Η κέλτικη μουσική ανοίγει τα φτερά της στην Αθήνα

Το Φεστιβαλάκι Κέλτικης Μουσικής επιστρέφει και φέτος στην Αθήνα. Μάλιστα, έπειτα από δύο επιτυχημένες διοργανώσεις, μία το 2014 και μία το 2016 -η οποία, μάλιστα, έγινε sold out και πρόσθεσε άλλες δύο βραδιές για να καλύψει τη μεγάλη ζήτηση-, το φεστιβαλάκι… ενηλικιώθηκε: έγινε φεστιβάλ (σκέτο) και άλλαξε χώρο, καθώς μεταφέρεται στο Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101), όπου θα πραγματοποιηθεί αυτό το σαββατοκύριακο, 20 και 21 Μαΐου.

Σε σύγκριση με πέρυσι, στο φεστιβάλ θα φιλοξενηθούν όλα τα ελληνικά συγκροτήματα που παίζουν κέλτικη μουσική: οι Iernis, οι Sòlastas, οι Noriana, οι Tir Fada (οι Θεσσαλονικείς της παρέας που δεν κατάφεραν να κατέβουν πέρυσι στην Αθήνα), οι TreesCelts και η νεοφώτιστη Curfá Gaelic/Nordic Choir, που ιδρύθηκε μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο. Καλεσμένοι είναι επίσης ο Scott Mavroudis και ο Reamonn Devlin, ενώ ο David Alexander έχει αναλάβει το opening act. Λίγο προτού ανέβουν στη σκηνή, ζητήσαμε από ορισμένους από τους συμμετέχοντες να ψάξουν μέσα στο μπαούλο των αναμνήσεών τους και να μας πουν για την πρώτη φορά που ήρθαν σε επαφή με την κέλτικη μουσική, καθώς και τι τους γοήτευσε περισσότερο σε αυτή.

Χρυσούλα Κεχαγιόγλου, Iernis

Η πρώτη μου επαφή με την κέλτικη μουσική ήταν μέσω κάποιων διασκευών που είχε κάνει η Joan Baez, όταν ήμουν 3 ετών! Ο δίσκος με τα συγκεκριμένα τραγούδια έμεινε μαζί μου -και παραμένει- σε όλα τα χρόνια και τα μέρη που πήγα. Όταν, λοιπόν, βρέθηκα με τους αδελφούς Γαλιάτσους για μια ηχογράφηση ρεμπέτικων τραγουδιών, μιλήσαμε για folk μουσική και τραγούδησα κάποιο τραγούδι από αυτά. Έτσι, μέσα από το συγκρότημα πήρα μια πιο αληθινή εικόνα αυτής της μουσικής.

Με εξέπληξε ο πλούτος της - ουσιαστικά, μιλάμε για πολλά είδη μουσικής, όπως όταν λέμε «ελληνική μουσική» κι εννοούμε το άπειρο. Με ξάφνιασε η ομοιότητα της παράδοσης κάποιων κελτικών περιοχών με δικές μας περιοχές, με την Ήπειρο, με τη Θράκη... Και ανακάλυψα ότι, παρόλο που οι στίχοι είναι συχνά πολύ σκληροί και θλιμμένοι, η ίδια η μουσική, ειδικά όταν την τραγουδώ με ηρεμεί και μου δημιουργεί ελπίδα.

Η κέλτικη μουσική, αντίθετα με το τι πιστεύεται -και προωθείται για διαφημιστικούς λόγους-, δεν αναφέρεται μόνο σε ιδανικά σκηνικά και ξωθιές. Είναι μια λαϊκή μουσική που μιλαει για την ξενιτιά, την εκμετάλλευση των αδύναμων από τους δυνατούς, την αγάπη και τους αγώνες των ανθρώπων για αξιοπρέπεια κι ελευθερία. Είναι, για μένα, μια πολύ επίκαιρη μουσική.

Γιώργης Γαλιάτσος, Iernis

Φοιτητής, κι ευρισκόμενος στο εξωτερικό, πήγα σε μία συναυλία του κιθαρίστα Stefan Grossman, όπου είχε καλεσμένο τον Άγγλο κιθαρίστα, John Renbourn. Σε κάποια στιγμή ο Άγγλος έπαιξε ένα ιρλανδέζικο jig κι αυτό ήταν… Μαγεύτηκα! Η μελωδία, ο ρυθμός του κομματιού με συνεπήραν. Ήταν η πρώτη φορά που άκουγα έναν κέλτικο σκοπό. Για καλή μου τύχη ανακάλυψα ένα μικρό δισκοπωλείο που ειδικευόταν στη φολκλορική μουσική και πήγαινα κάθε Σάββατο απόγευμα για έναν ολόκληρο χειμώνα και ο ιδιοκτήτης, ένας Σκωτσέζος, μου έβαζε διάφορους δίσκους να ακούσω. Έτσι έμαθα πολλά για τα διάφορα συγκροτήματα, μουσικούς και τραγουδιστές της κελτικής μουσικής. Ήταν η αρχή ενός παντοτινού έρωτα!

