Ένα βιβλίο και μια εκδήλωση στην Ακαδημία

Ο 71χρονος Christopher Hill που είναι εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας και ομότιμος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, έρχεται προσκαλεσμένος του εκδότη του – οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης- για να μιλήσει σε εκδήλωση στην Ακαδημία Αθηνών για τα «μυστικά» της εξωτερικής πολιτικής στον 21ο αιώνα

Δίνοντας απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως “ποιος χαράσσει την εξωτερική πολιτική;”, “ποιος παίρνει τις κρίσιμες αποφάσεις και για λογαριασμό τίνος;”, “με ποιους τρόπους επηρεάζει τις εξωτερικές σχέσεις η εσωτερική πολιτική, και αντιστρόφως;”, αποτελεί εντέλει μια απόπειρα να προσδιοριστεί τι μπορεί και τι δεν μπορεί να αναμένει κανείς ως εφικτό από την εξωτερική πολιτική σήμερα».

«Μα τι κάνει, τέλος πάντων, η εξωτερική πολιτική;», στο ερώτημα αυτό έχει σκοπό να απαντήσει ο Christopher Hill, Fellow of the British Academy (FBA) και ομότιμος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, προσκαλεσμένος από τον εκδότη του, τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης στην εκδήλωση που διοργανώνεται στην Ακαδημία Αθηνών (Πανεπιστημίου 28) την Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου στις 18:00.

Με τον καθηγητή και συγγραφέα του βιβλίου «Η εξωτερική πολιτική τον 21ο αιώνα» - κυκλοφορεί ήδη από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σε μετάφραση του Παναγιώτη Σουλτάνη- συνομιλούν οι καθηγητές Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, Κώστας Α. Λάβδας και Λουκάς Τσούκαλης, με συντονιστή τον δημοσιογράφος Περικλή Δημητρολόπουλο.

Σε ένα ενημερωτικό σημείωμα για το βιβλίο διαβάζουμε τα εξής: «Η εξωτερική πολιτική αφορά το πώς αλληλεπιδρούν διαφορετικές κοινωνίες, άλλοτε ανταγωνιζόμενες μεταξύ τους και άλλοτε επιτυγχάνοντας να αναπτύξουν μια συνεργασία σε τακτική βάση. Καλείται να διαχειριστεί τη συνεχή διελκυστίνδα μεταξύ, αφενός, του κράτους, που επιδιώκει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του και την αυτοτέλεια της δράσης του και να προωθήσει τα συμφέροντά του, και, αφετέρου, του άμεσου και ευρύτερου εξωτερικού του περιβάλλοντος, που θέτει διαρκώς όρια στη δράση του κράτους.

Το βιβλίο του Κρίστοφερ Χιλ πραγματεύεται το θέμα σε όλες τις δυνατές πτυχές του, επιχειρώντας να καλύψει ευρύτατο ιστορικό και γεωγραφικό φάσμα εμπειρικού υλικού, καθώς και το εκτεταμένο θεωρητικό corpus το οποίο έχει παραγάγει η Ανάλυση της Εξωτερικής Πολιτικής και γενικότερα η επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων. Πρόθεσή του είναι να βοηθήσει τον σημερινό αναγνώστη, για τον οποίο φαντάζει ίσως μακρινός όχι μόνο ο Ψυχρός Πόλεμος αλλά και η περίφημη «νέα τάξη πραγμάτων» της δεκαετίας του 1990, να εμβαθύνει στα ζητήματα και να αντιληφθεί την πολυμορφία του διεθνούς συστήματος και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα πολλών σύγχρονων κοινωνιών, με συχνές αναφορές ακόμη και σε τρέχοντα πολιτικά διλήμματα, όπως το ζήτημα της Ουκρανίας, ο εμφύλιος στη Συρία, η διεθνής τρομοκρατία και η κρίση στην Ευρωζώνη.

Δίνοντας απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως “ποιος χαράσσει την εξωτερική πολιτική;”, “ποιος παίρνει τις κρίσιμες αποφάσεις και για λογαριασμό τίνος;”, “με ποιους τρόπους επηρεάζει τις εξωτερικές σχέσεις η εσωτερική πολιτική, και αντιστρόφως;”, αποτελεί εντέλει μια απόπειρα να προσδιοριστεί τι μπορεί και τι δεν μπορεί να αναμένει κανείς ως εφικτό από την εξωτερική πολιτική σήμερα».

Πρόκειται σε κάθε περίπτωση για ένα χρήσιμο βιβλίο. Ο Christopher J. Hill (γενν. 1948) σπούδασε Σύγχρονη Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, από το οποίο ανακηρύχθηκε διδάκτορας το 1979.

