Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2017: Μία χρονιά εγκαινίων

Το 2016 ήταν ιδιαίτερα άστατο για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Η επεισοδιακή άφιξη και η -άρον άρον- αποχώρηση του Γιαν Φαμπρ, η ανάθεση στο παρά πέντε της καλλιτεχνικής διεύθυνσης στον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, ο οποίος είχε μπροστά του ασφυκτικές προθεσμίες για να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τον κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της χώρας, αλλά και η παραλίγο παραίτηση του τελευταίου κατά τον απολογισμό του τον προηγούμενο Νοέμβριο, έφεραν το Φεστιβάλ ανάμεσα στις κεντρικές ειδήσεις για τους λάθος λόγους. Έναν χρόνο μετά, ο κ. Θεοδωρόπουλος -με νέο ΔΣ στο πλευρό του και περισσότερο διαθέσιμο χρόνο- παρουσίασε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ για το 2017, φιλοδοξώντας να σηματοδοτήσει μία νέα αρχή για τον θεσμό.

Ο κ. Θεοδωρόπουλος έδωσε έμφαση σε δύο στοιχεία του Φεστιβάλ που κάνουν φέτος το ντεμπούτο τους. Πρώτον, εγκαινιάζεται το Λύκειο Επιδαύρου, «ένα πολύτιμο για όλους μας διεθνές θερινό σχολείο για το αρχαίο δράμα, το οποίο θα απευθύνεται σε σπουδαστές και σπουδάστριες δραματικών σχολών και νέους ηθοποιούς από όλο τον κόσμο», όπως αναφέρει ο ίδιος, για να προσθέσει: «Από την πρώτη μέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως καλλιτεχνικός διευθυντής έθεσα ως πρωταρχικό στόχο τη σύνδεση της καλλιτεχνικής διαδικασίας με την εκπαίδευση και τον διάλογο στον χώρο των παραστατικών τεχνών, και αυτόν ακριβώς τον στόχο υπηρετεί η ίδρυση του Λυκείου Επιδαύρου. Όχι μόνο γιατί έρχεται να καλύψει το κενό ενός διεθνούς κέντρου έρευνας πάνω στο αρχαίο δράμα στον τόπο που γεννήθηκε• ούτε μόνο γιατί η διεθνής αυτή συνάντηση ηθοποιών και δασκάλων θεάτρου, σκηνοθετών, μουσικών, χορογράφων, αλλά και θεατρολόγων, ανθρωπολόγων, μουσικολόγων μπορεί να οδηγήσει σε μια αναγκαία σήμερα ανανέωση της ματιάς πάνω στην αρχαία τραγωδία και κωμωδία• αλλά και επειδή μπορεί να οικοδομήσει μια νέα συνάντηση της παράδοσης με το σήμερα, του αρχαίου με τον σύγχρονο πολιτισμό».



Στόχος είναι το Λύκειο Επιδαύρου να καταστεί και μια πηγή πνευματικής και οικονομικής ανάπτυξης για ολόκληρη την περιοχή, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα των παραστάσεων που θα φιλοξενούνται στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και στη Μικρή Επίδαυρο. «Αυτό που συνδέει τις παραστάσεις των δύο αυτών αρχαίων θεάτρων με τα μαθήματα και τις άλλες εκδηλώσεις του Λυκείου είναι ότι θα έχουν κάθε χρόνο μια κοινή θεματική. 

»Φέτος, με το μεταναστευτικό πρόβλημα να δοκιμάζει την ταυτότητα της δυτικής κοινωνίας, η θεματική που διατρέχει το πρόγραμμα της Επιδαύρου, αλλά και του Λυκείου είναι “Η έλευση του ξένου”, όπως αποτυπώνεται σε κείμενα της αρχαιότητας, αλλά και όπως καθρεφτίζεται στον διάλογο ανάμεσα στο αρχαίο δράμα και το ιστορικό παρόν. Η ανησυχία εξάλλου για το μεταναστευτικό και την προσφυγική κρίση διαποτίζει με ποικίλους τρόπους το συνολικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ, καθώς προσφέρει ιδανική αφετηρία για να ξαναθέσουμε την έννοια των συνόρων και των ορίων: τόσο γεωγραφικών, πολιτισμικών, έμφυλων και φυλετικών, όσο και αισθητικών, ηθικών και ιδεολογικών», εξηγεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ. Τόσο από τις παραπάνω δηλώσεις, όσο και από τις διευκρινίσεις που έδωσε στη συνέχεια, προκύπτει ότι ο κ. Θεοδωρόπουλος προσεγγίζει με ενιαίο τρόπο τις παραστάσεις στα δύο θέατρα. 

