Τέχνη από την αρχή

O Thierry Geoffroy, γνωστός ως Colonel, ζει στην Κοπεγχάγη. Είναι καλλιτέχνης που ασχολείται με την εννοιολογική τέχνη χρησιμοποιώντας μια ευρεία ποικιλία μέσων όπως το βίντεο και οι εγκαταστάσεις, συνεργαζόμενος συχνά με άλλους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο.

Ο ίδιος αναφέρεται στην τέχνη του ως «τέχνη από την αρχή», καθώς η αρχή του έργου της τέχνης του είναι ακριβώς το έργο της τέχνης. Το 1989 έγραψε ένα μανιφέστο για τα πέντε είδη των κινούμενων εκθέσεων με τίτλο «Manifeste-Les differents Types de moving Exhibitions». Από τότε έχει ασχοληθεί με διάφορα άλλα «έργα από την αρχή», το πιο διάσημο από τα οποία αποκαλείται “Emergency Room”, και το οποίο ταξίδεψε σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. Τα έργα του γενικά συμπεριλαμβάνουν πολλούς συμμετέχοντες και έχουν σχεδιαστεί ώστε να ερευνούν την κοινωνική ψυχολογία, όπως τη συνεργασία, τις διαμάχες, κλπ. 



Η μέθοδός του είναι εμπνευσμένη από το πρόγραμμα της τηλεόρασης:  τα ινστιτούτα τέχνης που θέλουν να χρησιμοποιήσουν μια μορφή τέχνης πρέπει να αγοράσουν τον αρχικό τίτλο, το αρχιτεκτονικό κόνσεπτ και τις μεθόδους. Όπως στην τηλεόραση, η πλήρης τεκμηρίωση δημιουργείται πάντα με υλικό από βίντεο και φωτογραφίες ως κεντρικά στοιχεία. Ο Geoffroy ανέπτυξε το “Emergency Room” ώστε να επιτρέψει τους καλλιτέχνες να απαντήσουν γρήγορα για σύγχρονα θέματα. Τα εκθέματα αλλάζουν κάθε μέρα. Οι εκδηλώσεις του “Emergency Room” έχουν πραγματοποιηθεί στην Κοπεγχάγη, στο Βερολίνο, στη Νέα Υόρκη, στην Αθήνα, στο Παρίσι και σε άλλα μέρη όπου περισσότεροι από 150 καλλιτέχνες έλαβαν μέρος. 

Το “Biennalist” είναι μια άλλη μορφή τέχνης του ίδιου. Παίρνει τις θεματικές των μπιενάλε και παρόμοιων εκδηλώσεων όπως το Documenta, φεστιβάλ και συνέδρια σοβαρά, δημιουργώντας ερωτήματα προς τις εγκατεστημένες δομές των εκδηλώσεων που λαμβάνουν μέρος επί σκηνής ώστε να συνεισφέρουν στο διάλογο, τα οποία εύχονται να παράγουν. Συχνά, η συνάφεια των θεμάτων των μπιενάλε ελέγχεται επί τόπου.

Το “Biennalist” ξεκίνησε στη Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης το 2007 και συμμετείχε και σε πολλές άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις. Άλλα έργα του είναι το “Penetration”, το “Awareness Muscle” και το “Extracteur”. Επίσης, ο Geoffroy έχει κάνει αρκετές παραγωγές για τη δημόσια τηλεόραση της Δανίας.



Η επιλογή των μέσων αλλάζει συχνά και ταυτίζεται με το σύγχρονο. Εφημερίδες, ραδιόφωνο, βιομηχανία της μόδας, τηλέφωνα, διαδίκτυο, πάρτυ, μουσικά φεστιβάλ, παρουσιάσεις και Facebook είναι μεταξύ των στοιχείων που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης για τα έργα του. Τέλος, έχει συγγράψει έξι μανιφέστα, έχει κάνει αρκετές  δημοσιεύσεις στον διεθνή τύπο  και έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από είκοσι ατομικές εκθέσεις ενώ, επίσης, έχει βραβευτεί επανειλημμένα.    

Θα ήθελα τα δικά σας σχόλιά σας για τη documenta 14 της Αθήνας.
Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική δουλειά, αλλά υπάρχει μια απόσταση μεταξύ το τι υποστηρίζουν ότι πέτυχαν οι επιμελητές και στους στόχους τους. Η Documenta θεωρείται ως το Βατικανό της σύγχρονης τέχνης σήμερα και περιέχει μια πίστη για την κριτική πιθανότητα της τέχνης. Η Documenta προωθείται μόνη της ως η άριστη καλλιτεχνική πλατφόρμα για την κριτική σκέψη και τις πολιτικές στάσεις, γιατί οι λήπτες αποφάσεων και οι ιδιοφυΐες του κόσμου της τέχνης αποδημούν σε αυτή προς εύρεση των πρόσφατων τάσεων. 

