Το «μαλλί της γριάς» στο Ελσίνκι

Το 1917 η Φινλανδία κηρύττει την ανεξαρτησία της. Πολύ γρήγορα θα εμπλακεί σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο εξαιτίας της πίεσης που ασκούσαν στο εσωτερικό της τόσο η ρωσική Οκτωβριανή Επανάσταση, όσο και ο εν εξελίξει Α Παγκόσμιος Πόλεμος. Από το 1919 θα ξεκινήσει μία πορεία ανόρθωσης και περνώντας από πολλά στάδια θα επιτύχει τη συμφιλίωση, την κοινωνική συνοχή και την ανάπτυξη της. Η «μικρά πλην έντιμος» Ελλάς της εποχής υπήρξε από τα πρώτα κράτη που αναγνώρισαν τη χώρα της Βαλτικής.

Μερικές δεκαετίες νωρίτερα, στην εκπνοή του 19ου αιώνα, Έλληνες καπνέμποροι που δραστηριοποιούνταν στη ρωσική Αγία Πετρούπολη είχαν ήδη μεταφέρει τις δραστηριότητες τους στα φινλανδικά εδάφη και εισήγαν εκεί ελληνικά καπνά. Ένας εξ αυτών, ο Γ. Χρηστίδης ίδρυσε τη μεγαλύτερη και την πλέον εμβληματική καπνοβιομηχανία της χώρας, τη «FENNIA». Η επιχείρηση του παρασκεύασε τα πρώτα τσιγάρα, τα «ΤΥΟΜIES», σήμα κατατεθέν της εργατικής τάξης. Ο Χρηστίδης χρηματοδότησε και την αγορά των πρώτων πολεμικών αεροπλάνων της Φινλανδίας, δώρισε δε μέρος της περιουσίας του στο φινλανδικό δημόσιο. Η «FENNIA» έπαψε να λειτουργεί μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Μετά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο δημιουργήθηκε στη Φινλανδία μία περιορισμένη αριθμητικά αλλά ενδιαφέρουσα κοινότητα επαγγελματιών ελληνικής καταγωγής που έφεραν μαζί τους τα καλυμνιώτικα σφουγγάρια, την κορινθιακή σταφίδα (είδος παντελώς άγνωστο στους ντόπιους) και την ελληνική ζαχαροπλαστική με αξιοσημείωτη την παρασκευή και πώληση «μαλλιού της γριάς». Τα νέα προϊόντα ενσωματώθηκαν στην φινλανδική καθημερινότητα και σε ορισμένες περιπτώσεις έγιναν η μαγιά για τη δημιουργία ή την ανάπτυξη διάφορων κλάδων του ντόπιου παραγωγικού τομέα. Η εταιρία παρασκευής ζαχαρωτών «HALVA», ελληνικής ιδιοκτησίας υπήρξε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’60, Καστοριανοί γουναράδες μετέφεραν και μετέδωσαν την τέχνη τους στους Φινλανδούς. Δημιούργησαν εργαστήρια επεξεργασίας γούνας και σταδιακά αντικατέστησαν τον παλαιό τρόπο κατασκευής της που χρησιμοποιούσαν οι Φινλανδοί. Μέχρι και το 1989, η γούνα που παραγόταν στη χώρα ήταν εξαιρετικής ποιότητας και αποτελούσε ένα από τα βασικά εξαγώγιμα είδη της προς τις αγορές της Σουηδίας αλλά και της Ρωσίας (Σοβιετική Ένωση).

Πηγές:

Το άρθρο βασίστηκε σε επιτόπια μελέτη μικρού αρχειακού υλικού της ελληνικής κοινότητας Ελσίνκι (η κοινότητα δεν υφίσταται πλέον), τευχών της κοινοτικής εφημερίδας, προφορικών συνεντεύξεων με παλαιά μέλη της κοινότητας και ενός εντύπου που εξέδωσε το 1997 το φινλανδικό ΥΠΕΞ σε συνεργασία με την ελληνική πρεσβεία στο Ελσίνκι. Καθώς και στα:
- Σαμπατακάκη Μαρία, Οι Έλληνες της Φινλανδίας, Ιστορικά Θέματα, 2004.
- Η ελληνική παροικία στο Ελσίνκι, Ιστορία, εκδ. Πάπυρος, 2013.
- Βόρειοι και Νότιοι της Ευρώπης, εφημ. Ελευθεροτυπία, 2013