Ο δεύτερος νέος πυλώνας είναι το «Άνοιγμα στην πόλη», το οποίο περιλαμβάνει δράσεις σε μη θεατρικούς χώρους, δραματουργίες site specific, ποιητικές και μουσικές παραστάσεις, αλλά και ακτιβιστικές παρεμβάσεις σε ευαίσθητες περιοχές της πόλης. «Είναι για μας μια σημαντική απάντηση στην εσωστρέφεια που τείνει να κατακλύσει τη δημόσια σφαίρα. Μια απάντηση στον φόβο απέναντι στο διαφορετικό, στη μονολιθικότητα, στις ρατσιστικές συμπεριφορές», σχολιάζει σχετικά ο κ. Θεοδωρόπουλος.



Το «Άνοιγμα στην πόλη» θα επεκταθεί σε γειτονιές τόσο της Αθήνας, όσο και του Πειραιά. Οι δράσεις, μάλιστα, στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας έχουν και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς θα πραγματοποιηθούν σε σημεία όπως οι κοινωνικές δομές του δήμου, η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, η Δημοτική Αγορά Πειραιά, η Τρούμπα, ακόμα και ταβέρνες της περιοχής.

Η έμφαση στους νέους δεν τελειώνει με τα εγκαίνια του Λυκείου Επιδαύρου. «Θέλουμε να
μπολιάσουμε το φετινό πρόγραμμα με την πληθωρική ενέργεια του νεανικού κοινού και όσο πιστεύουμε στη μοναδικότητα του καλλιτέχνη και στο φίλτρο της καλλιτεχνικής επιμέλειας, άλλο τόσο πιστεύουμε στη συλλογικότητα και στην αυτοδιαχείριση. Αυτός είναι ο λόγος που θεσμοθετούμε από φέτος μια προφεστιβαλική περίοδο στην Πειραιώς 260, από τις 22 έως τις 28 Μαΐου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα φιλοξενήσουμε δύο αυτοδιαχειριζόμενες πλατφόρμες: το δημοφιλές Βοb Festival, που προσφέρει βήμα πειραματισμού σε νεοσύστατες θεατρικές ομάδες, και την κουήρ πλατφόρμα Sound Acts, που περιλαμβάνει ένα σύνολο από περφόρμανς σχετικά με την έμφυλη, φυλετική και σωματική ταυτότητα», λέει ο κ. Θεοδωρόπουλος.



Από το νέο πρόγραμμα του Φεστιβάλ ξεχωρίζουν επίσης η χρήση του θεάτρου Ολύμπια, το οποίο για δύο μήνες θα φιλοξενήσει κατά βάση μουσικές εκδηλώσεις, η επανάληψη της τελευταίας παράστασης του Σπύρου Ευαγγελάτου, «Αμύντας», στο Ηρώδειο, καθώς και η συμμετοχή σε διεθνείς συμπαραγωγές καλλιτεχνών όπως ο Ρομέο Καστελλούτσι, ο Χόφες Σέχτερ, η Μαρλίν Μοντέιρο Φρέιτας, αλλά και ο Ευριπίδης Λασκαρίδης, η Κατερίνα Ανδρέου και οι blitz. Και επειδή η κατάσταση φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί (αν και ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις σίγουρα πια...), ο κ. Θεοδωρόπουλος μοιράστηκε και το concept βάσει του οποίου θα κινηθεί το Φεστιβάλ του χρόνου: «Πολιτεία και πολίτες στο αρχαίο δράμα».

Info
Δείτε αναλυτικά ολόκληρο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2017 στην ιστοσελίδα του.
Φωτογραφίες: Κική Παπαδοπούλου