Ο μονάκριβος γιος της Δέσποινας

O Νίκος Δαββέτας είναι ένα από τα παιδιά της Μεταπολίτευσης. Όπως και εγώ. Μεγαλώσαμε μαζί στην Καλλιθέα. Στους ίδιους δρόμους, στις ίδιες γειτονιές, στις ίδιες σχολικές αίθουσες, στα ίδια κομματικά γραφεία… Ο Νίκος, όμως, είχε μια μεγάλη αγάπη και μια διαρκή στράτευση: στη γραφή, στη λογοτεχνία. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα από τις σελίδες του περιοδικού «Διαγώνιος» το 1981 σε ηλικία 21 ετών. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει έξι ποιητικά βιβλία («Οι εραστές της Όστριας», «Λευκή φούγκα», «Η μυστική ταφή της Ελεονόρας Τίλσεν», «Τα μήλα της Εδέμ», «Το κίτρινο σκοτάδι του Βαν Γκογκ», «15 Οκτωβρίου 1960»), μια συλλογή διηγημάτων («Ιστορίες μιας ανάσας») και τέσσερα μυθιστορήματα («Το θήραμα», «Λευκή πετσέτα στο ρινγκ», «Η εβραία νύφη» και μόλις πρόσφατα, το τελευταίο του: «Ωστικό Κύμα», ο τίτλος του).

Το 2010 το βιβλίο του «Η εβραία νύφη» τιμήθηκε με το βραβείο μυθιστορήματος της Ακαδημίας Αθηνών και δυο χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε στην Ολλανδία σε μετάφραση του Hero Hokwerda. Επίσης, ποιήματα και διηγήματά του μεταφράστηκαν στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Το 2003 κυκλοφόρησε στη Βρετανία μια επιλογή του ποιητικού του έργου σε απόδοση Tomas Nairn. Έχει συνεργαστεί με τα περιοδικά “Partisan Review”, “Agenda”, “Waves”, “Modern Poetry in Translation”, “Erythia”, ενώ από το 1992 είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Με αφορμή το νέο του μυθιστόρημα, ζήτησα από τον Νίκο Δαββέτα να μου γράψει ένα μικρό σημείωμα. Ανταποκρίθηκε με προθυμία. Ο λόγος σε εκείνον: 

«Το μυθιστόρημά μου με τίτλο “Ωστικό Κύμα”, έχει ως αφορμή τον θάνατο ενός Έλληνα φοιτητή που σπουδάζει στο Λονδίνο από μια νέα βομβιστική επίθεση -φανατικών ισλαμιστών- στο μετρό της βρετανικής πρωτεύουσας. Η οικογένειά του στην Αθήνα καλείται να διαχειριστεί την αιφνίδια και αποτρόπαιη απώλεια, από τη μια μέρα στην άλλη, χωρίς να μπορεί να συνειδητοποιήσει τα αίτια της τραγωδίας. 

»Η μητέρα του θύματος (κεντρική ηρωίδα) αντιλαμβάνεται με την πάροδο του χρόνου ότι το ωστικό κύμα των εκρήξεων δεν έχει ισοπεδώσει μονάχα το παρόν της οικογένειας, μα και το παρελθόν της. Καθώς προσπαθεί να ανασυνθέσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του παιδιού της, έντρομη θα ανακαλύψει τις δικές της ευθύνες, του απόμακρου πατέρα, ακόμη και την κακή επιρροή του κοινωνικού περίγυρου στη διάρκεια της εφηβείας. Γυρίζοντας πίσω στο χρόνο, η μητέρα θα αναρωτηθεί γιατί ο κόσμος της και οι αξίες του δεν ήταν ο κόσμος και οι αξίες του μοναχογιού της. Στο τέλος της ιστορίας υπάρχει μια ανατροπή-έκπληξη, που βοηθά την ηρωίδα να επαναπροσδιορίσει τη θέση της και να συμφιλιωθεί με το αναπότρεπτο γεγονός.

»Παρά τις έντονες αναφορές στο φαινόμενο της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα του εξτρεμιστικού Ισλάμ, που βρίσκει πρόσφορο έδαφος να ριζώσει στις παρυφές των ευρωπαϊκών μητροπόλεων, η συγγραφική μου πρόθεση δεν ήταν να αναλύσω ή να μιλήσω διεξοδικά για γνωστά από τον Τύπο γεγονότα. Η λογοτεχνία δεν πρέπει να καταφεύγει εύκολα στην επικαιρότητα. Όταν ξεκίνησα να μιλώ μέσα από το ραγισμένο σώμα της ηρωίδας μου, περισσότερο αποσκοπούσα στο να φωτίσω τις βαθιές αλλαγές που συντελέστηκαν στο εσωτερικό της ελληνικής οικογένειας, από τα χρόνια της υλικής ευμάρειας έως αυτά της οικονομικής κρίσης, και την προσήλωση κάποιων γονιών σε ένα αποτυχημένο μοντέλο διαπαιδαγώγησης. Κι αυτό όμως δεν ξέρω αν το απέδωσα όπως θα ήθελα αρχικά. Οι λογοτεχνικοί ήρωες, μέσα σε ένα μυθιστόρημα, αποκτούν σιγά σιγά τη δική τους ζωή και οφείλεις να την ακολουθήσεις δίχως να τους προδώσεις».