Πέντε παιδιά μετράνε τ’ άστρα

Προερχόμενη από ένα περιβάλλον θεωρητικών σπουδών, «με τρώει» πάντα η έννοια για το πώς θα προσεγγίσουν τα παιδιά μου τις θετικές επιστήμες, μιας κι εγώ η ίδια τις θεωρώ πολύ «αυστηρές» και «απόλυτες». Ειδικά, επιστήμες που σχετίζονται με τόσο ακριβείς υπολογισμούς, μακροχρόνιες παρατηρήσεις και πειράματα, όπως η Αστρονομία και η Αστροφυσική μου φαίνονται δυσνόητες κι επομένως πολύ μακριά από το δικό μου εύρος κατανόησης. Ευτυχώς όμως που υπάρχουν και κάποιοι επιστήμονες που έχουν τη διάθεση να φέρουν τις Επιστήμες αυτές πιο κοντά σε εμάς τους «κοινούς θνητούς» και να προσφέρουν κοινωνικό έργο στο δίπτυχο παιδεία-πολιτισμός, συστήνοντας στα παιδιά τον κόσμο της επιστημονικής παρατήρησης και της χρήσης της λογικής για την απάντηση στα ερωτήματά τους και -ενδεχομένως αργότερα- συμβάλλοντας στον επαγγελματικό προσανατολισμό τους. Με την έμπνευση, πρωτοβουλία και αποτελεσματικότητα του Διευθυντή του Ινστιτούτου Αστρονομίας (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, καθηγητή Βασίλη Χαρμανδάρη και με το κέφι και το μεράκι μιας ομάδας πέντε υποψήφιων διδακτόρων στην Αστρονομία, το Κέντρο Επισκεπτών του Θησείου έχει ανοίξει την πύλη του σε όλη την οικογένεια με ένα πλούσιο πρόγραμμα ξεναγήσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων.



Ανηφορίζοντας από την Αποστόλου Παύλου στο λόφο των Νυμφών, το βλέμμα μας στυλώνεται στο κτίριο Σίνα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Αυτό ήταν το κτίριο που το 1842 ολοκληρώθηκε με δωρεά του Βαρώνου Γεωργίου Σίνα, για να στεγάσει το Αστεροσκοπείο, ως φάρο Παιδείας –μαζί με το Πανεπιστήμιο και το Αρσάκειο- του νεοϊδρυθέντος τότε ελληνικού έθνους-κράτους. Το πρώτο μεσημβρινό τηλεσκόπιο (Βούρη/1846) βρίσκεται εντός του κτιρίου, ενώ στο θόλο του βρίσκεται το τηλεσκόπιο 16 εκ. με το οποίο ο αστρονόμος και τρίτος Διευθυντής του Αστεροσκοπείου, J. Schmidt, αποτύπωσε τον πιο προηγμένο για την εποχή, Χάρτη της Σελήνης, στον οποίο μάλιστα αναφέρεται ο Ιούλιος Βερν στο «Γύρω από τη Σελήνη». (Ναι, όσο και να σας φαίνεται περίεργο, στην Ελλάδα βρισκόταν πράγματι ο πλέον ακριβής σεληνιακός χάρτης του 19ου αιώνα!)  

Το κτίριο που συναντάμε στην είσοδο του χώρου του Αστεροσκοπείου είναι το Διοικητήριο και χτίστηκε ως κατοικία του πέμπτου Διευθυντή του Αστεροσκοπείου, Δ. Αιγινήτη, ο οποίος ήταν ο μακροβιότερος και –μάλλον- ο πιο δραστήριος Διευθυντής των πρώτων ετών λειτουργίας του. Μάλιστα, στην έκθεση των πεπραγμένων του 1891-2, αναφέρει ότι βρήκε το Αστεροσκοπείο σε τόσο άθλια κατάσταση, με τη σκεπή και τα πατώματα σάπια και όλα τα τζάμια και τις πόρτες σπασμένα, με αποτέλεσμα τα καιρικά φαινόμενα να απειλούν «ό,τι είχε απομείνει από τα φίδια (δύο τεράστια φίδια χρειάστηκε να σκοτώσουν για να προχωρήσουν οι εργασίες), τις αράχνες και τα υπόλοιπα ζωντανά που ζούσαν εντός του κτιρίου».