Η Documenta και άλλες μεγάλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις όπως η Μπιενάλε της Βενετίας διαθέτουν μια τόσο μεγάλη διεθνή επιρροή και μια μεγάλη δύναμη να επηρεάζουν την άποψη του κόσμου. Αυτή η επιρροή θα έπρεπε να εκτιμάται με τη συμμετοχή τόσο των καλλιτεχνών όσο και του κοινού, το οποίο δεν θα έπρεπε να απορροφά τα μηνύματα που περνούν σε εκείνο μέσω κηδεμονικών στρατηγικών, χωρίς να είναι επιφυλακτικό σχετικά με το κίνητρό τους. [Οι θεατές] Δεν θα έπρεπε να κοιμούνται αλλά να είναι κριτικοί και συχνά να εξετάζουν τη δομή. Ένα θέαμα που χαρακτηρίζεται ως «κριτικό θέαμα» μπορεί να δώσει στο κοινό μια αίσθηση κριτικής, αλλά μπορεί την ίδια στιγμή να αποσπάσει την κοινή προσοχή μακριά από μεγάλα και σοβαρά θέματα που οι αρχές δεν θέλουν να κριτικάρουν.

Θα μπορούσε να υπάρχει μια απόκλιση που θα γινόταν στην επιλογή των επιμελητών. Αυτή η πλαστή κριτική μέσα στη σύγχρονη τέχνη του σήμερα θα μπορούσε να είναι πηγή της απάθειας στην κοινωνία μας. Αν η έλλειψη αληθινής ανησυχίας ή ενδιαφέροντος στη δημιουργία αλλαγής εισχωρεί στην καλλιτεχνική κοινότητα και αυτό που θεωρούμε να είναι η πρωτοποριακή δύναμη στην κοινωνία μας κοιμάται, ίσως πρέπει να ρισκάρουμε ότι ο κόσμος μας παίρνει μια κατεύθυνση κλειστόμυαλου και απολυταρχικού τρόπου σκέψης. Βρίσκω στην πραγματικότητα τη Documenta πολύ επικίνδυνη.



Μπορείτε να μας περιγράψετε το έργο που παρουσιάσατε στην Αθήνα;
Έκανα ένα έργο με σκηνές. Εγκατέστησα σκηνές σε τοποθεσίες που τις βρήκα ενδιαφέρουσες και τις έβαψα με σπρέι που το βρήκα σχετικό. Επίσης, παρουσίασα έναν ειρηνικό στρατιώτη για να εκφράσω ότι ο έλεγχος από ειρηνικούς στρατιώτες είναι αναγκαίος. Φόρεσα ένα μπλε κράνος και εμφανίστηκα σε μέρη που θα μπορούσαν να χρειάζονται παρατήρηση, συμπεριλαμβανομένης και της σκηνής της τέχνης. Είμαι μόνος μου και οικτρός, καθώς και απλοϊκός.

Είδαμε ότι έχετε μια σκηνή στην πλατεία Συντάγματος όπου είναι γραμμένη η φράση «η αισθητική έκφραση για την κρίση δεν αποτελεί και τη λύση της». Μπορείτε να μας το εξηγήσετε;
Κάνοντας τέχνη η οποία είναι κυρίως αισθητική δεν σημαίνει ότι πρόκειται να αντιμετωπίσουμε τις αληθινές ρίζες της κρίσης και να βρούμε τη λύση της. Μπορούμε να κάνουμε την τέχνη ενδιαφέρουσα και καλαίσθητη, αλλά αυτό δεν πρόκειται να βοηθήσει. Η λύση είναι να σταματήσουμε την υποκρισία μας και να κάνουμε αυτοκριτική, όπως επίσης και να ελέγξουμε τη συμπεριφορά των ανθρώπων που έχουν την ευθύνη και να τους ρωτήσουμε ερωτήσεις τις οποίες προσπαθούν να αποφύγουν. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με ό,τι μας διασκεδάζει (θέαμα όπως τέχνη και πολιτική) και να ξοδέψουμε περισσότερο χρόνο στην εργασία κριτικά. Αυτό απαιτεί μια προσπάθεια και ένα είδος αυτοπειθαρχίας. Πρέπει να εξασκήσουμε τον μυ της επίγνωσής μας κάθε μέρα όλο και περισσότερο. 

Ποια τρέχοντα διεθνή θέματα σας ανησυχούν;
Η κλιματική αλλαγή και η ξενοφοβία με ανησυχούν περισσότερο, καθώς και το πώς η προπαγάνδα κοιμίζει τους ανθρώπους και τους κάνει να μάχονται ο ένας τον άλλον, πώς οι άνθρωποι χωρίζονται έτοιμοι για μάχη.



Πιστεύετε ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει μέσα από την τέχνη;
Ναι, αλλά η τέχνη χρειάζεται μια στρατηγική και χρειάζεται να έχει μια απόσταση από τους ανθρώπους που χειρίζονται, τους ανθρώπους που θέλουν την κακομεταχείριση. Πιστεύω σε μια κατηγορία που λέγεται τέχνη έκτακτης ανάγκης, της οποίας ο στόχος είναι να αλλάξει τον κόσμο. 

Θα ήθελα να μας πείτε κάτι για την τέχνη που είναι άγνωστο ακόμα στους ανθρώπους.
Η τέχνη έκτακτης ανάγκης θα αντικαταστήσει τη σύγχρονη τέχνη. Η διασκεδαστική χειραγωγημένη καλλιτεχνική σκηνή όπως τη γνωρίζουμε σύντομα δεν θα υπάρχει. Οι αλλαγές έρχονται.