Γκιακ. Η ομώνυμη συλλογή διηγημάτων του Δημοσθένη Παπαμάρκου παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη σκηνή, μέχρι τις 28 Ιουνίου, στο θέατρο Skrow. «Αμέσως διαπίστωσα από τις πρώτες γραμμές ότι θα μπορούσε να μιλήσει κατευθείαν στο θυμικό των εν δυνάμει θεατών και ότι αυτός ο λόγος θα είχε τρομερό ενδιαφέρον να αρθρωθεί "δημοσίως"», μου λέει ο Θανάσης Δόβρης σχετικά με την επιλογή του να μεταφέρει το βιβλίο στη σκηνή.
Το παρελθόν, το παρόν, η μνήμη, η ενοχή, το ιστορικό τραύμα, μία κόλαση εξομολογήσεων… Οι τέσσερις ηθοποιοί –Εύη Σαουλίδου, Στέλιος Ιακωβίδης, Γρηγόρης Ποιμενίδης, Σωτήρης Τσακομίδης– μέσα σ’ έναν σκηνικό χώρο γεμάτο κόκκαλα διχάζονται ανάμεσα σε μία πρωτοφανή τρυφερότητα και μία φρικαλέα βία.
«Πώς αυτό γίνεται θέατρο;» ρωτάω τον Θανάση. «Όλα γίνονται θέατρο. Ακόμα κι ένας τηλεφωνικός κατάλογος. Η ουσία είναι ότι ακόμα και στην παρουσίαση του τηλεφωνικού καταλόγου θα πρέπει να υπάρχει κοσμογονική ανάγκη και καθαρός στόχος και φυσικά μαγεία. Αν υπάρχουν όλα αυτά, όλα στέκουν γιατί η φαντασία της παράστασης και των θεατών ενεργοποιείται στον ύψιστο βαθμό και τότε όλα είναι πιθανά. Αρκεί και εμείς και οι θεατές να σταματήσουμε να κοιτάμε για λίγο το iphone», παρατηρεί.
Όπως διαβάζω άλλωστε στο δελτίο τύπου, το «Γκιακ» δεν επιθυμεί να είναι παράσταση, αλλά μία ευκαιρία διαπραγμάτευσης τόσο με την ιστορική βία όσο και με τη βία μέσα μας. «H βία είναι δομικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. O πόλεμος μέσα στον άνθρωπο για να την περιορίσει ή να την εξαλείψει είναι όλη η ιστορία της ανθρωπότητας και του παγκόσμιου πολιτισμού. Αυτή η πάλη υφίσταται ακόμα. Ο Χίτλερ επένδυσε σ’ αυτή. Το χρήμα επενδύει σ’ αυτή. Και προς στιγμήν δικαιώνονται. Δυστυχώς, αναμένεται το αντίπαλο δέος», σχολιάζει ο Θανάσης.
Και ο πολιτισμός; Ποια είναι η επίδρασή του πάνω στη βία; «Ο πολιτισμός μαλακώνει τον πόνο απ’ όλη αυτή την πάλη. Ηρεμεί τις πληγές, προφητεύει και στην ύψιστη μορφή του εμπνέει τους ανθρώπους για την περιβόητη θυσία, την απόλυτη αγάπη. Το μόνο γιατρικό», μου απαντά. Ας αφεθούμε λοιπόν να βιώσουμε την εμπειρία του «Γκιακ» και να αναμετρηθούμε με τη βία μέσα μας. Άλλωστε, όπως αναφέρεται και στο βιβλίο: «Αυτό πάει να πει να είσαι σιβιλάιζντ. Να πατάς στα σκατά με αψηλό τακούνι».
