Καθαγιασμένη τέχνη

Σπάνια τεχνουργήματα της εκκλησιαστικής αργυροχοΐας παρουσιάζονται στο κοινό -ορισμένα, μάλιστα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα-, στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης «Όταν η τέχνη γίνεται ιερή», την οποία οργανώνουν η Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων, ο Δήμος Ιωαννιτών και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) στο Μουσείο Αργυροτεχνίας, στα Ιωάννινα.

Η έκθεση, που θα εγκαινιαστεί την Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου στις 18:00, αποτελεί συνέχεια της έκθεσης «Η τέχνη του ασημιού των Ιωαννίνων», η οποία φιλοξενήθηκε στο Μουσείο «Νέα Ιερουσαλήμ» της Μόσχας, στο πλαίσιο του έτους Ελλάδας-Ρωσίας 2016. Από τα έργα που «ταξίδεψαν» στη Μόσχα, στο Μουσείο Αργυροτεχνίας έχουν επιλεγεί να παρουσιαστούν λαμπρά δείγματα της ηπειρώτικης εκκλησιαστικής τέχνης, οι εξαιρετικές λεπτομέρειες των οποίων ενέπνευσαν τη μουσειολογική προσέγγιση της νέας έκθεσης, που την επιμελήθηκε το ΠΙΟΠ.

Τα έργα της έκθεσης «Όταν η τέχνη γίνεται ιερή», που χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα έως σήμερα, προβάλλονται σε δύο επίπεδα, ώστε να ευνοούν πολλαπλές αναγνώσεις από το κοινό, ειδικό και μη. Η οριζόντια ανάπτυξη των ιερών κειμηλίων σε ενότητες που ξεκινούν από το «Εν αρχή ην ο Λόγος» και καταλήγουν στο «Φως ιλαρόν» παραπέμπει υπαινικτικά στην πορεία από τη Γέννηση στην Ανάσταση και την αιώνια ζωή. Παράλληλα, στο εσωτερικό κάθε ενότητας, και σε άμεσο διάλογο με τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου, γίνεται ειδική αναφορά στην εξέλιξη της ηπειρώτικης αργυροτεχνίας, στους επώνυμους τεχνίτες και τους μεγάλους δωρητές. Η έκθεση ολοκληρώνεται με αναφορά στη νεότερη και σύγχρονη παραγωγή.
Αξίζει να επισημανθεί πως μοναδικά εκθέματα, όπως το επιχρυσωμένο Ευαγγέλιο του Χριστόδουλου Πανταζή, το Ιερό Ποτήριο με την υπογραφή του Αναστάσιου Σουγδουρή ή ο ενυπόγραφος Σταυρός του Αθανάσιου Τζημούρη, παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό.

Τα αντικείμενα της έκθεσης προέρχονται από τις συλλογές της Ιεράς Μητρόπολης Ιωαννίνων, της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, καθώς και από τις ιδιωτικές συλλογές των αδελφών Βαρζώκα, Λεοντάρη Ζήδρου, Κωνσταντίνου Ιωαννίδη, Χρυσόστομου Καρυοφύλλη, Αλέξανδρου Τζομάκα, Ηλία Φαίδωνα, Ευάγγελου Χρήστου.

Ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος δήλωσε σχετικά με την έκθεση: «Η Αγία μας Εκκλησία, επιθυμώντας να πληροφορεί τον όλο άνθρωπο με τα πνευματικά μηνύματα της διδασκαλίας του Χριστού και θέλοντας να ενεργοποιήσει κάθε καλό στοιχείο του ανθρώπου προς δοξολογία του Θεού, να αναδείξει κάθε τάλαντό του με τρόπο που να οικοδομεί τον ίδιο και το περιβάλλον του, υπηρετώντας την έκφραση της πνευματικής ομορφιάς, διατηρώντας και εμπλουτίζοντας την ευκοσμία της δημιουργίας, συνέβαλε στην εκδήλωση και ανάπτυξη των ιερών τεχνών. Στα Ιωάννινα, μεταξύ αυτών των τεχνών, ξεχώρισε η ασημουργία, η οποία ιδιαιτέρως απετέλεσε και συνεχίζει να είναι μια έντεχνη δοξολογική έκφραση μέσα στη λειτουργία και τη ζωή της Εκκλησίας. Πρόκειται για έργα απαράμιλλης τέχνης ιερής, που κοσμούν Ιερούς Ναούς και λειτουργικά σκεύη, που μαρτυρούν μια σπουδαία έντεχνη αποτύπωση της λαϊκής ευσέβειας και υψηλές πνευματικές αναβάσεις, με άρτιες τεχνικές εκτελέσεις, που έκαναν και κάνουν τα Ιωάννινα ξακουστά και υπερήφανα σε όλο τον κόσμο!»

Ο Δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας επεσήμανε από την πλευρά του: «Από την πρώτη στιγμή ο Δήμος Ιωαννιτών, ανοιχτά και ξεκάθαρα, διατύπωσε τη θέση ότι το νέο Μουσείο Αργυροτεχνίας του ΠΙΟΠ αναβαθμίζει το πολιτιστικό προϊόν του τόπου και δημιουργεί μια ιδιαίτερη υπεραξία στον ποιοτικό τουριστικό προορισμό «Ιωάννινα». Με την παρούσα συνδιοργάνωση, η Δημοτική Αρχή στηρίζει έμπρακτα τη λειτουργία του Μουσείου και ταυτόχρονα αναδεικνύει, ακόμη μια φορά, τη στρατηγική πολιτική της επιλογή, ότι ο τόπος θα αναπτυχθεί μέσα από δημιουργικές συνεργασίες».

Τέλος, η πρόεδρος του ΠΙΟΠ Σοφία Στάικου δήλωσε σχετικά: «Τα Μουσεία του Δικτύου ΠΙΟΠ, με τις υποδομές που διαθέτουν και τη συσσωρευμένη γνώση που συγκεντρώνουν, μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη στήριξη των τοπικών κοινωνιών και της οικονομίας τους, να προσφέρουν κίνητρα για την ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού. Η έκθεση αυτή, που προβάλλει εκκλησιαστικά αντικείμενα μοναδικής τέχνης και τεχνικής, αποτελεί ολοκληρωμένο παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ τοπικών αρχών και ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Εύχομαι να αποτελέσει οδηγό για παρόμοιες δραστηριότητες σε όλη την επικράτεια».

Info
Μουσείο Αργυροτεχνίας
Ακρόπολη Ιτς Καλέ, Κάστρο Ιωαννίνων, 45 221 Ιωάννινα
Διάρκεια έκθεσης: 22 Δεκεμβρίου 2016-31 Μαρτίου 2017
Τ: 26510 64065