Λαμπρινή Γιώτη, Sòlastas

Ήρθα σε επαφή με την κέλτικη μουσική όταν ήμουν 13 χρονών μέσω του μεγαλύτερου αδελφού μου. Με γοήτευσαν οι μελωδίες, οι ρυθμοί, η ενορχήστρωση, τα όργανα, οι φωνές, η γλώσσα, τα γυρίσματα, η θεματολογία των τραγουδιών, αλλά και οι μουσικοί/τραγουδιστές. Όταν πλέον επισκεφτείς τα τοπία όπου παράγεται η μουσική, εκεί καταλαβαίνεις γιατί υπάρχουν όλα αυτά.

Γιώργος Σκαρογιάννης, Tir Fada

Οι πρώτες μου επαφές με την κέλτικη μουσική ήταν μέσω της Loreena McKennitt και άλλων καλλιτεχνών τύπου New Age. Το πρώτο μου αληθινό άκουσμα, όμως, ήρθε πριν από περίπου 20 χρόνια, όταν έπεσε στα χέρια το καταπληκτικό CD “Celtic Graces” με πραγματική ιρλανδική μουσική από τεράστιους καλλιτέχνες όπως οι Bothy Band, Planxty, David Spillane και άλλοι. Η αμεσότητα αυτής της μουσικής με συνεπήρε και ο έρωτας κρατά από τότε.



Πολλά στοιχεία της μουσικής αυτής με γοήτευσαν. Κατ’ αρχάς, ως λάτρης της ακουστικής μουσικής, τα φυσικά όργανα που χρησιμοποιούνται: φλογέρες, φλάουτα, άρπες, μαντολίνα, βιολιά, ιρλανδέζικα μπουζούκια, ακορντεόν (ή concertina) και πολλά άλλα. Οι σκοποί και οι μελωδίες επίσης είναι ατελείωτες, πολύ περισσότερες από τα τραγούδια. Υπάρχει ένας μεγάλος πλούτος από μελωδίες που έχουν τη βάση τους σε μία μεγάλη παράδοση. Μελωδίες ανάλαφρες που δεν βαραίνουν ποτέ -ακόμα και στα θλιμμένα κομμάτια- και σε παίρνουν σε μία πτήση από λίγο πάνω από το έδαφος μέχρι πολύ ψηλά.

Επειδή είναι παραδοσιακή μουσική σε μεταφέρει στα λιβάδια της Ιρλανδίας ή στα Highlands της Σκωτίας κλπ. Τα γρήγορα κομμάτια, jigs και reels, δείχνουν μία μεγάλη διάθεση για ζωή και χορό και αυτό σε πολλά σημεία [η κέλτικη] έχει συγγένεια και με την ελληνική μουσική. Γνωρίζοντας μουσικούς του είδους και παίζοντας μαζί τους στη Σκωτία, νιώσαμε αυτό το πάθος που έχουν, να βρίσκονται σε παρέες, σε σπίτια, pubs και να παίζουν όλοι μαζί. Η μουσική αυτή, βέβαια, χρειάζεται μεγάλη δεξιοτεχνία και αυτό είναι και ένα στοίχημα για τους μουσικούς. Τέλος δεν είναι μία νεκρή μουσική. Συνεχίζει να εξελίσσεται σήμερα με πιο σύγχρονη μορφή, πάντα όμως με ακουστικό ήχο.

Noriana

Την αρχή έκανε η Ειρήνη [Τριανταφυλλίδη], που από πάντα αγαπούσε το συγκεκριμένο είδος και σπουδάζοντας ελληνική παραδοσιακή μουσική και λαούτο, δοκίμασε να περάσει στο λαούτο αυτά τα κομμάτια. Είχε πάντα στον νου της να κάνει μια γυναικεία μπάντα και για αυτό έψαξε και βρήκε την ιδανική φλαουτίστρια, την Ελευθερία [Πολογεώργη]. Οι δυο τους βρήκαν την «κρουστή» Νατάσα [Παυλάτου] και τη Μιμή [Μουρατίδου] στο βιολί, που μόλις είχε επιστρέψει από τις σπουδές της στην Ολλανδία. Η συνέχεια ήταν αναπόφευκτη!