Την περίοδο 1991-2004 διετέλεσε καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο London School of Economics, και από το 2004 καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ. Τα έτη 2012-2014 ήταν επικεφαλής του Τμήματος Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών (POLIS) του ίδιου Πανεπιστημίου. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του διετέλεσε εταίρος πολλών επιστημονικών ιδρυμάτων και φορέων στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το 2007 εξελέγη εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας.

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στους τομείς της Ανάλυσης της Εξωτερικής Πολιτικής, της διεθνούς πολιτικής της Ευρώπης, αλλά και, ευρύτερα, στη θεωρία και την πρακτική των Διεθνών Σχέσεων. Το 2015 τιμήθηκε με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων (ΠΕΔΙΣ) του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Το έργο του The Changing Politics of Foreign Policy (2003), που στην παρούσα πλήρως αναθεωρημένη έκδοση φέρει τον τίτλο Foreign Policy in the Twenty-first Century (2016), συνιστά μείζονα συνεισφορά στη διεθνή βιβλιογραφία της Ανάλυσης της Εξωτερικής Πολιτικής. Επίσης, τομή στη μελέτη της λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής θεωρείται η μελέτη του Cabinet Decisions on Foreign Policy – The British Experience October 1938 - June 1941 (1991). Άλλα πρόσφατα έργα του είναι το National and European Foreign Policies: Towards Europeanization (επιμέλεια σε συνεργασία με τον Reuben Wong, 2011) και το The National Interest in Question: Foreign Policy in Multicultural Societies (2013).

Όποιοι έχουν χρόνο και διάθεση ας ρίξουν μια ματιά στο απόσπασμα που ακολουθεί έτσι ώστε να πάρουν μια πρώτη γεύση από το βιβλίο: «Σε κάθε τομέα της δημόσιας πολιτικής οι υπεύθυνοι πρέπει να επιτύχουν μια ισορροπία ανάμεσα στο να τηρούν αδιάφορη στάση απέναντι στο παρελθόν και στο να κυριαρχούνται από αυτό.

Δεν είναι λογική ούτε η πλήρης διαγραφή του παρελθόντος ούτε η άρνηση της δυνατότητας για αλλαγή. Σε κάθε περίπτωση, οι υποκειμενικές αντιλήψεις για τη σημασία των ιστορικών γεγονότων επηρεάζουν πάντοτε σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις που θα ληφθούν.

Συνεπώς, οι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων πρέπει να διακρίνουν τρία είδη παραδόσεων που επηρεάζουν τη δική τους ελευθερία να κάνουν επιλογές και τη δυνατότητά τους να ενεργούν:

(α) τις παραδόσεις που είναι τόσο βαθιά ριζωμένες στους θεσμούς, στις διαθέσεις ή στην κουλτούρα ώστε να είναι ουσιαστικά αδύνατον να τις ξεριζώσει οποιαδήποτε πολιτική πράξη – όπως το γεγονός ότι σήμερα οι ΗΠΑ έχουν τη θέση της πρώτης δύναμης στον κόσμο·

(β) εκείνες που είναι ακόμη βαθιά ριζωμένες αλλά μπορεί με αρκετή προσπάθεια να ανατραπούν μέσα σε μια πολιτική γενιά, όπως ήταν η εχθρότητα μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ· και

(γ) εκείνες που είτε είναι σχετικά πρόσφατες, ή δεν έχουν βαθιές ρίζες, και μπορούν συνεπώς να γίνουν αντικείμενο χειρισμών χωρίς σημαντικές δυσκολίες – όπως η ενόχληση της Γαλλίας κατά την Αραβική Άνοιξη για τη σύνδεσή της με τον ανατραπέντα Τυνήσιο δικτάτορα Μπεν Άλι.

Αν υπάρξει εσφαλμένη προσέγγιση του κατά πόσο ένα ζήτημα έχει βαθιές ή όχι ρίζες στο παρελθόν, τότε ανακύπτουν προβλήματα, όπως διαπίστωσε με τραγικό τρόπο ο Ίμρε Νάγκυ όταν αμφισβήτησε την παρουσία του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Ουγγαρία του 1956. Αυτό δεν ήταν απλώς ένα ζήτημα υποτίμησης της σοβιετικής ισχύος· ο Νάγκυ δεν διερμήνευσε ορθά την αίσθηση που επικρατούσε στη Μόσχα, ότι η ιστορία απαιτούσε τότε την ύπαρξη μιας ζώνης ασφαλείας έναντι της Γερμανίας.

Δυστυχώς για την Ουγγαρία, ως εργαλεία αυτής της νέας ιστορίας είχαν επιλεγεί τα άλλα κράτη της
Κεντρικής Ευρώπης».

https://www.cup.gr/book/i-exoteriki-politiki-ton-21o-eona/
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr