήματος. Προς το παρόν, 134 πρόσφυγες έχουν εγκατασταθεί σε διαμερίσματα που έχουν καταχωρηθεί. Από αυτούς, 82 έχουν μετακομίσει σε σπίτια στη Γερμανία (από το Αμβούργο και το Βερολίνο έως τη Φρανκφούρτη και το Μόναχο) και 52 σε σπίτια στην Αυστρία, μέσω της συγγενικής ιστοσελίδας Refugees Welcome Austria που ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο. Την ίδια στιγμή, μόνο η Γερμανία αναμένεται να δεχτεί φέτος 800.000 πρόσφυγες, τέσσερις φορές περισσότερους σε σύγκριση με πέρυσι και περισσότερους από τους διπλάσιους σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις στις αρχές της χρονιάς (300.000). Ωστόσο, το σημαντικό είναι ότι έχει δημιουργηθεί δυναμική, σε σημείο που υπάρχουν άτομα που θέλουν να αναπτύξουν παρόμοιες υπηρεσίες και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Πορτογαλία, η Βρετανία και η Ελλάδα.


Γιόνας Κακόσκε (Φωτογραφία: Ζαν Πολ Παστόρ Γκουζμάν)

Οι ιδρυτές δημιούργησαν αυτή την ιστοσελίδα γιατί ήταν εναντίον της «ιδρυματοποίησης» των προσφύγων. «Δεν μας αρέσει η ιδέα να βάζουμε τους ανθρώπους μέσα σε ένα μέρος όπου ζουν πολλοί μαζί», είπε η 28χρονη Μαράικε στη Σοράγια Νέλσον του αμερικανικού National Public Radio. Από την πλευρά του, ο 31χρονος Γιόνας επεσήμανε: «Πολλοί από αυτούς που αναζητούν άσυλο πρέπει να μείνουν εδώ για χρόνια, μένοντας αδρανείς, καθώς δεν τους επιτρέπεται να κάνουν τίποτα [...] μετά από χρόνια σε αυτή την κατάσταση παθαίνεις κατάθλιψη».

Οι δυο τους φιλοξενούν από τον περασμένο Δεκέμβριο τον 39χρονο Μπακαρί από το Μάλι, τον οποίο βοηθούν να μάθει γερμανικά ενώ περιμένει να εγκριθεί η άδεια εργασίας του. Ευδιάκριτο προφίλ για τους ιδιοκτήτες που έχουν προθυμοποιηθεί να μοιραστούν τη στέγη τους δεν υπάρχει. Οι ηλικίες κυμαίνονται από 21 έως 65 ετών. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν σύμβουλοι δημόσιων σχέσεων, ξυλουργοί και πολλοί φοιτητές, ενώ περισσότεροι από αυτούς μένουν στο σπίτι τους με άλλον συγκάτοικο, ενώ δεν λείπουν και τα παντρεμένα ζευγάρια και οι μονογονεϊκές οικογένειες.


Ο Μπακαρί μαζί με τους συγκάτοικούς του

Όσο για τα οφέλη της πολυπολιτισμικής συγκατοίκησης; Σύμφωνα με τα μέλη της πρωτοβουλίας, υπάρχουν αρκετά και για τις δύο πλευρές. Από τη μία μεριά, οι πρόσφυγες μπορούν να μείνουν σε ένα κανονικό σπίτι, να μάθουν ταχύτερα και καλύτερα τη γλώσσα και να προσαρμοστούν ευκολότερα στο νέο περιβάλλον. Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες έχουν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για μία διαφορετική κουλτούρα και να βοηθήσουν έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Άσε που μπορούν να μοιραστούν και τις δουλειές του σπιτιού. Με αυτό τον τρόπο, όπως λέει και ο Γιόνας για τη δική του περίπτωση, πότε πριν το σπίτι δεν ήταν πιο καθαρό.