Μια περιβαλλοντική εκδρομή για όλη την οικογένεια με ιστορικές εξερευνήσεις, φυσιολατρικές ανακαλύψεις και πολλή αγάπη και σεβασμό στο περιβάλλον στην ανεξερεύνητη και «αθέατη» πλευρά της Ραφήνας
Τι το ενδιαφέρον έχει η Ραφήνα;
Πότε κατοικήθηκε η περιοχή και τι έγινε στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Πού εμπνεύστηκε ο Τσιτσάνης τα «καβουράκια»;
Από πού πήραν το όνομά τους οι «Μαρίκες» και τι είναι η «ποσειδωνία»;
Ποτέ δεν πίστευα ότι η Ραφήνα θα ήταν η αφορμή για να απαντήσουμε σε τόσα πολλά ερωτήματα. Με την καθοδήγηση της «Γεωπαιδείας», η Ραφήνα μας αποκάλυψε τρία φυσικά τοπία σπάνιας οικολογικής και ιστορικής σημασίας σε μια εκδρομή που μας θύμισε ότι όλοι οι τόποι κρύβουν κάτι πέρα από το προφανές και ότι η ποιότητα της ζωής μας εξαρτάται άμεσα από την επαφή μας με τη φύση και την κατανόηση του κόσμου γύρω μας.
Η Γεωπαιδεία είναι μια Κοινωνική Συνεταιριστική Εταιρεία που δημιουργήθηκε από μία παρέα επιστημόνων που προέρχονται από διαφόρους κλάδους: γεωλόγοι, γεωπεριβαλλοντολόγοι, βιολόγοι, αρχαιολόγοι, ωκεανογράφοι, γεωπόνοι εμπνεύστηκαν μια σειρά συλλογικών δράσεων και εκδρομών με σκοπό την ψυχαγωγία σε συνδυασμό με τη βιωματική γνώση του περιβάλλοντος.
Αρχικά απόρησα. «Έχει η Ραφήνα κάτι άλλο πέρα από το λιμάνι της και τα ταβερνάκια όπου πίνουμε συνήθως τα ουζάκια μας;» αναρωτήθηκα. Μια πρώτη στάση σε μία πελώρια βελανιδιά έδωσε μια πρώτη απάντηση, καθώς η ιστορία του δέντρου άρχισε να ξεδιπλώνει την ιστορία του τόπου. Η μικρασιατική καταστροφή γέμισε τη Ραφήνα με πρόσφυγες από την Τρίγλια, οι οποίοι συγκρότησαν τον οικισμό «Νέα Τρίγλια». Μπορεί το όνομα να μην επικράτησε, έχει μείνει όμως το σπίτι μιας οικογένειας προσφύγων που σήμερα έχει μετατραπεί σε μουσείο. Ήδη ταλαιπωρημένοι οι άνθρωποι, λίγα χρόνια μετά τους έμελλε να ζήσουν την είσοδο των Γερμανών στη Ραφήνα, την Πρωτομαγιά του 1941. Οι Γερμανοί επιστράτευσαν όλους τους Ραφηνιώτες από 16 έως 60 χρονών και τους υποχρέωσαν σε καταναγκαστική εργασία για την κατασκευή οχυρωματικών έργων, τα οποία συναντήσαμε περπατώντας στον ολάνθιστο λόφο κάτω από τα πυκνά δέντρα: ορύγματα, τάφροι, φυλάκια, στάβλοι. Φτάνοντας στην κορυφή ήταν πολύ εύκολο να συνειδητοποιήσουμε τη γεωστρατηγική θέση της περιοχής.
Κοιτάζοντας από ψηλά το λιμάνι, ο Γιώργος, ο έμπειρος, ακούραστος και εμπνευσμένος οδηγός της Γεωπαιδείας άρχισε την ιστορία για τα τσιμεντόπλοια. Ένα τέτοιο μεταφέρθηκε στον όρμο της Ραφήνας το 1946, το οποίο αποτέλεσε την πρώτη προβλήτα του λιμανιού. Πάνω στην πλώρη της υπήρχε μια ταβέρνα όπου σύχναζε ο Τσιτσάνης κι εκεί -λένε ότι- εμπνεύστηκε «Τα Καβουράκια» του.
Λίγο παραπέρα, το Ασκηταρειό, ένας προϊστορικός οικισμός που άκμασε την περίοδο 3200 - 2000 π.Χ μας αποκάλυψε κι άλλα μυστικά αυτού του άγνωστου τόπου. Οι ανασκαφές που έγιναν το 1954-1955 από τον αρχαιολόγο Δημήτρη Θεοχάρη έφεραν στο φως λείψανα συνοικισμού και ακρόπολης της πρώιμης περιόδου της εποχής του χαλκού. Ευρήματα από την περιοχή, όπως κεραμικά και χάλκινα αντικείμενα, εκτίθενται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Στο Ασκηταρειό μύριζε άνοιξη στη Μεσόγειο. Μια μεγάλη ποικιλία μεσογειακής βλάστησης, η μακία, φύεται εδώ: άρκευθος (από όπου βγαίνει το ποτό τζιν), σχίνος (που ένα είδος του παράγει τη γνωστή μαστίχα), πουρνάρια, σπαραγγιές και μια απολαυστική θέα του Νότιου Ευβοϊκού, του όρμου του Μαραθώνα, της Πεντέλης, του Πόρτο Ράφτη και στο βάθος… η Μακρόνησος.
Βροχή μας έπιασε στις Μαρίκες, αλλά όταν η παρέα είναι καλή, τι να σου κάνει η βροχή; Το όνομα της παραλίας συνδέεται με την Μαρίκα Χιλμπερτίδη που ήρθε από την Πόλη το 1920 και μαζί με τα αδέλφια της (την Κατίνα και τον Θανάση), αγόρασαν μια έκταση όπου έχτισαν το περίφημο σπίτι στην άκρη της παραλίας. «Κοίτα τον κροκόδειλο!» φώναξαν τα παιδιά. Ευτυχώς επρόκειτο για το σχήμα του απέναντι ακρωτηρίου!
Μύθοι για την «ποσειδωνία» που διαφέρει από τα κλασικά φύκια, ιστορίες για τον ακτόλιθο και τους αμμόλοφους μας γέμισαν εικόνες, μυρωδιές και γνώσεις. Πάνω από όλα όμως «επαναφόρτισαν» την αγάπη μας για το περιβάλλον, την έγνοια μας για τους ευαίσθητους και σημαντικούς οικοτόπους, ενώ παράλληλα μας υπενθύμισαν ότι αν δεν ζούμε κοντά στη φύση, δεν μπορούμε να ανακαλύψουμε όλους του θησαυρούς που μας προσφέρει.
Μπορείτε να ενημερώνεστε για τις «περιβαλλοντικές» εκδρομές της Γεωπαιδείας στη σελίδα geopedia.gr καθώς και στη σελίδα στο Facebook. Σε συνεργασία με την πλατφόρμα ΜΑΜΑΚΙΤΑ mamakita.gr/, οι εκδρομές διαμορφώνονται ανάλογα για οικογένειες με μικρά -και μεγαλύτερα- παιδιά από την Ελλάδα και το εξωτερικό!