Άγιος Χαράλαμπος Πρεβέζης

Οι χειμώνες στην Πρέβεζα είναι γλυκοί. Αν και τις περισσότερες ημέρες βρέχει, όταν βγει ο ήλιος, σου δίνει την εντύπωση μιας εσφαλμένης Άνοιξης. Τέτοιες μέρες λοιπόν, ηλιόλουστες, οι κάτοικοι της πόλης κανονίζουν να βγουν για βόλτα στην παραλία, δίνοντας ως σημείο συνάντησης είτε τα δικαστήρια, είτε το ρολόι στην αγορά, το οποίο αγέρωχο, στέκει ανάμεσα στα πολύχρωμα νεοκλασικά, εδώ και αιώνες τώρα.



Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Σεραφείμ Ξενόπουλου χτίστηκε πάνω στα ερείπια ενός παλιότερου ναού που βρίσκονταν εκεί, εν έτει 1715. Η εκκλησία είναι μονόκλιτη Βασιλική, και φημίζεται για το ξυλόγλυπτο και επίχρυσο τέμπλο της, που είναι έργο καλλιτεχνικό, ανεκτίμητης αξίας, και υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε το 1827-1828. Το τέμπλο αυτό αποτελεί δημιούργημα Ηπειρωτών σκαλιστών-τεχνιτών, οι οποίοι δούλευαν με πίστη και υπομονή για πολλά χρόνια μέχρι να το τελειοποιήσουν. Χάρη σ' αυτό το εξαίρετο κατασκεύασμα, που συμβολίζει την άμπελο και περιλαμβάνει πολλές παραστάσεις από την Αγία Γραφή, καθώς κι από όλες τις φάσεις κατασκευής του ναού, ιδιαίτερα της εσωτερικής διακόσμησης, ο ναός έχει χαρακτηριστεί νεοκλασικό διατηρητέο μνημείο.

Ο Άγιος Χαράλαμπος ήταν ανέκαθεν Μητροπολιτικός Ναός. Από το 1854 όμως, και εξής, είναι πολιούχος και προστάτης της πόλης, διότι θεράπευσε τους Πρεβεζάνους από την πανώλη, που εκείνα τα χρόνια αποδεκάτισε τον πληθυσμό. Μπροστά σ' αυτή τη μεγάλη για τους ανθρώπους δοκιμασία, η εκκλησιαστική ηγεσία της πόλης μετέβη στα Μετέωρα, και συγκεκριμένα στη γυναικεία Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου. Εκεί φυλασσόταν η Τίμια Κάρα του Αγίου Χαραλάμπους, την οποία οι ιερείς μετέφεραν στην Πρέβεζα, στον ομώνυμο ναό. Εκεί, τέθηκε σε προσκύνημα, όπου όλοι οι κάτοικοι με ευλάβεια, πίστη και δάκρυα στα μάτια, παρακαλούσαν τον Άγιο να εξαφανίσει την πανούκλα που τους βασάνιζε. Στη συνέχεια έγινε αγρυπνία και τα ξημερώματα πραγματοποιήθηκε λιτανεία σε όλη την πόλη. Και οι παρακλήσεις των πιστών, σύμφωνα με την παράδοση, δεν άφησαν ασυγκίνητο τον Άγιο Χαράλαμπο, ο οποίος επενέβη άμεσα, και με ένα θαύμα σταμάτησε την πανώλη. Το θαύμα αυτό το παραδέχτηκαν και οι Τούρκοι, οι οποίοι είπαν: «Να ο Θεός της αλήθειας […] ο Θεός των Ραγιάδων είναι ζωντανός». Έκτοτε, ο λαός της Πρέβεζας, κήρυξε τον Άγιο προστάτη και πολιούχο της πόλης.



Δίπλα ακριβώς σ' αυτή την εκκλησία, που κουβαλάει μία μοναδική κληρονομιά και άπειρες συγκινητικές ιστορίες θαυμάτων, βρίσκεται ο Πύργος του Ρολογιού, επίσης κτίσμα του 18ου αιώνα, που αποτελεί ένα αληθινό στολίδι για την πόλη. Το ψηλό αυτό κωδωνοστάσιο είναι εξαίρετο δείγμα βενετικής αρχιτεκτονικής, και κατασκευάστηκε το 1752. Αρκετά χρόνια αργότερα προστέθηκε και το «καπέλο» στην κορυφή του καμπαναριού. Πάνω στον Πύργο υπάρχει και ένα ηλιακό ρολόι, που φέρει σκαλισμένη την εξής επιγραφή: «ΩΡΟΣΚΟΠΕΙΟΝ  ΚΤΙΣΜΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣΘΕΝΤΩΝ ΥΠΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΕΜΙΤΕΚΟΛΟΥ ΠΡΟΒΛΕΦΤΟΥ ΕΝ ΕΤΕΙ ΣΩΤΗΡΙΩ ΑΨΝΒ (1752)». Πριν από μερικές δεκαετίες, πριν υψωθούν οι πρώτες πολυκατοικίες στην Πρέβεζα, το καμπαναριό ήταν ορατό σ' όλη σχεδόν την πόλη. Έπειτα, με την αστικοποίηση και την αύξηση του πληθυσμού, αρκετά μνημεία καλύφθηκαν με τσιμέντο, ή γκρεμίστηκαν, σε μία προσπάθεια εύρεσης χώρου και θέας προς τη θάλασσα.



Παρ' όλα αυτά, το πλήρωμα του χρόνου και η ραγδαία ανάπτυξη δεν επηρέασαν το καμπαναριό του Αγίου Χαραλάμπους, και την γοητεία που αυτό φέρει. Περπατώντας μέσα στα στενά της παραλίας, που είναι γεμάτα με ψαροταβέρνες και κουτούκια, το ρολόι φαίνεται να αγναντεύει από ψηλά. Και ακόμη και εκεί που δεν φαίνεται, ακούγεται, διότι μέχρι και σήμερα οι καμπάνες χτυπούν ακούραστες και υποδεικνύουν στον κόσμο την ώρα. Πολλά μαγαζιά άνοιξαν, κάποια άλλα έκλεισαν, οι Πρεβεζάνοι άλλαξαν τρόπους και μέρη διασκέδασης, αλλά δεν άλλαξαν σημείο συνάντησης. Το ρολόι του Αγίου Χαραλάμπους βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, στο μέσο της παραλιακής ζώνης, και πάνω ακριβώς στην αγορά. Μα πάνω απ' όλα, βρίσκεται μέσα στις καρδιές των Πρεβεζάνων, που το 'χουν καμάρι τους.