Στο λόφο της Πνύκας, όπου ο Μέτωνας πραγματοποίησε τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις στην αρχαία Αθήνα με το Ηλιοτρόπιό του, βρίσκεται το κτίριο που φιλοξενεί το τηλεσκόπιο Δωρίδη, όπου πραγματοποιείται το πιο «εντυπωσιακό» και ενδιαφέρον μέρος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ξεναγήσεων, καθώς από εδώ γίνονται οι παρατηρήσεις του Αττικού ουρανού από το κοινό Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο 7-9 το βράδυ. Τα παιδιά είναι ευπρόσδεκτα. 



Γι’ αυτά όμως ειδικά, η Στέλλα, ο Παναγιώτης, η Γωγώ, ο Μιχάλης και ο Αχιλλέας, με εμπειρία στον προσκοπισμό, πραγματοποιούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Σαββατοκύριακου, που φέρνουν τους πλανήτες και τ άστρα πιο κοντά στα παιδιά. Έτσι λοιπόν, αν τα παιδιά σας ρωτούν «Γιατί ο ήλιος καίει; Όλοι οι πλανήτες έχουν από ένα φεγγάρι; Υπάρχει ζωή στον Άρη; Ποιος είναι ο μεγαλύτερος στέρεος πλανήτης; Γιατί ο Κρόνος έχει δαχτυλίδι;» συνοδέψτε τους στο Κέντρο Επισκεπτών του Θησείου και θα αναλάβουν αυτοί να απαντήσουν στα ερωτήματά τους πολύ παραστατικά με παιχνίδια, πειράματα και παρατηρήσεις, κατασκευές και βίντεο! 

• «Μικροί Επιστήμονες εν Δράσει» στο τηλεσκόπιο Δωρίδη, για παιδιά 7-9 ετών κάθε Σάββατο 10.30-12.30 (χωρίς γονείς)
• «Οι εξερευνητές του Διαστήματος» στο Διοικητήριο και μετά στο τηλεσκόπιο Δωρίδη, για παιδιά 4-6 ετών, κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα 16.00-18.00 (ένα μέρος με γονείς, κι ένα μέρος χωρίς γονείς)
• «Στα χνάρια του χαμένου τηλεσκοπίου», ένα κυνήγι θησαυρού στον κήπο του κτιρίου Σίνα, για παιδιά Δημοτικού, την πρώτη Κυριακή του μήνα στις 11.00. 

Tip
Εμπνεύστε τα παιδιά δείχνοντάς τους το τέλος του διαστημοπλοίου Cassini.



Info
Το τηλεσκόπιο Δωρίδη υπήρξε το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο μέχρι το 1959 που το τηλεσκόπιο Newall εγκαταστάθηκε στο Λόφο Κουφού της Πεντέλης. Το 1972 ιδρύθηκε ο Αστρονομικός Σταθμός στο Κρυονέρι Κορινθίας και το 2007 το Αστεροσκοπείο Χελμού στην κορυφή Νεραϊδοράχη, όπου φιλοξενείται το τηλεσκόπιο Αρίσταρχος, με το οποίο γίνονται πλέον οι επιστημονικές παρατηρήσεις. 

Στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Κέντρου Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών συμμετείχαν οι: Στέλλα Μπουλά, Παναγιώτης Ευαγγελόπουλος, Γωγώ Λουκαϊδου, Μιχάλης Παπαχρήστου, Αχιλλέας Στράντζαλης, Δήμητρα Λίγγρη, Δημήτρης Κάντζας, Κατερίνα Δήμα, Ελένη Λαβασά. 

Δείτε περισσότερα στην ιστοσελίδα www.noa.gr
Πληροφορίες-Κράτηση θέσεων: 210 349 0112 - 210 349 0055, drasi.noa@gmail.com

Για περισσότερες ιδέες με βόλτες και ταξίδια με παιδιά, επισκεφτείτε το www.mamakita.gr.