Αυτό που μας γοήτευσε και εξακολουθεί να μας γοητεύει με την κέλτικη μουσική είναι ότι απολαμβάνουμε να παίζουμε αυτά τα κομμάτια. Τα ίδια τα όργανα τη «χαίρονται»! Οι μελωδίες αυτές είναι ανεβαστικές, χαρούμενες, ταιριάζουν με τη φύση, έχουν κάτι οικείο με τη δική μας παράδοση, σε κάνουν να θέλεις να χορέψεις (ακόμα και αν δεν ξέρεις πώς), αλλά και να πιεις μπίρα ή απλά σε χτυπάνε κατ’ ευθείαν στην καρδιά.

Ένας άλλος λόγος είναι επίσης ότι η συγκεκριμένη μουσική είναι μια αφορμή για να έρθουμε σε επαφή με τους ανθρώπους που επίσης λατρεύουν την κέλτικη μουσική και να τη χαρούμε μαζί τους και μαζί διαπιστώνουμε ότι δεν χρειάζεται να είσαι Ιρλανδός ή Σκωτσέζος ή Ουαλός για να δικαιολογείται η αγάπη σου για αυτό το είδος. Όπως έχει εξελιχτεί η μουσική σε σχέση με το διαδίκτυο, σε αυτό το «παγκόσμιο χωριό» εύκολα μπορείς να καλλιεργήσεις το «κέλτικο κομμάτι» σου (όπως και το κομμάτι οποιασδήποτε άλλης παράδοσης). Βέβαια, να πούμε ότι και η επίσκεψη στον «τόπο του εγκλήματος», στο Δουβλίνο, ήταν σίγουρα μεγάλη έμπνευση.

Ιωάννης Κουλιανός, TreesCelts

Από μικρή ηλικία ασχολούμαι με τη μουσική, μαθαίνοντας κιθάρα και φλάουτο στο ωδείο και αργότερα φλογέρες. Στα 16-17 μου (το 1996-97) γνώρισα το folk rock του ‘60-’70, όπως Pentancle, Steley Span και Jethro Tull. Το ένα έφερε το άλλο και άρχισα να ψάχνομαι με τις φλογέρες και φλάουτο, αναζητώντας πιο φυσικά ακούσματα, τα οποία είναι συγχρόνως παραδοσιακά - και όχι τόσο ηλεκτρικά.

Έτσι, ήρθε η ιρλανδική και σκωτσέζικη παράδοση και η μεσαιωνική κέλτικη παράδοση (της Γαλλίας, Ισπανίας και άλλων βορείων χωρών) σε μία περίοδο που συνάμα έψαχνα και την ελληνική παράδοση που τόσο αγαπώ (όπως πχ. τα θρακιώτικα τραγούδια). Έπειτα από ταξίδια και αναζητήσεις σε όλες αυτές τις χώρες, μαγευόμουν όλο και πιο πολύ.

Δεν ξέρω ακριβώς να σας πω τι με γοητεύει, αλλά μπορώ να σας πω ότι μου αρέσουν οι παραδοσιακές μουσικές και όλο αυτό που κουβαλούν από την ιστορία τους, καθώς και η διαχρονικότητά τους.

David Alexander

Μεγάλωσα στην Αμερική ακούγοντας παραδοσιακή bluegrass και folk μουσική. Και τα δύο είδη έχουν τις ρίζες τους στην παραδοσιακή κέλτικη μουσική των Σκωτσέζων και των Ιρλανδών μεταναστών στην Αμερική. Η κέλτικη μουσική αποτελεί μέρος της εμπειρίας της μετανάστευσης στην Αμερική. Οι ρίζες της οικογένειάς μου βρίσκονται στη Σκωτία και στην Αγγλία, επομένως για εμένα [η κέλτικη μουσική] είναι ένας τρόπος να διατηρήσω επαφή με τα μέρη και τις παραδόσεις της οικογένειάς μου. Το ιδιαίτερο πάθος μου για την κέλτικη μουσική ταυτίζεται με τη μουσική της γκάιντας της Σκωτίας, από όπου προέρχεται η οικογένεια του πατέρα μου. Όταν παίζω γκάιντα, νιώθω ότι συνομιλώ με τους προγόνους μου σε μία ζωντανή παράδοση της μουσικής, διατηρώντας ζωντανές τις παραδόσεις της οικογένειάς μου, ακόμα και αν ζω στην Αμερική.

Info
Φεστιβάλ Κέλτικης Μουσικής
Κινηματογράφος Τριανόν
Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, Αθήνα
Ημέρες και ώρες: Σαββατοκύριακο 20-21 Μαΐου στις 19.30
Είσοδος: 10 ευρώ